انتخابات از برکات انقلاب اسلامی است و شرکت در انتخابات ضمن اینکه یک وظیفه دینی و اجتماعی است؛ زمینهای برای نمایش اقتدار ملی و کارآمد سازی سازمانها و نهادها برای تحقق اهداف کشور به حساب میآید. شرکت پرشور و حداکثری در انتخابات و انتخاب رئیس جمهور مؤمن، انقلابی، آگاه، متخصص، متعهد و… می تواند ضمن کمک به حل مشکلات کشور، برای نظام بازدارندگی ایجاد کرده و تضمین کننده امنیت، عزت، اقتدار همهجانبه باشد.
در واقع میتوان گفت که انتخابات و رأی مردم (مستقیم و غیرمستقیم) ساختار قدرت سیاسی نظام را مشخص و تعیین میکند که این نشانه مشارکت و تأثیر رأی ملت در ترسیم و تعیین جهت گیرهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نهادهای نظام محسوب میشود.
میزان مشارکت سیاسی ملت در انتخابات نشان دهنده اعتماد و مقبولیت نظام سیاسی است. حضرت امام خامنهای (مدظله العالی) در این رابطه میفرمایند: «یک پیام … این انتخابات و این حضور عظیم مردمی، وجود اعتماد متقابل میان نظام اسلامی و مردم است. اینکه در این انتخابات، عرصه برای گفتوگو کردن، برای ورود افراد با گرایشهای مختلف، برای به صحنه آوردن و روی دایره ریختن نظرات گوناگون، باز شد. این، نشانه اعتماد به نفس نظام است و نشانه این است که نظام اسلامی به مردم خود اعتماد دارد؛ به مردم اعتماد میکند. این اعتماد به توفیق الهی، به فضل الهی همچنان هست و ما انتظار داریم از مسئولان کشور، از دستاندرکاران بخشهای مختلف که با رفتار خود همچنان این اعتماد را افزایش بدهند. این سرمایه اصلی نظام اسلامی است.» (۱۵/۵/۸۸)
از مهم ترین ویژگی های مشارکت در نظام اسلامی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
همچنین مشارکت مطلوب در نظام اسلامی واجد ویژگی هایی است که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:
با توجه به اینکه سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در دوره حساس کنونی برگزار میشود، آزمونی تعیین کننده فراوری ملت ایران به حساب آمده، بنابراین مسئولیت و تکلیف سنگینی بر عهده اقشار جامعه به ویژه نخبگان است که انجام صحیح این تکلیف منوط به تحقق شرایط صحت انجام تکلیف میباشد. در شرایطی که دشمنان ملت ایران با به کارگیری تهدیدات ترکیبی و پیچیده به دنبال تضعیف ارکان نظام اسلامی هستند؛ انتخابات پرشور و کارآمد میتواند کارکردهای زیر را در خنثی سازی برنامههای دشمن داشته باشد:
در همین راستا، ضرورت دارد همگان با مشارکت حداکثری، انتخاب هوشمندانه و آگاهانه و افزایش کارایی و کارآمدی نظام در انتخابات پیش رو شرکت نموده و به وظیفه خود در حفظ و ارتقاء اقتدار نظام اسلامی عمل نماییم. از مهم ترین شیوهها و راهکارهای مشارکت افزایی می توان به گزاره های زیر اشاره کرد:
رهبر معظم انقلاب اسلامی در تحلیل انتخابات و اقدامات دشمن در زمینه اعتماد زدایی چنین فرمودند: «اگر مردم در کشور به آینده امیدوار نباشند، در انتخابات شرکت نمیکنند؛ اگر به نظام خودشان اعتماد نداشته باشند، در انتخابات شرکت نمیکنند؛ اگر احساس آزادی نکنند، به انتخابات روی خوش نشان نمیدهند. دشمنان ملت ایران میدانند که وقتی اعتماد وجود نداشت، مشارکت ضعیف خواهد شد؛ وقتی مشارکت و حضور در صحنه ضعیف شد، مشروعیت نظام دچار تزلزل خواهد شد؛ آنها این را میخواهند؛ هدف دشمن این است. میخواهند اعتماد را بگیرند تا مشارکت را بگیرند، تا مشروعیت را از جمهوری اسلامی بگیرند.» (۲۹/۳/۸۸)
از دیگر راهکارهای مشارکت افزایی می توان به قانونمداری و رعایت اصول تبلیغات، مناظرات و…، توجه نامزدهای ریاست جمهوری به نیازهای اصلی و مبنایی جامعه، نهادینه کردن آرامش سیاسی و… در جامعه، رعایت تقوای سیاسی در مناظرات، پرهیز از سیاه نمایی و امیدوار کردن ملت به حل مشکلات، کنار گذاشتن اختلافات بین مسئولان و قوای سهگانه، ایجاد ثبات در اقتصاد در آستانه انتخابات، و... اشاره کرد.
جمعبندی:
در یک جمع بندی کلی میتوان گفت مشارکت افزایی در انتخابات نیازمند شیوهها و راهکارهای مناسب و بهینه است که بهره گیری از وجود نخبگان، صاحبنظران و افراد دلسوز انقلاب اسلامی؛ آگاه سازی و توصیه عامه مردم؛ اعتمادسازی افراد جامعه؛ و ایجاد رضایتمندی در میان مردم از مهمترین این شیوهها است.
منبع: دفتر مکتب اندیشههای دفاعی، امنیتی، نظامی و انتظامی (دانا) دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی