چگونگی گرفتن معافیت تحصیلی در ایران برای ادامه ی تحصیل در خارج (مخصوصِ مشمولین)

به نام خدا!

تو این پست میخوام خیلی مفصل و ریز به ریز در خصوص نحوه ی گرفتن اجازه ی خروج از کشور مشمولین سربازی از طریق معافیت تحصیلی توضیح بدم. خب همین اول چند مورد رو اشاره کنم، اولا این نوشته کامل شده ی نوشته ی سجاد عزیز تو مجله ی مهاجرته، آدرس و عکس خیلی از مدارکی که نیازه داشته باشید و بگیرید تو این پست هست، پس من صرفا به روزرسانیش کردم و چیزهایی که گفته شده رو تکرار نکردم. دوما، خب همونطور که سجاد هم گفته، هیچکس دقیق نمیدونه برای این پروسه باید چیکار کنه و ریزه کاری هاش چیه پس منم تصمیم گرفتم اطلاعاتم و تا مرداد 1400 به اشتراک بزارم و سوم اینکه تو این نوشته توضیحی راجع به نحوه ی آزادسازی مدرک کارشناسی یا ارشد داده نشده و فرض بر اینکه شما مدرکتون رو آزاد کردید. به طور تخمینی از لحظه ای که پروسه رو شروع میکنید بین 2 تا نهایت 14 روز، پروسه اتون طول میکشه! برای من که خواب آلودم و صبح برام از 9 شروع میشه، ده روز طول کشید(البته اون وسط تهران یه یه هفته ای تعطیل شد). آخر از همه هم یکبار این تجربه رو کامل بخونید که سرعت کارتون بره بالاتر، بعد عملیات و شروع کنید!

مرحله اول) اخذ پذیرش از یکی از دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم
خب در مرحله ی اول شما باید یک نامه ی پذیرش از دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم داشته باشید ( که اگه دارید از ته قلب بهتون تبریک میگم و امیدوارم از تک تک قدم هاتون تو این مسیر پرهیجان لذت بی اندازه ای نصیبتون بشه!)، تا تاریخی که من اپلی خودم رو انجام میدادم، برای ارشد، دانشگاه های رده ی الف و ب و ج، همچنین برای دکتری تنها دانشگاه ها ی رده الف و ب مورد قبول وزارت علوم هستند، اینم لیست دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم. در خصوص لیسانس هم که خب من اصلا تجربه ای ازش ندارم ولی اینجوری که از بعضی از دوستان شنیدم برای تحصیل در مقطع کارشناسی در خارج از ایران، معافیت تحصیلی به دانشجو تعلق نمیگیره (اینو صرفا شنیدم ممکنه غلط باشه)! خب حالا که از بابت پذیرش خیالتون راحت شد میریم سراغ مرحله ی دوم!

مرحله دوم) گرفتن برگه ی سبز اعزام به خدمت
هیچ استرسی به دلتون راه ندید، شما اصلا قرار نیست به خدمت سربازی برید ( نه آموزشی نه هیچ جای دیگه اش) ولی خب طبق قوانین برای معافیت تحصیلی اول باید سرباز بشید که خب متاسفانه کار و یکم سخت میکنه! حالا برای گرفتن برگه ی سبز به چندتا نکته ی ریز توجه بکنید! شما باید اول به یه پلیس +10 مراجعه بکنید و درخواستتون رو ثبت بکنید، بعد از اون مسئول باجه به شما دوتا برگه میده که یکیش معاینه ی پزشک مورد تایید نظام وظیفه اس و اون یکی برگه ای که از شما میخواد برید دوتا واکسن بزنید! خب در خصوص اون دوتا واکسن که هیچ مشکلی نیست خیلی راحت میرید یکی از خانه های بهداشت که آدرسش تو سایت ها هست یا میرید همونجایی که مسئول باجه بهتون معرفی کرده، بعد نوبت میرسه به معاینه شدن، که اینجا باید به این نکته توجه بکنید که اگر نیاز بشه برید شورای پزشکی معمولا گرفتن برگه ی سبزتون به تعویق میفته و میره برای چند ماه دیگه پس حتما این موضوع و تو برنامه ریزی هاتون در نظر بگیرید، یا حداقل با پزشکتون مطرح کنید! هزینه ویزیت پزشک برای من 42 هزارتومن بود و واکسن هام رایگان بودن! حالا اون برگه ی خوداظهاری رو پزشک ازتون میگیره و شما با اون برگه ای که نوشته ایشون دوتا واکسن سربازیشون و زدن دوباره میرید پلیس +10! توجه! اینجا دقت کنید حتما حتما حتما برید پیش یه پلیس +10 با حوصله یا خوب! جایی که از مسئول باجه مطمئن باشید چون طبق قانون اگه شما توی اون یکسال فرجه ی تحصیلی تون باشید و خودتون خواستید که زودتر از موعد درخواست اعزام بدید، اجازه دارید تاریخ اعزامتون رو خودتون انتخاب کنید. مثلا شما تا خرداد سال آینده معافیت دارید و حالا تیر ماه است و شما زودتر از موعد دارید درخواست میدید، میتونید بین چندتا گزینه تاریخ اعزامتون و انتخاب کنید، حتما به مسئول بگید میخواید همچین کاری بکنید که خیالتون راحت باشه فرصت کافی برای گرفتن معافیت دارید(یا اگه به هر علتی مشکلی پیش اومد استرسی نداشته باشید)! خب اگه کل این پروسه رو انجام دادید و برگه ی سبز الان تو دستتونه، وقتشه بریم برای مرحله ی سوم! مرحله ای که باعث شد من اصلا دست به قلم بشم و این اطلاعات و کامل برای همه بزار تا مثل من به جنون نرسید:))))

مرحله سوم) ثبت درخواست صدور معافیت تحصیلی خارج کشور در سامانه سازمان امور دانشجویان(سجاد)
خب شما تازه وارد سخت ترینِ مراحل شدید، شما اول از همه قراره تا یه درخواست صدور معافیت تحصیلی تو سامانه ثبت کنید، برای این کار اول باید وارد بخش ویرایش پروفایلتون بشید و اطلاعات آخرین مقطع تحصیلی که حالا توش پذیرش گرفتید و خارج از ایران محسوب میشه رو بهش اضافه کنید! پیش پیش خدا صبرتون بده!!! وقتی موفق شدید تا از پس این عملیات سخت بربیاید حالا میرید به خدمات-> اداره ی کل بورس و اعزام دانشجویان->صدور معافیت تحصیلی (توجه کنید که اگه اطلاعاتتون و درست ویرایش نکرده باشید، این آیتم براتون نمایش داده نمیشه)، خب حالا اینجا یه سری اطلاعات ازتون میخوان که یکیش همین برگه سبز اعزام به خدمته، نامه پذیرش، مدرک تحصیلی، نمره زبان و چندتا دیگه از بقیه ی مدارکی که ازتون میخواد تا آپلود کنید! خب من بعد از گرفتن برگه ی سبز سریعا آپلودش کردم و رفتم سازمان امور دانشجویان نزدیکای میدون فردوسی، خیابان موسوی بعد از کوچه ی سهیل، اونجا رفتم تو، یه نوبت گرفتم بعد که نوبتم شد اومدم بیرون رفتم ساختمون شیشه ای کناری که مسئولینش یه نگاه بهم انداختن و گفتن 48 ساعت بعد از ثبت درخواست تازه میتونی بیای و پروسه رو شروع کنی پس شما الکی نرید:))) دقت کنید که شما باید از تمامی اطلاعاتی که آپلود کردید یه کپی بگیرید و بعد از همون دو روز:))) ببرید تحویل بدید، سپس مسئول شما رو میفرسته طبقه ی دوم اونجا درخواستتون بررسی و ثبت میشه و باز برمیگردید پایین میگید ثبت شد، اونموقع یه نامه بهتون داده میشه خطاب به سازمان نظام وظیفه که اینا میره مرحله ی چهارم ....

مرحله ی چهارم) بردن نامه به نظام وظیفه و گرفتن نامه ی معافیت تحصیلی
این مرحله یکم پیچیدگی های خاص خودش و داره ولی خب انصافا اونجا خیلی خوب راهنمایی میکنن، اول از همه میرید میدون سپاه، میدونی که هرپسری یه روز گذرش میفته! اونجا یه نوبت برای خروج از کشور میگیرید و میگید یه نامه از سازمان امور دانشجویان دارم و میخوام معافیت بگیرم، اوناهم میفرستنتون به حیاط بیرون سالن، یه حیاط نسبتا بزرگ و انتهاش سالنی به نام سالن 3 که امور مشمولین سربازی اونجاس، فقط وقتی میرید کارت ملیتون و با خودتون ببرید چون برای ورود به سازمان و ورود به حیاط مدام کارت ملی چک میشه. خب، حالا میرید و یه نوبت میگیرید، حقیقت الان یادم نیست اسم اون بخش که باید ازش نوبت بگیرید چیه ولی معمولا تمام آدمایی که اونجان چه دانشجوها چه سربازا خوش برخوردن و بپرسید سریع بهتون میگن باید از کدوم باجه وقت بگیرید. خلاصه شما نامه رو تحویل میدید به مسئول باجه مورد نظر و اون شما رو به همراه یه نامه که از شما وثیقه ی 40 میلیون تومان رو میخواد میفرسته به امور مالی، بله درست شنیدید، 40 میلیون تومان!!! وثیقه ها افزایش پیدا کرده و اینجور که من شنیدم مسافرتی هم شده 30 میلیون تومان. خب امور مالی یه در سفید رنگ دقیق جلوی ورودی سالن 3. این بخش شما رو برای عقد قرارداد با بانک به منظور گذاشتن وثیقه میفرستتون بانک ملی یا سپه(قوامین سابق) که هردو یک شعبه داخل سازمان نظام وظیفه دارن! و شما باید تمامی مراحل گذاشتن وثیقه رو فقط و فقط تو همون شعبه انجام بدید. اینکه مسئول امور مالی شما رو به کدوم بانک بندازه، به شانستون بستگی داره، چون شرایط بانک ها یکم باهم متفاوته! خلاصه که شما با یک برگه که خطاب بانک ملی یا سپه هست میرید تو بانک، تو این مرحله دقت کنید که حتما از قبل 40 میلیون رو آماده کنید، اگه میخواید که همون روز کاراتون انجام بشه باید پولتون توی یه حساب از همون بانک ملی یا سپه قرار داده باشید، معمولا شعبه های نظام وظیفه براتون حساب باز نمیکنه و میگه برو یه شعبه بیرون نظام وظیفه اونجا حساب باز کن پولتم تو هربانکی هست انتقال بده به همون حسابی که افتتاح کردی بعد بیا. حالا اینجا بانک یه حالتی خاص و بهتون پیشنهاد میده، اونم اینکه به جای 40 میلیون یه مقدار بیشتر( سپه: 46 میلیون و ملی: 44 میلیون و 200 گویا) تو حسابتون قرار بدید تا اینجوری براتون یه سپرده ی بلند مدت یک ساله افتتاح کنه، اینجوری ماهیانه مبلغ تقریبی 460 470 هزارتومن رو به عنوان سود دریافت میکنید، که ریخته میشه به همون سپرده ی کوتاه مدتتون! اینکه اینکار به نفعتون هست یا نه دیگه تصمیمش با خودتونه! فراموش نکنید که این صرفا یه فرصته که بانک در اختیارتون گذاشته و خیالتون هم راحت باشه که در صورت عدم بازگشت صرفا همون 40 میلیون تومان ضبط میشه و باقی پول و سودهایی که تا حالا دریافت کردید، همگیش قابل دریافته(اینجور که به من گفتن)! راستی همین جا هم بگم که به محض ورود به سالن 3 یه جایی هست که دوتا سرباز هستن کپی میگیرن اگه اطلاعاتی بخواید، یه دوتا کپی از تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی تون بگیرید، برای عقد قرارداد نیاز میشه. خب در نهایت شما یه برگه قهوه ای طلایی میگیرید و تمام مسیری که اومدی و برعکس برمیگردی، برگه رو اول میبری امور مالی، بعد میری دوباره نویت میگیری میدی همون مسئول باجه، مسئول هم برگه سبز و نامه ی امور مالی و میگیره و در نهایت یه نامه بهت میده، که نوشته ایشون از تاریخ فلان تا فلان معافیت تحصیلی داره و میتونه بره خارج، هنوز تموم نشده برگه رو میبری یه اتاقی تو همون سالن که مسئول بهت نشون میده، اونجا امضا میگیری و تمااااام، الان دیگه معاف شدی و برگه سبزت باطله!!!!

مرحله ی پنجم) بازگشت به سازمان امور دانشجویان، برای درخواست خروج از کشور و نامه به اداره ی گذرنامه
بازهم شما رسیدی به امور دانشجویان، نامه ی معافیت و میبرید به اموردانشجویان، اول از همه اصل نامه ی معافیت تحصیلی و میدی به مسئول باجه، اونم اصلش و ازت میگیره پس حتما یه کپی از نامه داشته باش به علاوه ازت میخواد که ببریش و آپلودش کنی که بازم نگرانی ای نیست. داخل امور دانشجویان سمت راست اطلاعات زده انتشارات، سریع میبری انتشارات توی زیرزمینه و روبروی نمازخونه، میگی برام آپلود کن. (کلا خیالتون راحت تمام عملیات هایی نظیر آپلود و این حرفا رو خود انتشارات سازمان امور دانشجویان انجام میده). خب حالا دوباره که میرید پیش امور دانشجویان باید همه چی و کامل داشته باشید تا بتونید از این مرحله گذر کنی، یعنی هم ویزا و هم بلیط دقت کنید اینجا دیگه باید همه چی و داشته باشید پس اگه بلیط و ویزاتون آماده اس حتما باخودتون ببرید که کارتون همون روز تموم بشه! تو این مرحله شما با اصل بلیط، گذرنامه و ویزا به همراه کپی از هرکدومشون به علاوه ی نامه ی لغو تعهد کارشناسی که تو همون سامانه ی سجاد هست(و باز میتونی بگی انتشارات برات پرینت بگیره) و همین معافیت تحصیلیت، دوباره میری امور دانشجویان(راستی روی یه برگه کوچک یوزر و پسوورد سجادتون و بنویسید و دوتا ازش داشته باشید هربار که کاری داشتید با انتشارات سریع بدید بهشون که اذیت نشید هی مجبور شید بلند بلند بخونید). اینو بدونید که برای نامه به اداره ی گذرنامه نیازه که یه درخواست خروج از کشور تو سامانه ی سجاد ثبت کنید. اینجا هم دوباره انتشارات! بگید میخوام برام درخواست خروج ثبت کنید همونجا اطلاعاتتون و میگیره(فکر کنم ویزا و گذرنامه، نامه ی معافیت + یه کارتی که باهاش بشه اینترنتی پرداخت کرد) و براتون درخواست و ثبت میکنه. با کپی مدارک و این درخواست نامه ی شما آماده است و دیگه فقط یک مرحله مونده که اصلا هم سختی نداره صرفا میرید گذرنامه تون رو میدید تا خروجتون تو سیستم ثبت بشه!

مرحله ی آخر) رفتن به اداره ی گذرنامه و تحویل نامه خروج از کشور
خب خب خب بالاخره تموم شد، میری شهرآرا، اداره ی گذرنامه و مهاجرت، گوشیت و میدی، اول میری ساختمون شماره ی دو وقتی وارد بشی دومین ساختمون دست چپ، نامه میره دبیرخونه بعد میای میری تو صف اطلاعات اونجا یه نوبت بهت میده برای باجه های خروج از کشور، و همچنین میفرسته شما رو تا یه فرم خروج از عکاسی بگیری. میشینی ریلکس فرم و پر میکنی تا نوبتت بشه،گذرنامه رو تحویل میدی با فرم، اطلاعاتت ثبت میشه، یه رسید میگیری واسه یکی دو روز آینده. بعد از اون دو روز میای با رسید، گذرنامه ات و میگیری و تامام!!! تامام!!! شما الان بدون عوارض میتونی بری خارج درست و بخونی و اگه اشتباه نکنم با اجازه ی وزارت خارجه میتونی دوبار در سال بدون هیچ مشکلی بیای ایران به شرطی که خروجت ثبت بشه! البته تو این بخش تجربه ای ندارم.

جمع بندی)

اجازه بدید چندتا نکته بگم، اولا این تجربه مال مرداد 1400 بوده و صرفا برای اینکه شما هم مثل من صدبار جابه جا نشید و روح و روانتون آرامش بیشتری و تجربه کنه به اشتراک گذاشته شد، حتما قوانین و مطابق با تاریخی که پروسه رو شروع کردید بررسی کنید! شما رو به همه ی مقدسات قسم که قوانین و باز چک کنید تا اون لحظه شاید چیزی عوض شده باشه، حتما حتما حتما قوانین و چک کنید. دوما، شما یک بار در طول تحصیلتون میتونید انصراف بدید، فقط و فقط یکبار! اگه اون یکدفعه انصراف و دادید، نامه انصراف از تحصیلتون و حتما از دانشگاه بگیرید که تو تمامی این مراحل نیاز میشه! سوما غایب نباشید، که اگه باشید دیگه هیچکدوم از اینا کاربردی نداره و اجازه ی خروج تو هیچ حالتی بهتون تعلق نمیگیره! سوما، اگه شما هم دنبال این پروسه رفتید و اطلاعات کامل تر یا نکته ای دیدید که میتونست این تجربه رو کامل تر کنه حتما کامنت کنید که بقیه راحتتر تو این مسیر قدم بزارن.

در نهایت موفق و پیروز باشید، خارج خوش بگذره!!!!!