دیوار چینی، شاید از نظر بسیاری از افراد یکی از مباحث به ظاهر ساده در تکمیل یک ساختمان باشد. اما اگر در اجرای دیوار چینی دقت لازم انجام نگیرد، هزینههای ساخت را برای مجری افزایش میدهد. به عنوان مثال اگر در یک ساختمان دیوار خارجی شاقول نبوده (به میزانی که پایداری دیوار به خطر نیفتد) حتی به فرض اینکه در مقابل بار وزن خود و زلزله مقاوم باشد، به دلیل اینکه میزان گچکاری داخل و ملاتریزی دیوار نما را افزایش میدهد، کار را برای مراحل بعدی سختتر کرده و موجب افزایش هزینهها میشود.
همچنین تجارب زلزلههای پیشآمده در داخل و خارج کشور نشان می دهد که بیشتر آسیبها و خسارات، ناشی از تخریب عوامل غیرسازهای مثل دیوارهای جداکننده، دیوارهای بنایی، وسایل موجود و به نوعی کلیه چیزهایی که نقش باربری ندارند، بوده است. در بسیاری از موارد دیده شده است که بعد از یک زلزله، سازه آسیب جدی ندیده ولی تمامی دیوارهای داخلی تخریب شدهاند. در بسیاری از موارد حتی این ساختمانها نوساز بودهاند ولی به دلیل آنکه در دیوار چینی آنها ضوابط و دستورالعملهای اجرایی رعایت نشده آسیبهای جدی دیدهاند.
مرحله اول انتخاب مصالح مناسب دیوار چینی می باشد. خوشبختانه به دلیل پیشرفت های صورت گرفته طی چند دهه گذشته، این روزها مصالح مختلفی در بازار ایران به چشم می خورد. آجرها، بلوک های سفالی، بلوک های سبک اتوکلاو شده، بلوک های گچی و… از جمله رایج ترین مصالح ساختمانی موجود در بازار ایران هستند که هر کدام از آن ها ویژگی های مختص به خود را دارند، که در ادامه مقاله بطور کامل به آن خواهیم پرداخت.
قبل از این که پروسه دیوار چینی خود را آغاز کنید، باید ابتدا نقشه ای که معمار برای بخش بندی فضاهای داخلی ساختمان تعیین کرده است را بر روی کف آن فضا پیاده نمایید. این موضوع میتواند دیدگاه صحیحی بابت مراحل بعدی پروژه به شما داده و شما را نسبت به ابعاد کلی فضاهای داخلی ساختمان مطمئن سازد. همین مورد باعث شده تا از دیرباز روش های مختلفی برای تعیین محل دیوارهای داخلی و نشانه گذاری آن ها به وجود بیاید. مواردی همچون ریختن گچ، خط زدن، نشانه گذاری و… از جمله روش هایی بوده که در بین معماران قدیمی رواج دارد. اما در این میان روش رگه چینی به عنوان مطرح ترین و البته بهترین نمونه ای شناخته می شود که اغلب بنایان از آن استفاده می کنند. بدین منظور بایستی ابتدا در محل قرارگیری دیوارها، یک ردیف از مصالح مورد نظر را به همراه ملات یا بدون ملات قرار دهید. این موضوع میتواند نقشه کلی فضاهای داخلی ساختمان را برای شما نمایش داده و بدین ترتیب می توانید نسبت به صحت کلی اندازه گیری های خود اطمینان حاصل نمایید.
هم راستا بودن ردیف های دیوار چینی یکی از فاکتورهای مهمی است که باید در پروسه دیوار چینی به آن دقت کافی داشته باشید. در واقع تمام ردیف های قرار گرفته در مراحل دیوار چینی، باید به طور کامل بر روی همدیگر قرار گرفته و هیچ گونه شیب افقی یا بیرون زدگی در آن ها وجود نداشته باشد. بدین منظور هم بایستی شاخصی برای اندازه گیری این موضوع وجود داشته باشد. شمشه گذاری همان مرحله ای است که این شاخص را فراهم می کند. بدین منظور بعد از قرار دادن رگه های اولیه و اطمینان از صحیح بودن آن ها، در ابتدا و انتهای هر ردیف یک شمش گذاشته می شود که به طور عمود قرار می گیرد. سپس ریسمان را از ابتدا تا انتهای آن بسته و بر اساس آن ردیف های مصالح را قرار میدهند. لازم به ذکر است که باید متناسب با هر ردیف، ریسمان را جابجا کرد و بدین ترتیب از دقیق بودن پروسه اجرا اطمینان حاصل کرد.
بلوک چینی آخرین و البته مهمترین مرحله در پروسه دیوار چینی می باشد. در واقع این مرحله بخش زیادی از نتایج کار شما را به خود اختصاص میدهد. بر همین مبنا هم باید دقت کافی به آن داشته باشید. بدین منظور بعد از انجام مراحل قبل و انتخاب مصالح مناسب، بایستی آن ها را در ردیف های مختلف در کنار همدیگر قرار دهید. بدین منظور بایستی سطوح افقی و عمودی بلوک ها به میزان یک الی ۱.۲ سانتی متر توسط ملات پوشیده شود. البته برخی از بنایان، در دیوارهای غیر باربر روی قسمت های عمودی مصالح، ملات نمی زنند. اگرچه این موضوع از لحاظ ساختمان سازی هیچگونه مشکلی ندارد، اما توصیه میشود تا در تمام دیوارهای داخلی ساختمان، هر دو بخش عمودی و افقی مصالح را به وسیله ای ملات بپوشانید. این موضوع باعث میشود تا استحکام سازه شما افزایش پیدا کند. مازاد بر این در صورت امکان، پروسه زنجاب را هم انجام دهید.
برای دیوار چینی مصالح متفاوتی وجود دارد که هر یک از این مصالح دارای مزایا و معایبی هستند. بسته به شرایط اجرا، مسائل مالی و محصول موردنظر، گزینه مناسب انتخاب میگردد. در ادامه به بررسی برخی از ویژگی بلوکها و مواد مورد استفاده در دیوار چینی خواهیم پرداخت.
بلوک سفالی از رس تولید می شود و دارای ابعاد مختلفی است. از جمله ویژگیهای بلوک سفالی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
البته با استفاده از فوم در تولید این بلوک میتوان از تشکیل کانال صوتی و حرارتی تا حدی کم کرد.
بلوک سیمانی از ترکیب سیمان، آب و سنگدانه (ترجیحاً سنگدانه سبک مانند لیکا)، در ابعاد متفاوت تولید میشود. از جمله ویژگیهای بلوک سیمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بلوک اتوکلاو خاص و سبک می باشد و به منظور کاهش بار مرده به کار میرود. از جمله ویژگیهای بلوک اتوکلاو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بلوک پرلیتی از ترکیب یک نوع سنگ آتشفشانی سفید به نام پرلیت با سیمان و پوکه تولید میشود. از جمله ویژگیهای بلوک پرلیتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قبل از آنکه به نحوه محاسبه مصالح دیوار چینی بپردازیم، می بایست با دو مفهوم متره بسته و متره باز آشنا شویم.
جهت مطالعه ادامه مقاله اینجا کلیک کنید.