سود پرک، یک ماده شیمیایی پر مصرف در صنایع مختلف است که معمولاً به شکل پرک های سفید یا شیری رنگ وجود دارد. این ماده در بازار با نام کاستیک سودا نیز شناخته می شود و از نظر ماهیت شیمیایی، یک قلیای بسیار قوی است. کاستیک سودا در دمای حدود 318 درجه سانتی گراد ذوب می شود.
این ترکیب در آب، محلول است و در اکثر موارد کاربردی، برای تنظیم میزان PH محلول در محدوده قلیایی مورد استفاده قرار می گیرد. در حال حاضر شرکت های زیادی در سراسر جهان در حال تولید کردن این ترکیب شیمیایی در حجم بالا هستند. سالانه میلیون ها تن از از ترکیب سود پرک به کشورهای مختلف صادر می شود.
سود پرک در چه صنایعی کاربرد دارد؟
سود پرک به عنوان یک ترکیب شیمیایی ساده اما پر کاربرد، صنایع وسیعی را تحت پوشش خود قرار می دهد. این ترکیب، مهم ترین ماده برای تولید انواع رنگ های صنعتی و پوشش ها می باشد. کاستیک سودا در صنایع کاغذسازی به منظور حل کردن چربی ها و ناخالصی ها به کار می رود. این ماده همچنین در صنایع تولید مواد غذایی نظیر کنسروها، صنایع شیر و نوشابه سازی مصرف فراوان دارد.
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، جزو بزرگ ترین صنایع تولید کننده سود پرک هستند. تولید انواع چربی گیرها با استفاده از این ماده انجام می شود. تنظیم PH فرآیندهای مهم در پالایشگاه های نفتی و همچنین در تصفیه خانه های آب و فاضلاب با استفاده از ترکیب کاستیک سودا امکان پذیر است. البته باید همواره به خاطر داشت که این ترکیب، به شدت خاصیت خورندگی و سوزش آور دارد و باید در هنگام کار کردن با آن بسیار احتیاط کرد. رعایت نکات ایمنی کار با مواد شیمیایی در این مورد نیز لازم و ضروری است.
سود پرک یا هیدروکسید سدیم جامد، یک ترکیب شیمیایی قوی و تحریک کننده سیستم های تنفسی، گوارشی و پوستی است. تماس مستقیم با کاستیک سودا می تواند منجر به سوختگی و آسیب به بافت های محل تماس شود. اثرات سوختگی با این ماده نه تنها بافت های را تخریب می کند بلکه موجب می شود اثرات سمی آن در بدن باقی بماند و مشکلات حاد دیگری را نیز به وجود آورد.
استنشاق هیدروکسید سدیم موجب آسیب های بسیار جدی به دستگاه تنفس می شود و علاوه بر اینکه بافت ها و مخاط های بینی را از بین می برد، تورم حنجره، انسداد ریوی و بیماری های تنفسی شدید را در پی دارد. اگر سود پرک به طور تصادفی بلعیده شود، موجب ایجاد زخم های شدید و خطرناک در ناحیه دهان، مری، معده و سیستم دفع می گردد. دردهای شکمی، تهوع و افزایش ضربان قلب، از علائم بلع کاستیک سودای جامد هستند. با توجه به موارد فوق، به شدت توصیه می شود از هر گونه تماس با این ترکیب شیمیایی به شدت پرهیز کنید و در هنگام کار کردن با آن، حتماً از عینک، دستکش و ماسک استفاده کنید.
کارگاه های قالیشویی، مکان هایی هستند که با هدف شستشو و تمیز کردن قالی ها و قالیچه ها فعالیت می کنند. در این کارگاه ها مواد رنگبر مختلفی برای از بین بردن رنگ و آلودگی ها از روی قالی به کار می رود. محلول سود پرک یکی از مواد شیمیایی است که برای این منظور استفاده می شود.
در عملیات رنگبری قالیچه و قالی، محلول سود پرک با غلظت حدود 1 تا 3 درصد در ظرف های پلاستیکی بزرگ تهیه می شود و سپس، محلول حاصل توسط کارگران بر روی سطح قالی پاشیده می شود. برای افزایش اثر بخشی محلول سود، مدت زمان 10 دقیقه کافی است؛ پس از آن، عملیات ضربه زنی به فرش آغاز شده و در نهایت، قالی با آب شسته می شود. البته توجه به این نکته مهم است که غلظت محلول سود پرک باید به اندازه ای باشد که بافت و رنگ فرض را تخریب نکند و در پایان، آب کمتری برای شستشوی نهایی مصرف گردد.
سود پرک یا کاستیک سودا یه ماده پر مصرف در صنایع مختلف است. کارخانه های زیادی برای تولید محصولات مختلف و انجام بسیاری از واکنش ها، به کاستیک سودا نیاز دارند. سهم تولید داخل از این ماده بسیار زیاد است بنابراین بهترین راه برای رونق اقتصادی به واسطه این ترکیب، یافتن یک موقعیت تجاری در بازارهای جهانی است.
تولیدکنندگان سود پرک در حال حاضر در پی صادرات محصولات خود هستند و هر بیشتر در این زمینه موفق تر باشند، اقتصاد کشور نیز بیشتر رشد خواهد کرد.
در حال حاضر، کشورهای زیادی در همسایگی ایران وجود دارند که به شدت به خرید سود پرک نیاز دارند؛ کشورهایی نظیر ترکمنستان و عراق، صنایعی دارند که از این ترکیب به عنوان ماده اولیه خود در تولید محصولات متنوع استفاده می کنند. بدیهی است به دست آوردن بازار این کشورها، راه را برای صادرات کاستیک سودا هموار می سازد.
بیشترین ظرفیت و پتانسیل صادراتی برای صادرات این محصول از ایران را کشورهای ترکیه، هند و چین و عراق دارا هستند. جمهوری اسلامی ایران نزدیکترین ارتباط صادراتی را با ترکمنستان دارد. بازار چین و عراق و ترکیه و هند بیشترین ظرفیت تقاضا را برای کالای ذکر شده دارد.
نکته مهم: ایران تا شعاع ۴ هزار کیلومتری قابلیت پوشش و صادرات در ۴۰ الی ۵۰ کشور را دارد.
منبع مطلب: سایت آبان پترو
