اگر شما در حال ساخت یک ساختمان هستید یا قصد دارید در آینده‌ای نزدیک این کار را انجام دهید، باید بدانید که لوله‌کشی و تأسیسات یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن محسوب می‌شوند. لوله‌کشی آب ساختمان در صورت هرگونه خرابی، هزینه‌ای سنگین به شما تحمیل می‌کند. پس باید از لوله‌های مرغوب استفاده نمود تا احتمال خرابی تا حد زیادی کاهش یابد. ما در این مقاله از او آی پایپ ویژگی‌هایی را که یک لوله خوب برای آبرسانی باید داشته باشد بیان می‌کنیم و به بررسی ویژگی‌های انواع لوله‌های رایج برای این کار می‌پردازیم.
همان‌طور که گفتیم لوله کشی آب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ به همین دلیل باید تا جایی که امکان دارد از لوله‌های باکیفیتی برای این کار استفاده کنید. حال این سؤال پیش می‌آید که یک لوله خوب برای آبرسانی چه لوله‌ای است؟
اولین ویژگی که یک لوله خوب باید داشته باشد؛ دوام و استحکام و همچنین طول عمر بالا است. یک لوله باید سال‌های سال کاملا سالم بماند و نیاز به تعمیر و تعویض نداشته باشد. لوله‌ای که زود خراب شود، در برابر ضربات مقاوم نباشد و زود بشکند یا ترک بردارد، برای لوله‌کشی آب ساختمان مناسب نخواهد بود.
وزن سبک از دیگر ویژگی‌هایی است که این محصول باید داشته باشد. اگر یک لوله سبک‌وزن باشد، کار کردن با آن راحت بوده و به آسانی قابل حمل و همچنین قابل نصب خواهد بود. به علاوه در صورت کم بودن وزن لوله، پروسه لوله‌کشی یک ساختمان زمان کمتری خواهد برد و سریع‌تر به اتمام خواهد رسید.
از دیگر ویژگی‌های یک لوله مناسب برای آبرسانی ساختمان می‌توان به ضدزنگ، ضد خوردگی و همچنین مقاومت در برابر فرسودگی اشاره نمود. لوله‌ای که سریع زنگ بزند و فرسوده شود؛ به هیچ عنوان برای استفاده در لوله‌کشی آب ساختمان مناسب نخواهد بود. یک لوله خوب باید در برابر فشار بالای آب نیز مقاومت بالایی از خود نشان دهد و دچار شکستگی و یا آسیب‌های این‌چنینی نشود.
یک لوله خوب باید بتواند دماهای مختلف را تحمل کند. از آنجایی که در لوله‌های ساختمان‌ها هم آب گرم و هم آب سرد جاری می‌شود، لوله باید بتواند بدون اینکه کمترین آسیبی ببیند این دماها را تحمل کند و از خود عبور دهد.
ویژگی بعدی یک لوله خوب، قیمت مناسب آن است. در ساخت یک ساختمان مقدار زیادی لوله مصرف می‌شود؛ در صورتی که قیمت لوله بالا باشد هزینه هنگفتی گریبان سازنده را خواهد گرفت. پس یک لوله در کنار باکیفیت بودن باید قیمت معقولانه و مناسبی نیز داشته باشد. را مطالعه کنید.
عدم نفوذ اکسیژن و همچنین مواد شیمیایی نظیر بازها و اسیدها را نیز می‌توان از ویژگی‌های یک لوله آبرسانی باکیفیت دانست. نفوذ اکسیژن می‌تواند بر روی طعم و بوی آب آشامیدنی تأثیر بگذارد و آن را از حالت عادی خارج نماید. از طرف دیگر نفوذ اسیدها و باز ها نیز ممکن است PH آب مصرفی را تغییر دهند و حتی سلامت ساکنین ساختمان را نیز به خطر بیاندازند. پس مقاومت لوله در برابر نفوذ چنین موادی، امری لازم و ضروری است.
حال که با ویژگی‌های یک لوله مناسب برای انتقال آب در ساختمان به خوبی آشنا شدیم؛ به معرفی بهترین محصولات برای این منظور می‌پردازیم.
لوله گالوانیزه یا لوله آهنی سفید یکی از بهترین گزینه‌ها برای انتقال آب آشامیدنی است. این محصول از فولاد نرم تهیه شده و روی آن با فلز روی آبکاری شده است. این لوله‌ها از مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی برخوردار هستند. لوله‌های گالوانیزه را بر اساس وزن و نحوه ساختشان دسته‌بندی می‌کنند. از نظر وزنی این محصولات به دو دسته لوله گالوانیزه سبک و لوله گالوانیزه سنگین قرار میگیرند ..
نحوه ساخت نیز این محصولات را در دو دسته گرم و سرد قرار می‌دهد. لوله گالوانیزه گرم نسبت به نوع سرد، استحکام بیشتر و قیمت کمتری دارد. طول عمر این لوله‌ها بیشتر از ۵۰ سال است؛ در نتیجه در دسته لوله‌های بادوام و ماندگار قرار میگیرند. بافت این محصولات به صورت کاملا یکنواخت بوده که باعث استحکام هرچه بیشتر آن‌ها شده است. این لوله‌ها کاملا دوست دار طبیعت و قابلیت بازیافت هستند و قابلیت استفاده مجدد دارند. از معایب این لوله‌ها می‌توان به این نکته اشاره کرد که اسیدهایی که بر روی فلز روی تأثیر می‌گذارند و به اصلاح خورنده آن‌ها هستند، باعث تخریب لوله گالوانیزه می‌شوند.
لوله‌های چدنی در دسته پرکاربردترین لوله‌ها در صنعت و فاضلاب قرار میگیرند. ساختار این لوله‌ها عمدتا از آهن خاکستری با بیش از دو درصد کربن تشکیل شده است. این مدل از محصولات به خاطر ضخامتی که دارند، می‌توانند انتقال صدا را کاهش دهند. به همین دلیل برای انتقال آب با فشار زیاد در ساختمان مناسب هستند.
از دیگر مزیت‌های این لوله‌ها می‌توان به فراوانی و در دسترس بودن و همچنین قیمت مناسب آن‌ها اشاره نمود. اگر لوله‌های چدنی دچار گرفتگی شوند؛ می‌توان به وسیله دستگاه تراکم هوا به‌راحتی این گرفتگی را رفع نمود. این لوله‌ها در برابر ضربات و فشارهای خارجی مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند و به طور کلی می‌توان گفت از دوام بالایی برخوردار هستند.
لوله‌های چدنی نیز در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارند. اولین عیب این محصولات را می‌توان وزن بالا و نیاز به تعداد قطعات و اتصالات زیاد در زمان نصب دانست که باعث شده تا نصب این لوله‌ها بسیار بیشتر از لوله‌های آهنی زمان نیاز داشته باشد. ساختار محصولات چدنی یکنواخت نیست؛ در نتیجه استحکام آن‌ها در مقایسه با سایر محصولات کمتر خواهد بود. مواد شیمیایی بر روی لوله‌های چدنی تأثیر می‌گذارند و باعث زنگ‌زدگی یا خوردگی آن‌ها می‌شوند و این موضوع کاملا غیر قابل اجتناب است.
لوله‌های ۵ لایه تلفیقی از فلز و پلیمر هستند. به صورت کلی این لوله‌ها از دو لایه پلیمر و یک لایه آلومینیوم در میان آن‌ها تشکیل شده‌اند. این محصولات وزن بسیار سبکی دارند و کار کردن با آن‌ها به آسانی امکان‌پذیر است. همچنین انعطاف‌پذیری و قابلیت خم شدن نیز از مزیت‌های این لوله بوده که باعث شده تا اتصالات کمتری برای نصب کردن آن‌ها مورد نیاز باشد.
قیمت لوله و اتصالات پنج لایه مناسب است؛ به همین دلیل گزینه مقرون به صرفه‌ای برای انتقال آب در ساختمان به شمار می‌رود. این مدل لوله در برابر دما نیز مقاومت بالایی داشته و تا دمای ۹۰ درجه سانتی‌گراد را می‌تواند به راحتی تحمل کند. به همین دلیل برای لوله‌کشی آب گرم و همچنین سیستم گرمایش ساختمان بسیار مناسب است. لوله‌های پنج لایه مقاومت خوبی در برابر نفوذ اکسیژن و همچنین اسید و باز دارند که به حفظ کیفیت آب آشامیدنی کمک می‌کند.
باید بدانید در بین لایه‌های این لوله‌ها از چسب استفاده شده است، به همین علت امکان دارد در صورت افزایش دما، این چسب خاصیت خود را از دست بدهد و منجر به خرابی لوله ۵ لایه شود. عدم نفوذ اکسیژن به درون این لوله‌ها در بعضی موارد ممکن است باعث رشد جلبک در درون آن‌ها شود.
لوله‌های تک لایه پلیمری بعد از لوله‌های فلزی وارد بازار شدند و عموما به رنگ‌های سفید و سبز وجود دارند. از مزایای این لوله‌ها می‌توان به سطح صیقلی داخلی اشاره نمود که اجازه تجمع به رسوب و املاح آب را نمی‌دهد. لوله پلیمری تک لایه در برابر پوسیدگی مقاومت بسیار بالایی دارد. همین امر باعث شده تا طول عمر آن‌ها بسیار بالا باشد و برای سال‌ها قابل‌استفاده باشند. این لوله‌ها در برابر دما و همچنین فشار آب نیز مقاومت بسیار بالایی دارند و دچار فرسودگی نمی‌شوند. بافت این محصولات به‌صورت کاملا یکنواخت است؛ به همین دلیل ساختار محکم و مستحکمی دارند.
از معایب لوله‌های تک لایه می‌توان به نفوذ نور و اکسیژن به درون آن‌ها اشاره نمود. اشعه UV خورشید تأثیرات مخربی بر روی این لوله‌ها می‌گذارد و باعث سست شدن ساختار آن‌ها می‌شود. به همین دلیل بهتر است لوله تک لایه به‌صورت توکار استفاده شود. در ساخت این محصولات مثل لوله‌های فلزی یا لوله‌های پنج لایه، هیچ‌گونه فلزی به کار نرفته است؛ در نتیجه انبساط طولی بالایی دارند که باید به روش‌های مختلف این انبساط طولی را مهار کرد تا باعث نازک شدن و یا آسیب دیدن لوله نشود.
لوله‌های پلی اتیلن آبی نیز نوع دیگری از محصولاتی هستند که برای لوله‌کشی آب ساختمان‌ها مورد استفاده قرار میگیرند. لوله پلی اتیلن آبی مانند سایر لوله‌های پلاستیکی، وزن بسیار سبکی دارند که استفاده آسان از آن‌ها را به ارمغان آورده است. این لوله‌ها همچنین ضد خوردگی و زنگ‌زدگی هستند و طول عمر بسیار بالایی دارند. لوله‌های پلی اتیلن دچار فرسودگی نمی‌شوند و به علت بافت یکدست و یکنواختی که دارند از استحکام بالایی برخوردار هستند. این محصولات قیمت مناسبی دارند و از این نظر برای استفاده در ساختمان مناسب هستند. این مدل لوله‌ها دماهای بالا و پایین را به راحتی تحمل می‌کنند، بدون اینکه کمترین آسیبی ببینند.
یکی از معایب لوله‌های پلی اتیلن امکان به وجود آمدن خراش‌های عمیق بر روی آن است. هنگام حمل و نقل این لوله‌ها باید تمام جوانب احتیاط را در نظر گرفت تا از به وجود آمدن این‌گونه خراش‌ها جلوگیری شود. اشعه UV خورشید نیز می‌تواند آثار مخربی بر روی این لوله‌ها بگذارد. چنانچه آب منتقل‌شده از این لوله‌ها حاوی کلر باشد، طول عمر آن‌ها کاهش خواهد یافت.
سؤالات متداول
· برای استفاده روکار چه نوع لوله‌ای مناسب است؟
پیشنهاد ما برای استفاده روکار لوله های پنج لایه است. چراکه این مدل لوله‌ها ظاهر زیبایی دارند و علاوه بر آن اشعه UV تابش خورشید، تأثیر منفی بر روی آن‌ها نمی‌گذارد.
· تفاوت عمده لوله پنج لایه و لوله تک لایه در چیست؟
عمده‌ترین تفاوت این دو لوله در وجود آلومینیوم خلاصه می‌شود. در لوله‌های پنج لایه یک لایه آلومینیوم وجود دارد ولی لوله‌های تک لایه فاقد آلومینیوم هستند.
· لوله گالوانیزه گرم و سرد چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
طول عمر این دو لوله متفاوت است و لوله گرم طول عمر بیشتری دارد. میزان براق بودن این دو لوله نیز با هم متفاوت است. به دلیل متفاوت بودن روش آبکاری این محصولات، قیمت آن‌ها نیز با یکدیگر متفاوت است.
سخن پایانی
یک لوله خوب برای آبرسانی ساختمان ویژگی‌های مختلفی باید داشته باشد که ما در این مقاله به‌طور خلاصه تعدادی از این ویژگی‌ها را نیز بیان کردیم. همچنین تعدادی از انواع لوله‌هایی را که برای لوله‌کشی آب ساختمان استفاده می‌شوند معرفی کرده و برخی از مزایا و معایب هرکدام را نیز بیان کردیم. جدول زیر جمع‌بندی این مقاله را نشان می‌دهد
