رزین تبادل یونی مادهای پلیمری و غیرمحلول است که برای تصفیه آب و حذف یونهای ناخواسته به کار میرود. این رزینها یونهای مضر مانند نیترات، سولفات، فلوراید و فلزات سنگین را جذب و با یونهای مفید مانند سدیم یا هیدروژن جایگزین میکنند.
رزینها بر اساس نوع بار و قدرت تبادل، به ۴ گروه اصلی تقسیم میشوند:
رزین کاتیونی اسیدی قوی (SAC): مناسب برای نرمکردن آب و حذف کلسیم و منیزیم.
رزین کاتیونی اسیدی ضعیف (WAC): مناسب برای قلیاییتزدایی و حذف سختی موقت.
رزین آنیونی بازی قوی (SBA): برای دیمینرالیزاسیون و حذف نیترات، سولفات و سیلیس.
رزین آنیونی بازی ضعیف (WBA): کاربرد در حذف اسیدهای قوی.
سختیگیری آب و تولید آب فوقخالص
حذف نیترات و فلزات سنگین
تصفیه فاضلاب صنعتی و رادیواکتیو
فرآوری مواد غذایی و دارویی
استفاده در صنایع برق، معدن، کشاورزی و پتروشیمی
رزینها به شکل دانههای کروی طراحی شدهاند و هنگام عبور آب، یونها را با یونهای سطح خود تعویض میکنند. با گذشت زمان، رزینها اشباع میشوند و باید با محلولهایی مثل نمک، اسید یا باز احیا گردند. احیای رزین شامل مراحل شستشوی معکوس، تزریق ماده شیمیایی، شستشوی آرام و شستشوی سریع است.
هزینه پایین عملیاتی
طول عمر بالا در صورت نگهداری صحیح
قابلیت احیا و استفاده مجدد
مصرف کم انرژی و مواد شیمیایی
رسوب کلسیم سولفات و آهن
جذب مواد آلی یا آلودگی کلر
رشد باکتریها در بستر رزین
نشت یونها پس از احیا ناقص
از برندهای معتبر میتوان به پرولایت (Purolite)، دوپونت (DuPont)، کنفتک (Canftech)، هیدرولایت (Hydrolite) و آکوالایت (Akualite) اشاره کرد. برند پرولایت انگلستان محبوبترین رزین تبادل یونی در بازار ایران است و توسط مجموعههایی مانند آبکالا با تاریخ بهروز و قیمت رقابتی عرضه میشود.
