سیسجندر و ترنسجندر: صفت‌هایی برای توصیف جنسیت

همه‌ی ما جزو یکی از این دو صفت قرار می‌گیریم. تا حالا این اصطلاحات به گوشتون خورده؟ بریم که باهاشون آشنا شیم.

فقط قبلش لازمه که تفاوت جنس، جنسیت، رفتار جنسیتی و گرایش جنسی رو بخونید تا با تعریف دقیق و علمی اصطلاحاتی که تو این متن ازشون استفاده شده آشنا بشید.
به طور خلاصه، جنس (sex) گروه‌بندی افراد بر اساس اندام جنسی و جنسیت (gender) هویت‌یابی و تشخیص افراد بر اساس باور ذهنی‌شونه که همه‌ی افراد بدون توجه به اندام جنسی، خودشون رو مرد، زن و یا غیرباینری هویت‌یابی می‌کنن.

سیسجندر یا هم‌سوجنسیتی (Cisgender)

سیسجندر یا سیس به فردی گفته می‌شود که جنسیتش با جنسیتی که در زمان تولد بر اساس جنس به او نسبت داده‌اند هم‌سو است.
به عنوان مثال، فردی که از ابتدای تولد اندام جنسی نرینگی دارد و در ذهن و باورش خود را مرد هویت‌یابی می‌کند، یک مرد سیسجندر (cis man) است.

ترنسجندر یا تَراجنسیتی (Transgender)

ترنسجندر یا ترنس به فردی گفته می‌شود که بین جنسیتش و جنسیتی که در زمان تولد بر اساس جنس به او نسبت داده‌اند تفاوت وجود داشته باشد.
ترنسجندر بیماری و یا اختلال نیست و همانند واژه‌ی سیسجندر، صفتی برای توصیف جنسیت محسوب می‌شود.

• چترواژه‌ی ترنسجندر زیردسته‌های مختلفی دارد؛ زیردسته‌ی باینری که خود به دسته‌های مرد ترنس و زن ترنس تقسیم می‌شود و زیردسته‌ی غیرباینری که در دوگانه‌ی منحصرا مرد و زن جا نمی‌گیرد و شامل انواع متنوعی از جنسیت می‌باشد.
  
  مرد ترنس (trans man) شخصی است که در زمان تولد به او جنس ماده را نسبت داده‌اند و در ذهن و باورش خود را مرد هویت‌یابی می‌کند.
  زن ترنس (trans woman) شخصی است که در زمان تولد به او جنس نر را نسبت داده‌اند و در ذهن و باورش خود را زن هویت‌یابی می‌کند.
  فرد غیرباینری (non-binary) شخصی است که در زمان تولد جنسی به او نسبت داده شده و در ذهن و باورش جنسیت خود را خارج از چارچوب دوگانه‎ی منحصرا مرد یا زن می‌داند.

• هر شرایط متفاوتی در اندام، غدد یا هورمون‌های جنسی، ارتباطی با ترنسجندر بودن یا نبودن فرد ندارد. به عنوان مثال، بسیاری از افراد ترنسجندر میزان هورمون‌های جنسی در بدنشان نرمال است، افراد ترنسجندری هم هستند که میزان هورمون‌های جنسی آن‌ها نرمال نیست، همان‌طور که ممکن است این شرایط در افراد سیسجندر نیز مشاهده شود.

• مردان و زنان ترنس ممکن است با جراحی، تزریق هورمون یا هر دو، جنس و بدن خود را با جنسیتشان هم‌سو کنند. به این جراحی، جراحی تطبیق یا بازتأیید جنس (sex reassignment surgery) گفته می‌شود چرا که جنس را با جنسیت تطبیق می‌دهند. به عنوان مثال، مردان ترنس ممکن است هورمون تستوسترون تزریق کنند تا صفاتی را مانند صدای بم یا موهای صورت و بدن، در خود ایجاد کنند. هم‌چنین به تغییرات اجتماعی یا پزشکی، مانند تغییر پوشش، تغییر نام، تزریق هورمون و جراحی، گذار یا ترنزیشن (transition) می‌گویند.
  افراد غیرباینری نیز ممکن است با کمک جراحی، تزریق هورمون یا هر دو، بدن خود را به سمت ذهنیت خود و آن چه که با آن احساس بهتری دارند تغییر دهند.
  لزومی ندارد تمام مردان و زنان ترنس اقدام به تزریق هورمون یا جراحی کنند و یا میل به جراحی داشته باشند. به عنوان مثال فردی با بدن منتسب به زنان و هویت جنسیتی مرد، جدا از این که عمل تطبیق جنس را انجام می‌دهد یا نه، یک مرد و یک ترنسجندر است.

• فراموش نکنیم که جنسیت قابل تغییر نیست. بنابراین هیچ فردی در طول زندگی ترنسجندر نمی‌شود و جنسیت ثابت است. اگر فردی در نوجوانی، جوانی، میان‌سالی یا پیری، و نه در کودکی، اعلام کند که ترنسجندر است، صرفا در گذشته با عنوان جنسیتی دیگری می‌زیسته است، نه که جنسیتیش تغییر کرده باشد و این امر چند دلیل می‌تواند داشته باشد: شاید روند آشنایی با هویت جنسیتی‌اش در آن زمان کامل، شفاف و دقیق شده و به ثبات رسیده است، شاید پیش از آن متصور نمی‌شده که می‌تواند جنسیتی متفاوت با جنسش داشته باشد، شاید در گذشته آن را مخفی نگه داشته است و یا دلایل دیگر. هم‌چنین دقت داشته باشیم که لزومی ندارد افراد ترنسجندر حتما در کودکی تفاوت‌هایی را از خود نشان بدهند و یا از کودکی به این مسئله پی ببرند.

ملال جنسیتی (Gender Dysphoria)

ملال جنسیتی به احساس ناراحتی یا پریشانی‌ای می‌گویند که ممکن است افراد ترنسجندر تجربه کنند. ملال جنسیتی ممکن است به دلایلی مانند تفاوت بدن با جنسیت، نام شناسنامه‌ای پیش از تغییر، ضمائر نامناسب، طول قد کوتاه‌تر از میانگین قد مردان، صدای بم‌تر از صدای معمول در میان زنان و... ظاهر شود.
مهم است بدانیم که لزومی ندارد افراد ترنسجندر درگیر ملال جنسیتی باشند یا حتما نسبت به بدن خود احساس نفرت و پریشانی بکنند تا آن‌ها را ترنسجندر بدانیم.
هم‌چنین ممکن است افراد ترنسجندر پس از ترنزیشن نیز دچار ملال جنسیتی شوند، چرا که انتظارات جامعه و حتی خود فرد برای تطبیق با کلیشه‌های جنسیتی موجود بیش‌تر از افراد سیسجندر است، تا آن فرد را "به اندازه‌ی کافی" مرد یا زن بدانیم، که این امری اشتباه است. بسیار مهم است که هیچ فردی را سرزنش نکنیم، نه فرد ترنسجندری که ملال جنسیتی یا نفرت از بدن خود را تجربه نمی‌کند و نه فردی که آن را تجربه می‌کند، چه پیش از ترنزیشن و چه پس از آن.

جمع‌بندی اصطلاحات:

می‌توانید این مطلب را در تلگرام با بقیه به اشتراک بگذارید.
تلگرام ترنسپلنت: abouttransplant@