فوم بتن به عنوان یک متریال نوین و به‌روز در عرصه‌ی ساخت و ساز شناخته می‌شود. گستره وسیع کاربرد و مزایای منحصر به فرد آن باعث افزایش تعداد استفاده‌کنندگان و طرف‌داران آن شده است. اما باید به یاد داشت که هر محصولی، هر چند با مزایا ویژه، دارای معایبی نیز می‌باشد که این امر از کارایی و محبوبیت آن کاسته نمی‌شود. در این مقاله، به بررسی این معایب خواهیم پرداخت.
فوم بتن در واقع یک نوع ملات است که از اجزای مختلفی ازجمله آب، سیمان، فوم کفزا (ماده‌ای شیمیایی یا بر اساس پروتئین حیوانی که از سم یا شاخ حیوانات تشکیل می‌شود)، ماسه بادی یا ماسه نرم تشکیل می‌شود. این محصول دارای ویژگی‌هایی چون چگالی پایین، عایق صوتی، عایق حرارتی، نحوه اجرای سریع و آسان، و هزینه مقرون‌به‌صرفه است.
همان‌طور که گفته شد، فوم بتن به عنوان یک نوآوری جدید در عرصه ساختمان‌سازی معرفی شده است و به نام “بتن سبک” نیز شناخته می‌شود. در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا برخی از معایب این محصول را بررسی کنیم.
در پست های قبلی در رابطه با بررسی تخصصی انواع بتن و کاربردهای آن مقاله‌ای قرار دادیم.
همان‌طور که در قسمت مقاله هم اشاره کردیم، فوم بتن در اصل به ملات و ترکیبی گفته می‌شود که مواد مختلفی مانند آب، سیمان، فوم کفزا (یک نوع ماده شیمیایی)، ماسه نرم یا ماسه بادی اجزای سازنده آن را تشکیل داده باشند. از آنجایی که درون این بتن هوا وجود دارد؛ بنابراین عایق حرارتی و صوتی بسیار مناسبی محسوب می‌شود و ازجمله مزایای فوم بتن می‌توان به این مورد اشاره کرد.
وزن خشک شده این نوع بتن کاملاً به دو مورد وزن و طرح اختلاط مواد تشکیل دهنده آن بستگی داشته و بر اساس این دو فاکتور وزنی بین ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در هر مترمکعب دارد.
همان‌طور که گفتیم، این محصول جزو متریال‌های جدید و نوظهور در ایران به حساب می‌آید؛ اما جالب است که بدانید قدمت آن بسیار طولانی بوده و دانشگاه‌های آلمان و اروپا از سال ۱۹۸۰ میلادی شروع به استفاده از آن و همچنین معرفی به سراسر جهان کردند. استفاده از فوم بتن در صنعت ساختمان‌سازی ایران، درست از زمان ساخت کارخانه بلوک clc شروع شد و بعد از گذشت چند سال از آن در کارهای مختلفی مانند کف‌سازی و همچنین شیب بندی بام سازه‌ها استفاده کردند.
فوم بتن چیست؟ فوم بتن یک نوع پوشش بتنی است که با توجه به روش تولید حباب‌های هوا، دارای دو نمونه است:
برای تولید بتن گازی، از یک نوع پودر نرم به نام آلومینیوم استفاده می‌شود. پس از آماده‌سازی دوغاب آب و سیمان، این پودر به ترکیب اضافه شده و سپس درون میکسر با یکدیگر ترکیب می‌شوند. سپس، به واسطه رخداد یک سری واکنش‌های شیمیایی، حباب‌هایی از هیدروژن در داخل بتن به وجود می‌آیند که به بتن حجم می‌بخشند.
تنها تفاوت بتن کفی با بتن گازی این است که به جای آلومینیوم، از مایع کفزا برای حجم دادن به بتن و ایجاد حباب‌ها، یعنی هوا، استفاده می‌شود. فرایند تولید این بتن بسیار ساده‌تر و راحت‌تر از بتن گازی بوده و کارگاه‌های ساختمانی به‌راحتی می‌توانند آن را تولید کنند.
فوم بتـــن، همانند بسیاری از متریال‌های شناخته شده دیگر، در عرصه ساختمان‌سازی به دلیل ویژگی‌ها و کاربردهای بسیار زیاد، تبدیل به یک انتخاب محبوب و مفید شده است. اجراکنندگان بسیاری از پروژه‌های ساختمانی از این محصول بهره‌مند شده و از مزایای فوم بتن استفاده گسترده دارند. در ادامه به برخی از مزایای این متریال پرداخته خواهد شد.
استفاده از فوم بتن با ویژگی‌های بسیار مثبتی همراه است، اما همانند هر تکنولوژی دیگری، ممکن است با معایبی نیز همراه باشد. در زیر به یکی از احتمالی‌ترین معایب استفاده از فوم بتن اشاره می‌شود
یکی از معایب احتمالی استفاده از فوم بتن، افت بتن و پدیده انقباض می‌باشد. با گذشت زمان و از دست دادن بتن حرارت اولیه، ممکن است حجم بتن کاهش یابد و این موضوع می‌تواند منجر به ایجاد ترک‌ها در سطح بتن شود. با اجرای عمل‌آوری مطمئن در ۲۸ روز اول، این اتفاق جلوگیری شده و تراکم بتن حفظ می‌شود.
زمانی که نیاز به جلوتر انداختن روند پروژه و خشک شدن سریع بتن وجود دارد، افزودن مواد به فوم بتن یک گزینه است. فوم بتن این امکان را فراهم می‌کند که مواد افزودنی بتن به ترکیب اضافه شده و گیرایش آن به مدت ۱۲ ساعت انجام شود. با این حال، لازم است به نکات زیر توجه داشته باشید:
زودتر خشک شدن بتن ممکن است منجر به کاهش مقاومت آن شود. بتنی که به سرعت خشک شده، ممکن است در مقابل فشار و نیروهای خارجی مقاومت کمتری داشته باشد.
زودتر خشک کردن بتن ممکن است منجر به پدیده جمع شدگی شود که موجب ایجاد ترک‌ها و نقص‌های ساختاری در سطح بتن می‌شود.
بنابراین، در تصمیم به زودتر خشک کردن فوم بتن، لازم است با دقت نکات فنی و معایب احتمالی را مد نظر داشته باشید تا بهترین عملکرد و مقاومت ممکن را از بتن حاصل کنید.
برای تولید فوم بتن، ابتدا ماسه بادی یا ماسه نرم را با سیمان و سپس با افزودن آب، در دستگاه میکسر ترکیب می‌شوند. در مرحله بعد، فوم کفزا به محفظه‌ی فوم‌ساز دستگاه افزوده می‌شود و با افزودن آب رقیق شده و سپس با استفاده از پمپ هوا وارد خروجی‌های ریز با فشار بالا می‌شود تا فوم بتن تولید شود.
سپس، این ترکیب به همراه دوغاب سیمان و آب ترکیب می‌شود تا حباب‌های ریزی در سطح ملات ایجاد شود. پس از انجام این مرحله، ملات به وسیله پمپ به طبقه‌های مورد نظر پمپاژ داده می‌شود و با ضخامت ۱۰ سانتی‌متر، روی سطح پخش و صاف می‌شود. پس از اجرای کامل فوم بتن، سطح آن باید به مدت ۳ روز مرطوب نگه داشته شود تا از احتمال به‌وجود آمدن ترک‌های احتمالی جلوگیری شود.
فوم بتن یک نوع پوشش بتنی نوین است که به تازگی وارد ایران شده و از مزایای بسیاری نسبت به روش‌های سنتی برخوردار است. در این مقاله، تلاش کردیم تا مزایای این نوع بتن را برای شما توضیح دهیم تا شما بتوانید با دانش بیشتری در انتخاب روش مناسب برای پروژه‌های خود تصمیم بگیرید. هرچند که باید معایب فوم بتن را نیز در نظر گرفته و به آن اشاره کرد؛ تنها عیب احتمالی این نوع بتن، وجود ترک‌ها روی سطح بتن است. با این حال، با اجرای صحیح فرآیند عمل‌آوری و پیگیری مراقبت‌های لازم پس از اجرا، می‌توان این مشکل را رفع کرد و از وقوع ترک و افت بتن جلوگیری نمود.
