طاهر بدخشی یکی از روشنفکران، نویسندگان، و سیاستمداران برجسته ترکتبار افغانستان بود که به دلیل دیدگاههای پیشرو و فعالیتهای سیاسیاش شهرت دارد. او در سال 1927 در ولسوالی یفتل ولایت بدخشان به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی خود را در همان ولایت و سپس در کابل ادامه داد.
نقشها و فعالیتها:
1. بنیانگذار جنبش روشنفکری:
طاهر بدخشی به عنوان بنیانگذار جنبش "سازمان مترقی جوانان افغانستان" شناخته میشود که بر برابری اجتماعی و عدالت تأکید داشت. او از پیشگامان اندیشههای چپگرایانه در افغانستان بود و برای حقوق اقوام محروم بهویژه ، اوزبیک ها ، هزارهها تاجک و دیگر گروهها تلاش کرد.
2. اندیشههای وحدت ملی:
بدخشی یکی از نخستین روشنفکرانی بود که به نابرابریهای قومی و طبقاتی در افغانستان اشاره کرد. او خواهان ایجاد عدالت اجتماعی و مشارکت برابر تمامی اقوام در ساختار قدرت افغانستان بود.
3. زندگی سیاسی پرچالش:
به دلیل دیدگاههای سیاسی و فعالیتهای اجتماعی، طاهر بدخشی بارها از سوی حکومتهای وقت تحت تعقیب قرار گرفت. در دهه 1970، او زندانی شد و در زمان حکومت خلقیها (1978-1979)، به شکل مرموزی در زندان پلچرخی به قتل رسید.
میراث طاهر بدخشی:
اندیشهها و مبارزات او تأثیر عمیقی بر جریانهای عدالتخواهانه و حرکتهای روشنفکری در افغانستان گذاشته است. بسیاری از فعالان اجتماعی و سیاسی، او را بهعنوان یکی از قهرمانان مبارزه برای عدالت و برابری میشناسند.
عبدالخبیر باقی اوغلی