یکی از روشهایی که برای مهار اجزای غیر سازهای وجود دارد و بیشتر مورد استقبال قرار گرفته، استفاده از وال پست یا کلافهای قائم و افقی است. وال پست کلافی است که در طولهای مشخص جهت یکپارچگی نحوه عمل نمودن دیوار استفاده میشود. وال پست باعث درگیری دیوار با اسکلت و استحکام دیوار میشود. در واقع، وال پست یک نگهدارنده دیوار است. وال پستها عموما به صورت تیر – ستون طراحی میشوند.
مهمترین هدف برای استفاده از وال پست جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیر سازهای است. وال پست نقشی برای تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. اهمیت استفاده از وال پست در عدم آسیب دیدگی قسمتهای اصلی سازه مانند تیر، ستون و سقفها میباشد.
وظیفه آنها انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم میباشد که موجب عدم تخریب دیوار میگردد. به طور عمومی اتصال آن در انتهای متصل به فریم به صورت لوبیایی جهت مراحل نصب و بر روی فونداسیون به صورت مفصل میباشد.
علی رغم اهمیت اجرای این المان در سازهها، اجرای وال پست در سازههای شهری در ایران پیشینه چندانی نداشته و تقریباً محدود به یک دههی اخیر میگردد، اما با این حال همچنان در بسیاری از سازههایی که در کشورمان ساخته میشوند اجرای وال پست یا انجام نمی شود و یا محاسبه و اجرای آن همراه با نقاط ضعف اساسی صورت میگیرد.
تفکری که در بین مهندسان طراح وجود دارد لزوم بر سالم ماندن المانهای اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقفها میباشد و سالم بودن این بخشها ضامن عملکرد مناسب سازه است. اما زلزلههای اخیر نشان داد حتی در شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود آسیب در اعضای غیر سازهای مثل دیوارهای پیرامونی، تیغهها، نمای ساختمان، تاسیسات و … ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیبهای اقتصادی و حتی جانی جبران ناپذیری پدید آورد. چرا که سختی میان قابها تاثیر مستقیمی در سازه دارد. از این رو میتوان به اهمیت استفاده از وال پست در ساختمان پی برد.
وال پست به دو دسته وال پست قائم و وال پست افقی تقسیم بندی میشود. نحوه عملکرد وال پست قائم و افقی به گونهای است که باعث ایجاد درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام بخشیدن به دیوار میشود.
انواع وال پست از نظر اجرایی به دستههای مختلفی تقسیم بندی میشود. یکی از روشهای اجرای وال پست با استفاده از انکربولت صورت میگیرد. از دیگر روشهای اجرای آن میتوان به اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میلگرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میلگرد در داخل ستونها، استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالبها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه، اشاره کرد.
نوع اتصال وال پست باید به گونهای باشد که اجزای قائم در سقف و کف ساختمان مهار شوند. به این منظور قبل از بتن ریزی داخل قالبها، پلیت جایگزین شده و پس از پایان بتن ریزی از پلیتها برای نصب وال پستها استفاده میشود. از دیگر روشهای جایگزینی پلیتها میتوان به استفاده از انکربولتها اشاره کرد.
جهت مطالعه ادامه مقاله اینجا کلیک کنید.