محمدرحیم متقی ایروانی در ۲۱ بهمن سال ۱۲۹۹ در محله مشیر شیراز به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد‌کاظم از تجار سرشناس شیراز بود که تجارت‌خانه‌ای داشت و به واردات چای، پارچه و... می‌پرداخت. محمدرحیم فرزند ارشد خانواده بود و مادر را در سن شش‌سالگی از دست داد و عبدالرحمن عموی رحیم که فرزندی نداشت سرپرستی محمدرحیم و برادرش محمدکریم را بر عهده گرفت. میرزاکاظم پدر محمد رحیم نیز در ۱۹ آذر ۱۳۲۴ درگذشت.
رحیم از کودکی در تجارت‌خانه پدر، جارو کردن و ارسال بسته‌های پستی را انجام می‌داد. رحیم تحصیلات ابتدایی را در مدرسه باقریه شیراز گذراند و در سال ۱۳۱۳ برای یادگیری زبان انگلیسی به کالج انگلیسی‌ها در اصفهان رفت. بعد از آن به دبیرستان شاپور شیراز رفت و در سال ۱۳۲۰ دبیرستان را در رشته ادبی به پایان رساند و در سال‌های ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۴ در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، در رشته قضایی ادامه تحصیل داد. بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به آبادان رفت و در حدود ۶ ماه به استخدام دادگستری درآمد. محمدرحیم متقی بعد از گرفتن پروانه وکالت مدتی به وکالت مشغول شد و مدتی نیز در بانک به کار پرداخت. در شهریور ۱۳۲۵ به نیویورک رفت و در دانشگاه مریلند در مقطع دکترا ثبت‌نام کرد اما به دلیل طولانی بودن زمان تحصیل در این مقطع، آن را رها کرد و به ایران برگشت.
رحیم در ۴ تیر ۱۳۲۷ ازدواج کرد و در سال ۱۳۲۸ به همراه تعدادی از تجار، کارخانه برق فسا را تاسیس کرد و سرمایه آن را بین شرکا تقسیم و به فروش رساند. همچنین پاساژ استاندارد که شامل مغازه و سینما بود را با طراحی به روز در خیابان زند شیراز احداث کرد. او در سال ۱۳۲۹ فعالیت‌های خود را به تهران منتقل کرد و اولین تجارت‌خانه خود در سرای محمدی واقع در سبزه‌میدان بازار تهران با نام شرکت سهامی باتا تاسیس کرد که در این تجارت‌خانه به صادرات کتیرا، مواد روغنی، مغز گردو و پنبه و واردات کفش، چتر، گونی و گالش از چکسلواکی می‌پرداخت. رحیم در سال ۱۳۳۰ زمینی در چهارراه گلوبندک خرید و پاساژ استاندارد را در خیابان خیام احداث کرد. در آن سال‌ها کفش‌های تولید داخل گیوه و نعلین بود که در کارگاه‌های محلی و سنتی تولید می‌شد و با توجه به نیاز روزافزون مردم به کفش، او که در آن زمان نمایندگی فروش کفش باتا را داشت پیشنهاد اولیه تاسیس کارخانه کفش را به توماس باتا داد اما باتا به دلیل ملی شدن کارخانه‌هایش در اروپای شرقی این پیشنهاد را نپذیرفت.
در سال ۱۳۳۴ به منظور توسعه فعالیت‌های خود، زمینی به مساحت ۷۰۰ متر در مهرآباد تهران خریداری کرد و قرارداد تولید کفش را با شراکت لیبشه آمریکایی، از فعالان کارخانه کفش ولکو منعقد کرد. این شرکت کفش‌های تنیس کف تخت و سبک را تولید می‌کرد. کفش ولکو حاضر به سرمایه‌گذاری و آوردن فناوری به ایران شد که در ابتدا روزانه ۱۵۰ زوج محصول داشت و نام ملی را برای کفش‌هایش انتخاب کرد.
رحیم علاوه بر تولید کفش به تاسیس کارخانه‌هایی در زمینه تولید زیره کفش لاستیکی PVC، تولید آستر و بند کفش، تولید جوراب، تولید مقوا و کارتن، ماشین‌سازی و تولید تسمه در ۶۰۰ اندازه برای صنعت، کشاورزی و خودرو و تولید انواع دستکش و دیگر ابزارهای لازم برای صنعت کفش اقدام کرد. او در دهه پنجاه به راه‌اندازی چندین کارخانه چرم اقدام کرد و کارخانه‌های چرم‌سازی آذر، رودبار، رخشان و چرم گنجه را با هدف فرآوری انواع چرم گاو، گوسفند و بز برای تولید کفش و صادرات آن راه‌اندازی کرد. وی همچنین شرکت چرم خسروی نو را به منظور دباغی و چرم‌سازی به ثبت رساند و در فاز سوم توسعه این صنعت در سال ۱۳۴۷ در کیلومتر ۱۸ جاده قدیم کرج زمینی به مساحت چهار صد هزار متر خریداری کرد.
وی با تاسیس شرکت کفش ملی و چندین شرکت در زمینه کفش چرم و انواع شرکت‌های خدماتی سرمایه‌گذاری در بانک و بیمه نقش موثری در توسعه صنعت کفش ایفا کرد.
رحیم متقی در سال ۱۳۴۳ کار اجتماعی بزرگی انجام داد که تا آن زمان در تاریخ ایران بی‌سابقه بود و آن تاسیس شرکت کانون مشاوره اقتصادی بود که هدف این شرکت پرورش ۲۰ کودک از دو ماه تا دو سال با نام ایروانی پور بود، با این هدف که این کودکان در آینده از مدیران بنگاه‌های صنعتی او شوند.
او در نهادهایی مثل اتاق‌های بازرگانی و نهادهای صنفی کفش، چرم و سازمان‌های اقتصادی حضوری پررنگ داشت و از ویژگی‌های بارز او می‌توان به تاکید بر نظم، آموزش، اهمیت به امور مالی، توجه به مدیریت، نوآوری در کار، داشتن اصول اخلاقی، انتخاب مدیران برجسته، وفاداری به مجموعه گروه و عمل‌گرایی را نام برد.
محمدرحیم متقی ایروانی در سال ۱۳۵۷ به آمریکا مهاجرت کرد و در بوستون کارخانه چرم و کفش‌سازی تاسیس کرد و بعد از آن کارخانه کفش استاندارد در قاهره مصر را تاسیس کرد.
سرانجام پس از سال‌ها تلاش خستگی‌ناپذیر در ۱۲ بهمن ۸۴ در لندن درگذشت.
منابع:
oral-history.ir
ireconomy.ir
