شاید تصور شما هم این باشد که زن پس از ازدواج الزاماً و باید کارهایی خانه مانند تهیه غذا و شستشوی منزل را به صورت رایگان انجام دهد البته که بسیاری از خانواده ها آن را پذیرفته اند اما شاید یک اختلاف کوچک بین عرف جامعه ایران با قانون در مورد اجرت المثل وجود دارد ، عرف ایران انجام اموری ازقبیل نظافت منزل و رسیدگی به همه امور منزل را وظیفه زن می داند و زن باید بدون دریافت دستمزد خاصی این امور را انجام دهد در حالی که قانون تقریباً عکس این مسئله را مطرح می کند و در دادگاه ها هم این قانون اجرا می شود . قانون حمایت خانواده بیان می دارد : زن هیچ وظیفه ای در قبال مرد برای تهیه غذا و شستشوی و نظافت منزل ندارد و هیچ مردی نمی تواند زن را به انجام این امور اجبار کند اگر زنی با درخواست مرد کارهایی را انجام داده که طبق قانون حمایت خانوده اصلاً جزوه وظایف وی نبوده است مرد باید دستمزد و حقوقی را به زن پرداخت کند که این همان اجرت المثل ایام زوجیت است . تا چند سال پیش بانوان اطلاع و آگاهی از این حقوق خود نداشته اند اما الان یکی از حقوق مالی مهم مورد مطالبه بانوان در کنار نفقه و مهریه می باشد. به این نکته توجه کنید که نفقه با اجرت المثل متفاوت می باشد.
اجرت المثل زن در سال99 چقدر است؟
قانون برای تعیین میزان و مقدار هیچ ملاکی و معیار مشخصی را نتوانسته تعین کند پس چطور اجرت المثل تعیین می شود؟ اجرت المثل را بر اساس کارهایی که زن انجام داده و تعداد کارهای انجام شده و بسته به درجه سختی کاری که انجام گرفته و مدت زمان زندگی مشترک تعیین می شود یعنی هر چقدر عمر زندگی مشترک شما بیشتر باشد و تعداد کارهای انجام شده توسط زن نیز بیشتر باشد اجرت المثل نیز افزایش پیدا می کند. بنابراین مقدار ثابتی برای اجرت المثل وجود ندارد.
همه زن ها مستحق دریافت اجرت المثل نیستند
برای تحقق اجرت المثل ایام زوجیت باید شرایطی حاصل شود .حتی یکی از شروط مذکور را نداشته باشد اجرت المثل ملغی می گردد.
1- اولین شرط آن است که زن کارهایی که در طول زندگی مشترک انجام داده است جزوه موارد تمکین عام و خاص یعنی وظایفش نبوده ، در غیر این صورت زن مستحق هیچ اجرت المثی نخواهد بود زیرا که وظیفه اش را انجام داده است.
2- تمامی اموری که زن انجام داده است باید با درخواست شوهر انجام گرفته باشد یعنی شوهر از زن درخواست نظافت و تمیزکاری منزل را داشته باشد درحالی که اصلاً وظیفه اش نیست.
3- سومین شرط و یکی از شروط مهم عدم وجود قصد تبرع است.
قصد تبرع نداشتن یعنی زن این کارهای انجام گرفته را رایگان انجام نداده و بابت تمامی امور انجام گرفته طلب دستمزد و حقوق داشته است.
4- طلاق باید به درخواست مرد باشد این یعنی طلاق و جدایی نباید از طرف زن باشد ، اگر زن تقاضی جدایی و طلاق داشته باشد هیچ اجرت المثلی به وی تعلق نخواهد گرفت
5- آخرین و مهمترین شرط آن است که دلیل طلاق و درخواست جدایی مرد عدم تمکین زن نباشد . این مورد یعنی اگر مرد اثبات نماید که زن تمکین نمی کند اعم از تمکین عام و خاص و با استناد به عدم تمکین درخواست طلاق دهد نه تنها از اجرت المثل محروم می شود چون ناشزه است هیچ نفقه هم به وی تعلق نواهد گرفت.
3 نکته مهم و کاربردی در اجرت المثل
1-بعد از فوت شوهر نیز به کمک وکیل خانواده و با استفاده از ترکه متوفی می توان دستمزد یا همان اجرت المثل را گرفت.
2-اگر مرد در مدت تعیین شده از سوی قاضی دستمزد ایام زوجیت را پرداخت نکند زن می تواند حکم جلب مرد را بگیرد.
3- مرد برای راحتی و یا ملغی کردن حکم جلب می تواند دادخواست اعسار از پرداخت محکوم پرداخت را ثبت کند.
