همدان، شهری با قدمت کهن در غرب ایران است. این شهر نخستین پایتخت ایران بوده و قدمت آن به زمان مادها برمیگردد.
نام اصلی این شهر هِکمتانه بوده که به معنای محل اجتماع مردم است، که به مرور زمان در دوران ساسانیان به اَهمتان، اَهمدان و سپس به همدان دگرگون شد و در گویش محلی به هِمِدان خوانده میشود.
نژاد مردم همدان متشکل از اقوام مختلف است. اقوامی که هر یک به نوبهی خود دارای ویژگیهای زبانی و فرهنگی متفاوتی هستند؛ که این اقوام عبارتند از:
۱. اقوام ترک(در شمال و غرب همدان)
۲. اقوام لر و لک(در شهرستانهای ملایر، نهاوند و...)
۳. اقوام فارس(در مرکز استان)
۴. اقوام کرد(در غرب و شمال غرب استان)
مکانهای گردشگری استان همدان:
این شهر به قدری جاهای دیدنی دارد که میتوان از آنها یک کتاب قطور تالیف کرد.
قصد داریم تعدادی از مکانهای تاریخی و گردشگری این شهر را در این پست معرفی کنیم:
۱. غار علیصدر
این غار حرف اول را در بین مکانهای دیدنی همدان میزند. غار علیصدر یکی از طولانیترین غارهای آبیِ جهان است که در شمال غربی همدان، شهرستان کبودرآهنگ و در روستای علیصدر واقع شده است و قدمتی بیش از ۱۹۰ میلیون سال دارد. تاکنون فقط حدود ۱۲ کیلومتر از مسیر این غار شناسایی شده است و فقط ۲.۵ کیلومتر آن برای گردشگران قابل بازدید است.
۲. آرامگاه بوعلی سینا
این بنا متعلق به دورهء قاجار است و در طراحی این بنا تلفیقی از معماری ایرانِ باستان و ایران بعد از اسلام استفاده شده است.
۳. آرامگاه بابا طاهر عریان
آرامگاه مَردی که از مشهورترین دو بیتی سرایان ایران است. در محوطهء داخلی آرامگاه او ۲۴ دو بیتی بر روی ۲۴ قطعه سنگ زیبا حک کردهاند.
۴. گنجنامه
کتیبه و سنگ نوشتههای گنجنامه دو لوح سنگی از دوران داریوش و خشایار هخامنشی است.
۵. دشت میشان
دشت میشان، محلی است که آبشار و سنگ نوشتههای گنجنامه در آن قرار دارد.
۶. سراب گاماسیاب
این سراب پر آب ترین سراب ایران است که در نهاوندِ همدان قرار دارد. آب این سراب از یخچالهای طبیعی سر چشمه میگیرد.
۷. مجسمهء شیر سنگی
این مجسمه در میان میدانی با همین نام قرار گرفته است که برخی آن را یادگاری از دورهء مادها و برخی از دورهء اشکانیان میدانند.
۸. برج قربان
این برج یکی دیگر از جاهای تاریخی همدان است، که در گذشته این مجموعه شامل: کتابخانه، مدرسه، مسجد و... بوده است. درحال حاضر تنها این برج از آن مجموعهء عظیم باقی مانده است. قدمت این برج تاریخی را به قرن ششم تا هشتم هجری میدانند. چون؛ در این مکان هیچ کتیبهای وجود ندارد، سال دقیق ساخت آن و سازندهء آن مشخص نیست.
برج قربان محل دفن: شیخ الاسلام حسن بن عطار حافظ ابوالعلاء همدانی، از بزرگان ادب و جمعی از اُمراء سلجوقی است.
۹. آرامگاه اِستِر و مُردِخای
این آرامگاه از مهمترین زیارتگاههای یهودیان در ایران و جهان است، که به ثبت ملی رسیده است. بنای فعلی این آرامگاه در قرن هفتم هجری بر روی بنای قدیمیِ ساختمانی که متعلق به قرن سوم هجری بوده، بنا شده است.
اِستِر کیست؟ خشایارشاه با دختری از یهود به نام اِستِر، که خواهر زادهء یکی از درباریان یعنی مُردخای بود، ازدواج کرد. درحقیقت اِستِر ملکهء یهودی پادشاه هخامنشی بوده است. نام اصلی او هدسه بوده، اما چون خیلی زیبا و خوش چهره بوده نام او را اِستِر به معنای ستاره گذاشتند. ______________________________________
_برای اینکه دست خالی از این شهر برنگردید، میتوانید سوغاتیهایی را به یادگار تهیه کنید.
-سوغات خوراکی همدان: انگشتپیچ، کماج، حلوازرده، باسلوق، آبنباتقیچی و...
-سوغات هنری همدان: سفاللالجین، کاشیهفترنگ، منبّتکاری، گیوهبافی و...
