1) برای هر اتوبوس یک نفر را به عنوان مسئول فرهنگی انتخاب کنید تا اهداف فرهنگی شما را در آن اتوبوس دنبال و محقق کند
2) برای اردو فرهنگ سازی کنید. مثلاً 20 پوستر در سایزA1 یا A2طراحی می شود و روی درب ورودی مسجد دانشگاه (یا هر مکان استراتژیک و تابلوی دیگر!) نصب میشود. هر روز یک پوستر، از 20 روز مانده به اردو با طراحیِ طرح هم شکیل و زیبا، اکثر افراد نسبت به مطالعه‌ی پوستر رغبت نشان می‌دهند؛ خصوصاً وقتی ببینند هر روز یک پوستر جدید نصب شده است. این طرح در ماه محرم 89 در دانشگاه ما با استقبال خوبی روبرو شد. متن پوسترها هم می تواند هرچیزی باشد؛ آیه‌ای کوتاه ؛ داستانکی از دفاع مقدس، خاطره‌ای از سیره شهدا، کلامی از شهدا، پیامی از امام خامنه‌ای یا امام خمینی و یا هر چیز دیگر. تنوع نوع مطلب خودش میتواند جذابیت زا باشد. 3)نام اتوبوسها: روی هر اتوبوس برگه ای A3 نصب میشود که نام اتوبوس روی آن نوشته شده است. می‌توانید نام اتوبوسها را از کلام و پیام بزرگان یا شهدا یا امام و رهبری انتخاب کنید و زیر نام اتوبوس آن پیام را هم بیاورید . این کار باعث می شود آن پیام حداقل در ذهن اعضای آن اتوبوس حک شود
4) کتابخانه سیار: با خودتان تعدادی کتاب جالب و از قبل تعیین شده ببرید . داخل اتوبوس احتمالاً خیلی ها از سر بیکاری هم که شده حاضر به مطالعه می شوند! مسئول فرهنگی هر اتوبوس می تواند بازار گرمی کند و برای هر کدام از کتابها شرح و توضیح و تعریفی کند تا افراد علاقه مند شوند به مطالعه‌ی آنها. پیشنهاد میشود حد الامکان از بردن کتابهای تحلیلی و خسته کننده پرهیز شود و بیشتر از کتابهای مرتبط با فضا و کوتاه و جذاب استفاده شود
5) تهیه سی دی فرهنگی برای هدیه: به شرکت کنندگان در اردو همان ابتدای کار یک سی دی هدیه بدهید به قول رهبر معظم انقلاب عرصه فرهنگی عرصه جهاد است!
6) مسابقه کلیپ موبایل از اردو : با وجود روایت‌های فروانی که هر ساله در مناطق جنگی میشود، اگر در فضای اینترنت به دنبال چند روایت جدید و جالب باشید سخت به دست می‌آید. دلیلش هم آن است که کسی در خلال اردو به فکر فیلم برداری و تهیه فیلم و کلیپ و این مدل کارهای مهم نیست. مسابقه بذارید تا همه به ضبط روایت گری ها و صحنه های ناب اردو تشویق شوند، شاید از بین این کارها، کلیپ های جالبی ایجاد شود و سپس به فضای اینترنت و سایر عرصه ها هم کشیده شود.
یکی از جاهایی که خیلی از کاروانها از وجودش بی خبرند معراج الشهداست. معراج الشهدا جایی است که شهدای پیدا شده در تفحص را، پیش از انتقال به شهرها، به آنجا می برند. تاثیر معراج الشهدا منحصر بفرد است. شاید چیزی جدا از همه اردو. به هیچ وجه از دستش ندهید
7) مسابقه عکس
8 ) مسابقات ادبی: مثل مسابقه داستانک یا شعر یا قطعه‌ی ادبی، خاطره نویسی و … یا مسابقه ای تحت عنوان بهترین خاطره ای که افراد از شهدا شنیده اند .
9) کتاب در بسته های فرهنگی: اگر به شرکت کنندگان بسته ای فرهنگی به عنوان هدیه اهدا می کنید (که معمولاً در دانشگاه ها این کار می شود) ، حتماً در آن کتاب باشد. چندان هم جای نگرانی برای هزینه نیست چون کتابهایی در عرصه دفاع مقدس با قیمت زیر 1500 موجود است که از غنای مناسبی برخوردارند. حتی می توانید از کتابهای بسیار کوچک مثل “ما غیر از خدا هیچ کس را نداریم” استفاده کنید. این کتابچه حاوی پیام قطع نامه امام (ره) است و قیمت اش هم بسیار مناسب است.
10)طرح بحث : قبل از اردو چند موضوع مهم و بحث بر انگیز را انتخاب کنید و روی آنها کمی مطالعه کنید تا بتوانید پیرامون هر کدام از این موضوعات 5 تا 10 دقیقه در اتوبوس صحبت کنید پس از صحبت شما ، جمع را به شرکت در بحث دعوت کنید تا به نتیجه مطلوب برسید . مثلاً من به عنوان مسئول فرهنگی اتوبوس 10 دقیقه در مورد اینکه “چرا به جنوب می رویم؟” صحبت میکنم و بعد نظرات حاضران را جویا می شوم و بدین ترتیب بحث جریان خواهد گرفت. فقط در هر صورت نباید فراموش کرد که چند نفر به مطالعه در این موضوعات مأمور شوند.
11) پیامک: قبل از اردو و خصوصاً بعد از اردو با ارسال پیامک به شرکت کنندگان می توان بخشی از طرح واجب تداوم را انجام داد. (طرح تداوم به این معنی که پس از اردو هم با افراد شرکت کننده ارتباط داشته باشیم و هر از گاهی خاطرات آن اردو و اهداف و اغراضش تجدید شود. چنین کاری از دغدغه های مهم بسیاری از فعالین راهیان نور است.) مثلاً پیامک هایی تحت نام بارگران. ابتدای پیامک هایی که می فرستید بنویسید بار گران و در ادامه متن مورد نظر . چند متن پیشنهادی در فایل پیامک های بار گران ، پیوست این فایل است. در خلال اردو ، کادر اردو نیاز مضاعفی به چنین کارهایی دارند. درضمن، متن پیامک ها میتواند در موضوعات مختلف باشد و اگر در قالب دفاع مقدس محصور نشود بهتر است. پیامک ها می تواند حاوی این داده ها باشد : اطلاع رسانی در مورد برنامه های خوب صدا و سیما، کلام و پیامی از امام خامنه ای و امام خمینی ، وصیت های شهدا ، داستانک ، متن ادبی ، حدیث ، آیات قرآن، اطلاع رسانی در مورد رویداد های فرهنگی در حال رخداد…
12) اهدای یک جزوه به هر شرکت کننده : جزوه ها بخاطر حجم کمتر خود و قابلیت تولیدی بودن(بدین معنی که شما خودتان هم می توانید آن را تولید کنید و در آن هر آنچه را که دغدغه شماست مطرح کنید. این ویژگی را کتابها معمولاً ندارند)، ابزار کارآمدی هستند و می توانید به تعداد زیاد جزوه مورد نظرتان را تولید کنید تا در منطقه به سایر کاروانها هم برسانید
13) فیلم: تعدادی فیلم جالب و قابل پخش (!) را از قبل تهیه کنید تا در اتوبوسها پخش شود.
14) تجربیاتتان را یاداشت کنید تا هم در سالهای آینده به کار خودتان بیاید و هم به کار دیگرانی که میخواهند راه شما را ادامه دهند.
15) بجای آنکه به مناطق زیادی سر بزنید، در مناطق کمتری، بیشتر بمانید . بسیار شده است که فقط برای آن که به همه مناطق برسیم در هیچ جایی آنطور که باید و شاید تأمل نکرده ایم و این مسأله شدیداً در رکود اردو مؤثر است.
16) در برنامه ریز هایتان برای شرکت کنندگان، زمانی را در روز برای فکر و تأمل خالی بگذارید .انتظار نداشته باشید وقتی به شهر رفتند بتوانند در فضای آلوده شهر بخوبی مناطق جنگی فکر کنند و تصمیم بگیرند . باید زمانی باشد تا در آن فضای روحانی ، بتوانند فکر کنند و بر اساس آن فکر تصمیم بگیرند تا هدف نهایی اردو که همانا رسیدن افراد به کمال است، محقق شود
17) ایستگاه بلوتوث: قبل از اردو می توانید تعدادی فایل و کلیپ جالب را تهیه کنید و در طول اردو از طریق بلوتوث به دست زائران و مخاطبان برسانید. این کلیپ ها در اتوبوسها توسط مسئولین فرهنگی بلوتوث شود و در زمان مناسب بعد از اینکه به دست همه رسید و مشاهده کردند در مورد موضوع آن بحث شود بین اعضای اردو. البته باید در جلسات توجیهی اردو اجرای این طرح به اطلاع شرکت کنندگان برسد تا با گوشی های آماده در اردو حاضر شوند . شما هم باید سیم سیار به مقدار کافی همراه داشته باشید تا مشکل ته کشیدن شارژ گوشیهای شرکت کنندگان حل شود . فایل هایی که میخواهید بلوتوث کنید باید دارای حجم بسیار کم باشد . مثلا تمام فایل های mp3 را به amr تبدیل کنید تا حجمش خیلی کمتر شود . تجربه نشان داده که مموری اکثر شرکت کنندگان پر است و شارژشان خالی!
18)عین متن پیام ها و بیانات مهم امام و رهبری را به دست دانشجوها برسانید تا با سرمنشأ زلال حقایق انقلاب آشنا شوند و مثل همیشه با واسطه و تحلیل، کلام امام و رهبری بدست شان نرسد. می‌توانید در همان بخش جزوه این سیاست را دنبال کنید. مثلاً پیام قطع نامه امام یا بیانات آقا در دیدارهای مختلف با دانشجویان یا پیام 6/8/81آقا به جنبش دانشجویی یا پیام هشت ماده‌ای آقا و …
19) حضور فعال و نزدیک کادر در بین راهیان: برای مسئولین دانشجویی اردو، زیادی کارها توجیهی برای جدا شدن و عدم رابطه نزدیک با شرکت کنندگان نیست. بلکه فضای اردو بستر مناسبی است تا ذهنیت های غلطی را که اغلب در ذهن افراد نسبت به قشر مکتبی جامعه نقش بسته است پاک کنند و بجای آن خاطره‌ای خوش بر جای بگذارند .
20) سنت های رایج و دست و پا گیر را بشکنید: مثلاً گاهی دیده می شود مسئولین فرهنگی اصرار دارند که در هر روز نشریه ای توزیع شود در حالی که با توجه به فشردگی برنامه و تراکم کاری مسئولین اردو هیچ الزامی نیست. یا افراط در مداحی و سینه زنی و برنامه های از این دست که خیلی اوقات، همانطور که گفته شد؛ زمانی برای کارهای واجبی مثل تفکر و تامل نمی گذارد.
و پیشنهادی دیگر:
یکی از جاهایی که خیلی از کاروانها از وجودش بی خبرند معراج الشهداست (پایگاه شهید محمودوند در اهواز؛ چنین مکانی چندسال قبل در خرمشهر قرار داشت که این انتقال مکان هم خود عاملی شده است که خیلی ها گمان کنند دیگر معراج الشهدا وجود ندارد.) معراج الشهدا جایی است که شهدای پیدا شده در تفحص را، پیش از انتقال به شهرها، به آنجا می برند. تاثیر معراج الشهدا منحصر بفرد است. شاید چیزی جدا از همه اردو. به هیچ وجه از دستش ندهید.
