سید حجت قدیری اصلی | کارشناس حوزه انرژی و عضو اندیشکده اقتصاد دانشبنیان
با وجود توسعه روزافزون هوش مصنوعی و مراکز داده آن، یک معضل جدی پیش روی شرکتهای فناوری، تولید برق است. دیتاسنترهای شرکتهای فناوری به برقی نیاز دارند که به صورت پایدار، در همه ایام سال و به طور ۲۴ ساعته تولید شوند.

با این حال، منابع انرژی تجدیدپذیر هیچ کدام پایدار نیستند. برق خورشیدی یا بادی به طور مداوم برق تولید نمیکنند، در صورتی که فناوریهای این شرکتها در هر لحظه تشنه برق هستند. به همین دلیل برق هستهای بهترین گزینه برای پاسخگویی به نیازهای فناورانه است.
تاکنون، بسیاری از شرکتهای فناوری در آمریکا مانند گوگل، آمازون، مایکروسافت و غیره تولید برق از طریق عقد قرارداد با استارتاپهای سازنده رآکتورهای کوچکمقیاس مانند اوکلو، کایروس و ایکس انرژی را در دستور کار خود قرار دادهاند.
در چین نیز چند رآکتور کوچک برای رفع نیاز شرکتهای فناوری ساخته شده است. همچنین شرکت بریتانیایی رولزرویس نیز میخواهد چندین رآکتور بسازد.
نیروگاههای هستهای توانایی آن را دارند که مقدار توان بسیار زیادی را در مساحت بسیار پایینی تولید کنند. در مقایسه با منابع بادی و خورشیدی، فناوریهای نوین رآکتورهای هستهای به مراتب مزایای بیشتری را در اختیار قرار میدهد.
با وجود فناوریهای جدید نیروگاه هستهای مثل رآکتورهای کوچک ماژولار (SMR)، برخی از مشکلات نیروگاههای قدیمیتر نیز رفع شده است. SMRها اندازه کوچک و قابلیت نصب آسانی دارند و از طرفی هزینه راهاندازی کمتری هم دارند.
نیروگاههای هستهای فعلی برای راهاندازی به ۱ تا ۳ میلیارد دلار هزینه نیاز دارند، در صورتی که رآکتورهای کوچکمقیاس هزینه به مراتب کمتری دارند و میتوانند در کنار یک شرکت صنعتی بزرگ نصب شده و برق مورد نیاز آن را به صورت پایدار تأمین کنند.
رآکتورهای کوچک به رآکتورهایی اطلاق میشود که ظرفیت تولید انرژی آنها از ۳۰۰ مگاوات کمتر باشد. ماژولار بودن آنها نیز به این معنی است که میتوان اجزاء مختلف یک نیروگاه هسته ای را به صورت جداگانه ساخت.
در ساخت یک نیروگاه هستهای بزرگ، باید نیروگاه به صورت کامل ساخته شود، تا بتوان از آن بهرهبرداری کرد. با این حال، طراحی ماژولار این کمک را خواهد کرد که نیروگاه به صورت تدیجی توسعه یابد.
در شرایطی که انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی با محدودیتهایی جدی در تأمین برق پایدار و کافی مواجهاند، برق هستهای بهعنوان گزینهای حیاتی و تعیینکننده برای آینده انرژی جهان مطرح میشود.
پایان/