سبد ایده های ماه رمضان به ادرس زیر می باشد:
https://eitaa.com/Activism_ideas/11111
مساجد میتوانند برای آمادگی بیشتر نمازگزاران و انس با صحیفه سجادیه بعد از نماز مغرب و عشاء آخرین روز ماه معظم شعبان، مراسم قرائت دعای ورود به ماه رمضان (دعای ۴۳ صحیفهی سجادیه) برگزار نموده و بعد از نماز مغرب و عشاء روز آخر ماه مبارک رمضان، مراسم قرائت دعای وداع با ماه رمضان (دعای ۴۴ صحیفهی سجادیه) برگزار نمایند. پخش تصویری متن و ترجمهی دعا جهت بهرهمندی نمازگزاران موثر است.
مساجد میتوانند جهت تکریم حافظان، قاریان و مربیان قرآن کریم، از هممحلهایهای شاخص در این رشتههای قرآنی، در شب میلاد امام حسن مجتبی (علیهالسلام) دعوت نموده و با تقدیم هدایایی تجلیل نمایند.
همچنین تکریم حافظان و قاریان خردسال در مسجد، راهی مناسب برای ارتباط ایشان با مسجد است.
جشن تشرف آغازین روزهای بندگی و پیمودن مسیر تقرب به سوی پروردگار است. آموزش دین و احکام جز از طریق احترام و گرامیداشت فرزندان میسر نمیگردد چرا که تربیت فرزند در گرو نیکو داشتن مقام اوست. چنانچه امام صادق(ع) در این باره فرمودهاند: فرزندانتان را گرامى بدارید و آدابشان را نیکو کنید تا آمرزیده شوید.
یکی از سیرههای عملی در میان بزرگان و علما برای تربیت فرزند، احترام به کودک و بزرگداشتن او در نزد دیگران است. نوشتن کتاب، نگارش نامههای محبتآمیز و حکیمانه، گرفتن مراسم و هدیه دادن و نذری دادن برای فرزند از جمله این سنتهای زیباست. جشن تشرف و برگزاری مراسم برای نومکلفها و روزه اولیها نیز میتواند دریچهای زیبا به سوی تربیت فرزندان باشد.
مساجد میتوانند جهت تشویق نومکلفان به روزه و حضور ایشان در مسجد، دعوتنامهای به خانوادههای دارای فرزند نومکلف ارسال نموده و آنان را جهت شرکت در نماز جماعت دعوت نموده و هدایایی به دختران و پسران روزهاولی تقدیم نمایند. همچنین میتوان با هماهنگی توسط امام مسجد و اعضای هیئتامنا، هدایایی به همراه شاخه گل، به منزل آنان ارسال کرد و اولین سال تکلیف را به آنان تبریک گفت.
مساجد میتوانند هزینهی یک یا دو شیفت نانوایی محله را در شب و روز ولادت امام حسن مجتبی (علیهالسلام) بپردازند تا نان بهصورت رایگان در اختیار اهالی محله قرار گیرد. همزمان با نصب پیام تبریک میلاد امام حسن (علیهالسلام) و یادآوری کرامت این امام بزرگوار، اهمیت کار خیرخواهانه و کریمانه را به مردم یادآوری شود.
ائمه جماعات میتوانند در شب و روز میلاد امام حسن مجتبی (علیهالسلام)، نمازگزاران را به تحت تکفل گرفتن یک یا چند یتیم تشویق نمایند. مسجد بهعنوان محور ارائهی خدمات اجتماعی در محله، میتواند سرپرستی تعدادی از یتیمان را بر عهده گیرد و هزینهی ماهیانه این کار خیر را از محل جمعآوری صدقات و خیرات نمازگزاران تأمین نماید.
مساجد میتوانند هر روز جلسهی قرائت یک جزء از قرآن کریم برگزار نمایند و ثواب هر روز را به یکی از ائمهی اطهار (علیهمالسلام)، شهدای محله یا مؤمنین محله که در اثر کرونا از دنیا رفته، اهدا نمایند. امام مسجد نیز در ابتدای قرائت قرآن، نکاتی کوتاه از همان جزء قرآن را برای مستمعین بیان نماید.
با برگزاری کلاسهای ترجمه و تفسیر قرآن یا ادعیهی وارده در ماه مبارک رمضان برای متقاضیان، میتوان سطح معرفت قرآنی و روایی آنان را ارتقا بخشید. آشنایی جوانان و نوجوانان با معانی این گنجینههای معنوی، میتواند در فهم اجمالی آیات یا درک بهتر ماه رمضان، بسیار مؤثر و لذتبخش باشد.
با ثبتنام علاقهمندان به حفظ آیات قرآن کریم، میتوان در ایام ماه مبارک رمضان نسبت به برگزاری کلاس حفظ بخشی از قرآن کریم (جزء ۳۰ یا برخی سورههای منتخب) اقدام کرد و افراد مستعد را جهت حفظ کل قرآن کریم هدایت نمود. همچنین با برگزاری آزمون در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، به نفرات برتر کلاس، جوایزی اهدا شود.
امام جماعت مسجد میتواند با تقسیم جوانان و نوجوانان مسجدی به گروههای چندنفره، حلقههای مطالعه و مباحثهی کتاب تشکیل داده و خود یا استادی دیگر نیز بهعنوان ناظر مباحثات، جهت راهنمایی و پاسخگویی به سؤالات احتمالی حاضر باشد. این کار خیر، علاوه بر آثار معرفتی فراوان، میتواند جایگاه هدایتگرانهی مسجد را تقویت نماید.
منابع پیشنهادی: کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، آثار شهید مطهری، آثار علامه مصباح یزدی و…
مساجد میتوانند ایام ماه مبارک رمضان با برگزاری مسابقات کتابخوانی ( ترجیحاً با محوریت معارف قرآنی) برای اهالی محله، ضمن ایجاد پیوند اهالی با مسجد، سبب نشر معنویت و معارف قرآنی گردند.
توصیه میشود کتابهای انتخابی، برای گروههای سنی مختلف باشد و جوایز ارزندهای نیز در پایان ماه مبارک رمضان برگزیدگان تقدیم گردد.
امام و هیئت امناء مساجد میتوانند پس از شناسایی نیازمندان محله، با جمعآوری صدقات، فطریات و کمکهای نمازگزاران وخیّرین، بستههای معیشتی تهیه نموده و بهصورت کریمانه تقدیم نیازمندان نمایند و گزارش اجمالی آن را به نمازگزاران اعلام کنند تا مؤمنین از نتیجهی خوبِ این انفاق، خدمت اجتماعی و عمل خیر خود مطلع شوند. همچنین تسویهی حساب دفتری افراد آسیبدیده از ویروس کرونا در مغازهها یا پرداخت اجارهی معوق ایشان نیز قابل بررسی است.
امام و هیئت امناء مساجد میتوانند پس از شناسایی نومزدوجین نیازمند محله، با جمعآوری نذورات و خیرات مؤمنین نمازگزار و دیگر اهالی محله، جهیزیهی ضروری آنان را تأمین نمایند.
مساجد میتوانند با هماهنگی دیگر مساجد اطراف خود و شبکه شدن با یکدیگر، اقدام به تأمین جهیزیه نمایند.
امام و هیئت امناء مساجد میتوانند پس از شناسایی سرپرستان خانواری که فاقد شغل هستند، با جمعآوری صدقات، نذورات، خیرات و کمکهای مؤمنین نمازگزار و دیگر اهالی محله، زمینهی اشتغال و استقلال مالی آنان را از طریق ارائهی مشاوره، ارتباط دادن این افراد با کسبه و کارفرمایان، آموزش مهارتهای لازم و تأمین ابزار کار (مانند چرخ خیاطی و…) مهیا نمایند.
امام و هیئت امناء میتوانند مقدمات شرکت گروهی اهالی مسجد در نماز جمعهی شهر را فراهم نمایند. امام جماعت میتواند جهت تشویق نمازگزاران به شرکت در نماز جمعه، با بیان و اعلام فضیلت نماز جمعه و برنامهی مسجد برای شرکت گروهی، ایشان را همراه سازد.
مساجد میتوانند با ترغیب نمازگزاران، کسبه و اهالی محله به نصب پرچم مشکی بر سردر منازل، مغازهها و شعارنویسی روی خودروی خود در ایام شهادت امام علی (علیهالسلام)، محله را از برکات ابراز ارادت به آن حضرت بهرهمند نمایند.
جهت ترویج شعائر مذهبی و گسترش این کار خیر، میتوان نسبت به تهیه و توزیع پرچمهای مشکی با قیمت مناسب یا با کمک خیّرین در بین اهالی محله اقدام کرد.
همچنین برگزاری جلسات سوگواری جلوی منازل شهدا، کاری پسندیده در این ایام است.
چندی است که اهدای خون در ماه مبارک رمضان، به صورت یک سنت حسنه درآمدهاست. مساجد میتوانند به صورت شبکهای و گروهی، با هماهنگی سازمان انتقال خون، زمینهی اهدای خون در ساعات بعد از افطارِ ماه مبارک رمضان را فراهم آورند. با این روش، این عمل خیر، سریعتر، با هزینهی کمتر و بدون رفت و آمد اهالی محله انجام میگیرد.
یکی از سنتهای خوب روزهای قبل از شروع ماه مبارک رمضان، سنت غبارروبی از مساجد و اماکن مذهبی است. اگر همین روزها سری به مساجد محلهتان بزنید، حتما میتوانید در این کار مشارکت کنید. فقط هم مخصوص مساجد نیست، شما مثلا میتوانید در غبارروبی نمازخانه اداره یا مدرسهتان هم کمک کنید.
چه کارهایی انجام میشود؟ مثلا دیگ و دیگچهها برای پذیرایی از مهمانان خدا از انبارهای مساجد بیرون میآیند. کتابهای دعا و مهرها و سجادهها نو نوار میشوند، دیوارها دستمال کشیده میشوند، فرشها اگر نیاز داشته باشند شستوشو خواهند شد و خلاصه همهچیز برای یک ماه ضیافت مهیا میشود.
بخشی از برنامههای مدیریت شهری برای استقبال از ماه رمضان هم همین کمک به غبارروبی مساجد و رفع کم و کسریهاست. پس از آنها هم میتوانید کمک بگیرید.
استقبال از خانههای خدا در ماه مبارک رمضان به اندازهای است که مسلما از توان خادم مسجد به تنهایی خارج است. خب، حالا بهترین فرصت فراهم شده که دیگران هم کمکدست باشند. ثواب یک ماه خادم افتخاری مسجد بودن شاید از خیلی کارها بیشتر باشد. خادمان مساجد در شبهای قدر، پذیرای مهمانان بسیاری هستند؛از اینرو برای اینکه بتوانند به بهترین نحو از مهمانان خدا پذیرایی کنند نیازمند کمک هستند.
شاید مسجد کم و کاستیهایی داشته باشد که نیازمند تخصص افراد مختلف باشد؛ البته کمکها هم ضرورت ندارد که حتما تخصصی باشد. حتی با جفت کردن کفشها، چای دادن و مرتبکردن مساجد بعد از مراسم هم میشود از این ثواب بزرگ بهرهمند شد.
سنت افطاری ساده هم در سالهای اخیر حسابی پا گرفته و این کار پسندیده مورد تقدیر مقاممعظم رهبری هم قرار گرفته است. مسلما موقع افطار، خیلیها به دلایل مختلف در خیابان هستند و نمیتوانند سر سفره افطار حاضر شوند. بهترین کار رساندن یک افطاری ساده بهدست همین روزهداران است.
از همین روزها میتوانید به فکر برپایی یک ایستگاه صلواتی در محلهتان باشید. این ایستگاه صلواتی میتواند در گذر اصلی محله که محل رفتوآمد است باشد. این افطاری ساده، هم میتواند برای رهگذران باشد و هم نیازمندان محله.
درباره ثواب افطاری دادن هم که آنقدر روایت هست که حتما شما چند تا از آنها را شنیدهاید؛ مثل روایتی از پیامبر اکرم(ص) که فرمودهاند: «ای مردم! هر کس از شما مومن روزهداری را در این ماه افطاری دهد، در مقابل این عمل، ثواب آزاد کردن بنده، و آمرزش گناهان گذشتهاش است».
برگزاری جلسات تفسیر سوره مبارکه حجرات با موضوع سبک زندگی اسلامی و تبیین بیانیه گام دوم ویژه مساجد به صورت مجازی می تواند در تبیین و گسترش مفاهیم قرآنی در جامعه موثر باشد.
