زیرساخت‌های نظام بانکی، آماده رسیدن به بانکداری بدون شعبه است، پس بهتر است هر چه زودتر نمونه‌ای از آن برای بخشی از بازار پیاده‌سازی شده و ایرادهای آن رفع و برای کاربر ایرانی قابل استفاده شود. با شیوع کرونا نئوبانک‌ها یا بانک‌های تمام دیجیتال بدون شعبه، نقل مجلس فعالان حوزه بانکداری و بازار فناوری‌های مالی شدند؛ نوید راه‌اندازی این شکل از بانکداری مبتنی موبایل اپلیکیشن‌ها تا سال ۱۴۰۰ برای ارائه خدمات و تسهیلات خرد، دو ماه پیش در ایران هم از سوی معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، مطرح شد.
در مصاحبه ای در روزنامه دنیای اقتصاد به این موضوع پرداخته ام .
همین گفته به‌تنهایی مخالفان و موافقانی را با خود به همراه آورد؛ مخالفان آنکه گروهی از اقتصاددانان بودند، از عدم امکان راه‌اندازی نئوبانک‌ها با مواضع مبهم نظام بانکی در برابر استارت‌آپ‌ها و قوانین نامناسب آن با فضای کاری کسب‌وکار‌های نوپا گفتند و معتقدند که اگر ساختار نظام بانکی در مقابل اصلاح مقاومت کند به‌زودی‌ها نمی‌توان به بانک‌های بدون شعبه رسید؛ اما عباس شاه‌صفی، مدیر ارشد توسعه کسب‌وکار شرکت تابان‌آتی‌پرداز به اختصار تاپ به‌عنوان یکی از موافقان راه‌اندازی هر چه سریع‌تر نئوبانک‌ها، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: نه‌تنها زیرساخت‌های فعلی برای ایجاد بانکداری بدون شعبه در ایران، مناسب است، بلکه وقت آن رسیده که هر چه سریع‌تر این نوع از بانکداری بر مبنای اپلیکیشن موبایلی در اکوسیستم ایران، برای دست‌کم حجم کوچکی از بازار پیاده‌سازی و ارائه شود تا در این فرآیند، محصول بازخورد مناسب را از بازار گرفته، ایرادات خود را اصلاح و با سرعت بیشتری با الگوی رفتاری کاربر ایرانی، تطبیق پیدا کرده و خود را بهینه کند.
سه سال پیش در سال ۲۰۱۷ میلادی، نسل جدیدی از رقبا در صنعت مالی ظهور یافتند که با تمرکز بر بستر موبایل تلاش کردند بانک‌های جدید و مدرنی را ایجاد کنند تا از این طریق از بانک‌های سنتی با شعبه‌های فیزیکی گذر کنند. این بازیکنان جدید فین‌تک که نئوبانک خوانده می‌شوند به‌سرعت جای خود را در دل کاربران باز کرده و در مدت‌زمان کوتاهی سودآور شدند. بانک‌های مجازی بدون شعبه تمام خدمات بانکی (احراز هویت، باز کردن حساب، گرفتن وام، مدیریت مالی و…) را در بستر ابزارهای موبایلی بسیار ارزان‌تر از خدمات حضوری به مشتریان عرضه می‌کنند.
مدیر ارشد توسعه کسب‌وکار شرکت تاپ در خصوص اینکه نظام بانکی فعلی شایستگی اجرایی کردن بانکداری بدون شعبه را دارد، چنین توضیح می‌دهد: اقدامات شورای عالی مبارزه با پولشویی و پیشنهاد حذف بند مربوط به دریافت مدارک هویتی معتبر و رویت آن از آیین‌نامه اجرایی این شورا، گام اولیه برای امکان‌پذیر شدن احراز هویت مجازی افراد را در کشور است. اگر شبکه بانکی موافقت قانونی خود را با حذف این بند را اعلام کند، می‌توان از فرآیندهای دیجیتال برای احراز هویت افراد بهره گرفت؛ این امر با توجه به بحران کرونا در کشور اقدامی لازم و ضروری است و ما امیدواریم زودتر با تعیین تکلیف این موضوع و در نهایت دستورالعمل آن به شبکه بانکی ابلاغ شود. موضوعی که اگر اجرایی شود می‌تواند نمونه موفقی از احراز هویت سجام باشد. از طرف دیگر در حال حاضر برخی از خدمات موبایل بانک پارسیان به‌عنوان اپلیکیشن رسمی بانک پارسیان، در «تاپ» میزبانی می‌شود و کاربران تاپ می‌توانند از آن استفاده کنند. این قدم در داخل مجموعه در مسیر توسعه و ایجاد نئوبانک و در بستر همین زیرساخت‌های فعلی تعریف‌شده و به زودی طبق نقشه راه تعریف‌شده، کاربران می‌توانند طیف گسترده‌ای از خدمات بانکی را داخل اپلیکیشن تاپ دریافت کنند. همچنین شبکه بانکی یکی از ارکان بازار سرمایه است و در همین راستا برای ایجاد یک نئوبانک، تاپ علاوه بر ارائه خدمات واریز سود سهام مجامع، اقدام به پیاده‌سازی امکان پذیره‌نویسی حق تقدم شرکت‌های بورسی کرده و مسیر ارائه سرویس‌های بیشتر در این بستر ادامه دارد. به طور کلی می‌توان گفت گروه پارسیان از پرچمداران این خدمت نوین در کشور خواند.
از آنجا که بسیاری از کسبوکارها در ایران بر پایه پرداخت خرد بناشده و تعداد آنها در هر دو حوزه آنلاین و آفلاین کم نیستند، این مقام مسوول در شرکت تاپ می‌افزاید: حجم و تنوع بالای درخواست‌ها در عین سادگی به دلیل گستره متنوع شخصیت به‌خصوص کاربران در این بخش، باید به‌نوعی باشد که پرداخت در این کسبوکارها با سرعت و امنیت انجام شود. از سوی دیگر با توجه به الگوی کشورهای پیشرفته در این حوزه، حرکت به سمت پرداخت‌های خرد غیر تماسی اجتناب‌ناپذیر است. همچنین مشاهده آمار رشد این نوع پرداخت‌ها، این پیام را منتقل می‌کند که پرداخت‌های غیر تماسی به‌زودی و بدون شک جایگزین همه روش‌های پرداخت خواهد شد. از این رو بهینه‌ترین روش در این نوع پرداخت‌ها، توسعه کیف پول الکترونیکی است و تاپ که ماه دیگر دوسالگی کیف پول خود را جشن می‌گیرد، در حال طراحی و ایجاد این اکوسیستمی است که کاربر نهایی را علاقه‌مند به دسترسی به نقاط تماس بیشتری می‌کند. به عبارتی کیف پولی برای کاربر مفید است که بتواند از حیث عملکردی کاربرد زیادی داشته باشد.
طی دو سال گذشته کیف پول تاپ با یک بازاریابی هدفمند، محصول خود را با مطابق نیاز و بازخورد بازار، چابک و بهینه کرده است و به‌این‌ترتیب سهم قابل‌توجهی از پرداخت‌های خرد را به خود اختصاص داده است. افزون بر این کاربران تاپ به‌راحتی می‌توانند از تمامی پایانه‌های گروه پارسیان که مجهز به کد کیو آر یا کد‌پرداز هستند، با اسکن آن هزینه خدمت یا کالا دریافت شده را پرداخت کنند. به‌علاوه به‌تازگی تاپ طبق تفاهم با تاکسیرانی تهران و برخی شهرستان‌های کشور، توانسته است حجم بالایی از این تراکنش‌های خرد مرتبط با پرداخت کرایه را در بستر اپلیکیشن خود و با استفاده از کیف پول الکترونیک، سروسامان دهد. همچنین این کیف پول با اضافه کردن قابلیت پرداخت خودکار در تاریخ سررسید با استفاده از کارت اعتباری یا حساب بانکی روی سرویس عوارضی خود، به کاربران تاپ اجازه می‌دهد که با فعال‌سازی این گزینه بتوانند به‌راحتی از عوارضی عبور کرده و مبلغ عوارض از کیف پول آنها، به‌صورت خودکار کسر خواهد شد. در آخر باید گفت که در این مسیر تاپ با عقد قرارداد با شرکای استراتژیک و مطرحی که در آینده به معرفی خواهند شد، در حال تعریف عناصر کلیدی منطبق بر الگوی رفتاری کاربران خود است؛ به عبارتی کاربر تاپ در آینده می‌تواند از کیف پول خود در پلت‌فرم‌های مطرح گوناگون استفاده کند. لازم است در همین بستر شرکت‌ها و ارائه‌کنندگان خدماتی که تمایل دارند در این اکوسیستم حضور داشته باشند و کیف پول تاپ را به‌عنوان درگاه پرداخت خود تعریف کنند، دعوت کنیم تا کنار تاپ بایستند و به بازار تراکنش‌های خرد سامان دهند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های همواره صنعت فناوری‌های مالی و بانکداری که فعالان آن بارها اشاره‌کرده‌اند، کمبود منابع انسانی متخصص است. شاید تا پیش از کرونا اخبار مهاجرت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیشتر به گوش می‌خورد؛ اما نشیندن این آمار به معنی رفع و رجوع شدن معضل نبود نیروی متخصص نیست. این وضعیت در دوران کرونا برای فعالان فین‌تکی، قوز بالا قوز شده و مدیر ارشد توسعه کسب‌وکار دراین‌باره می‌گوید: مشکلات ما همان معضلاتی است که در صنعت فین‌تک و جریان کسب‌وکار همه با آن مواجهیم؛ با وجود این تاپ در حال حاضر مشغول تیم‌‌سازی گسترده است و رشد آن به نسبت ابعاد تیم و ماموریتی که از طرف گروه پارسیان برایش تعریف‌شده، مناسب بوده است. به‌طور مثال در برخی سرویس‌ها مثل وصول عوارض آزادراهی یا سرویس‌های مرتبط به خودرو، تاپ پرچم‌دار است. در این صنعت ارزش‌افزوده‌های قابل‌ارائه به کاربر در کلیت ثابت است و رقابت بر سر نحوه درگیری بیشتر کاربر با عناصر ارائه‌شده است.
در همین راستا به‌زودی برنامه‌های مختلفی توسط کانال‌های تاپ ازجمله شخصی‌سازی خدمات یا مدیریت هزینه‌های شخصی و ماهانه کاربر و... ارائه می‌شود. خدمات جدید تاپ شامل اضافه شدن قابلیت پرداخت هزینه پارک حاشیه‌ای، گسترش سرویس‌های مبتنی بر نیازمندی‌های بازار سرمایه و تلفیق آن با نئوبانک، بیمه بدنه تردد آزادراهی که امکان بیمه خودرو در یک مسیر مشخص را فراهم می‌کند و اضافه شدن ارز مجازی ققنوس است. از حیث عملکردی نیز به‌زودی امکان پرداخت هزینه خرید کاربران در میدان‌های میوه و تره‌بار شهرداری تهران از طریق کیوآر تاپ امکان‌پذیر است. همچنین پرداخت هزینه کرایه تاکسی برخی از ایستگاه‌های تاکسی تهران و برخی شهرستان‌ها از طریق تاپ در مسیر توسعه و تحول خود با ماهیت هسته مالی و فین‌تک خود به‌مرور در مسیر تبدیل‌شدن به یک سوپراپلیکیشن تعبیر می‌شود. در تاپ جدید محصولات در چهار خدمات گروه پارسیان در خدمات فین‌تکی بنگاه به مشتری، خدمات مارکت پلیس و خدمات سبک زندگی خواهد بود که در آینده بیشتر در این رابطه اطلاع‌رسانی خواهد شد.
وی در پایان می‌افزاید: کاهش مناسبات مالی و تعطیلی کسبوکارها در دوران کرونا ارتباط مستقیمی با میزان استفاده کاربران دارد، تا اندازه‌ای فضای کاری را به چالش کشیده و انطباق با این فضا برای تاپ اندکی زمان‌بر بوده، اما به‌مرور مشکلات کمتر شده و همچنین در برخی حوزه‌ها مانند گردشگری که برنامه‌های توسعه‌ای زیادی داشتیم که در دوران شیوع بیماری، با چالش‌های گوناگونی مواجه بوده‌ایم. همچنین شرکت ما در دوران کرونا با توجه به مسوولیت اجتماعی خود در کمک به قطع زنجیره بیماری، سعی کرده با توسعه سرویس‌های خود از برخورد تماسی کاربر با پذیرنده‌ها جلوگیری کند تا کاربران بتوانند با استفاده از کیوآر تاپ، مبالغ خدمات را پرداخت کنند.
