یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر منزل مسکونی در هنگام طراحی دکوراسیون و چیدمان، توجه به بخش نورپردازی و روشنایی انواع بخش‌ها، محیط‌ها با کاربری‌های مختلف است. توجه به نورپردازی و روشنایی و استفاده مناسب از لامپ جهت توزیع یکنواخت و ملایم نور در محیط نیاز به طراحی مناسب و یا مشورت با افراد متخصص در این زمینه است.
بعد از طراحی و معماری چینش و نحوه قرارگیری لامپ و چراغ در محیط با توجه به شرایط و مکان آن، یکی از مهم ترین کارها انتخاب انواع آن مناسب می باشد.
لامپهای ال ای دی امروز در سراسر جهان دستخوش تغییرات بسیاری در ساخت شده است که در مصرف برق و توزیع یا پخش نور آن قابل رقابت هستند. انتخاب مدل لامپ می‌تواند هزینه‌های ما را اضافه و یا کاهش دهد در نتیجه باید لامپی را در نظر گرفت که طول عمر پایینی داشته باشد، لامپی که مصرف برق بالایی داشته باشد و یا برعکس حتی بعضی از لامپها می‌تواند به سلامتی ما هم آسیب برساند پس برای انتخاب دقیق لامپ، در ادامه خواهیم پرداخت.
قبل از بررسی میزان مورد نیاز نور بهتر است بدانیم، مقدار روشنایی را با واحد لومن یا لوکس اندازه گیری می کنند و به منظور خرید لامپ ال ای دی، اول باید مشخص کنید که چه میزان نور برحسب لومن نیاز دارید. برای روشنایی در هر مکانی، استانداردهایی وجود دارد که میزان نور لازم را به ما می‌گویند که به صورت زیر می باشد.
مقدار نور لامپهای ال ای دی طبق لومن داده میشود. به منظور تبدیل لوکس به لومن، باید عدد لوکس را در متراژ محیط ضرب کنید. یعنی برای یک آشپزخانه 10 متری، 10 متر مربع ضربدر 300 لوکس، برابر با 3000 لومن نور لازم است. از این طریق شما میتوانید به طور تقزیبی نور مورد نیازتان را مشخص کنید.
رنگ نور مورد نیاز شما به دو مورد بستگی دارد: سلیقه شما و استاندارد های پیشنهاد شده. لازم به ذکر است که رنگ نور لامپهای ال ای دی را با یک عدد بین 2500 الی 7000 مشخص می کنند. این عدد، دمای رنگ نور نامیده میشود و طبق کلوین، اندازه گیری می شود. هرچه از اعداد محدوده 2500K بالاتر می رویم و به اعداد 7000K نزدیک میشویم، از نورهای آفتابی و زرد و گرم، به نورهای سفید و مهتابی و سرد، میرسیم.
رنگهای معادل نور لامپ ال ای دی بر حسب کلوین K
در انتخاب رنگ نور باید دقت زیادی داشته باشید. اختلاف میان نورهای 2700K و 3000K خیلی محسوس نیست ولی نورهای محدوده 3000K و 6500K بسیار باهم اختلاف دارند. پیشنهاد می شود در انتخاب لامپها از ترکیب این دو رنگ مصرف کنید.
استاندارد بودن یک محصول، شرط اساسی جهت خرید آن است. همچنین چند عامل در انتخاب برند لامپها حائز اهمیت است. با اهمیت تر از همه ضمانت محصول می باشد، زیرا لامپهای ال ای دی به نسبت لامپ های رشته ای، در طول زمان از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه هستند. در صورتی که قرار باشد لامپ شما پس از زمان کمی بسوزد و شما امکان استفاده از خدمات گارانتی را نداشته باشید، ضرر کرده اید. دومین عامل، طول عمر لامپ است که هرچه بیشتر باشد، مناسب تر است. سومین عامل در انتخاب، قیمت مناسب است. برخی لامپهای ال ای دی موجود در بازار، 3 تا 4 برابر نسبت به بقیه لامپها قیمت دارند. در انتخاب لامپها، باید همه عوامل را در نظر گرفت. به خاطر برند خارجی بودن یک لامپ، نباید آن را به یک لامپ ایرانی یا سفارش ایران، ترجیح داد. به طور مثال لامپ آلمانی یا آمریکایی که در ایران نمایندگی ندارد و در نتیجه خدمات پس از فروش ندارد، در صورتی که پس از مدت کوتاهی بسوزد، برای شما بیش از سود، ضرر داشته است.
در این بخش انواع لامپ و تفاوت های آن، به مقایسه لامپ هالوژن با بقیه لامپ ها می پردازیم. این لامپ یکی از انواع لامپ رشته ای است ولی در مقایسه با لامپ رشته ای تفاوت هایی دارد. رشته های تنگستن توسط یک پوشش شفاف پوشانده شده و درون شیشه لامپ مقداری گاز هالوژن و گاز بی اثر وجود دارد. وجود این گازها باعث ایجاد نور و روشنایی بیشتر می شوند و طول عمر مفید لامپ و درخشندگی آن را نیز افزایش می دهند. در مقایسه با لامپ رشته‌ای، لامپ هالوژن در اندازه های کوچکتری ساخته می شود.
این نوع لامپ البته نوعی لامپ ال ای دی است، با این تفاوت که دیودهای تابنده نور بر روی یک برد لحیم می شوند. لامپ اس ام دی یک لامپ فوق کم مصرف بوده و نسبت به ال ای دی کوچکتر است.
بعد از مقایسه انواع لامپ و تفاوت های آنها باید بتوانیم حدس بزنیم یک لامپ روشنایی خوب چه ویژگی هایی دارد:
اول اینکه میزان مصرف کمتری از انرژی داشته باشد.
بتواند منطقه وسیعی مثلا حداقل یک اتاق را به خوبی روشن کند.
عمر مفید بالایی داشته باشد.
بازده و اثربخشی آن بالا باشد.
قیمت آن متناسب باشد.
نور آن باعث تغییر رنگ اجسام مختلف در تاریکی از نظر بیننده نشود.
بهتر است برای هر کاربردی نوع مخصوصی از لامپ که متناسب با محل مورد نظر باشد انتخاب شود.
برای اینکه نکاتی در مورد طول عمر لامپها و گارانتی لامپها بدانیم باید به بررسی عوامل کاهنده طول عمر لامپ بپردازیم. عوامل زیادی بر کاهش طول عمر مفید یک لامپ اثر می‌گذارد.
یکی از عوامل کاهنده طول عمر یک لامپ رطوبت است. قرار گرفتن لامپ در معرض رطوبت باعث زنگ زدگی و خوردگی مدار و تجهیزات فلزی لامپ میشود و در نتیجه عملکرد لامپ با مشکل مواجه شده و طول عمر آن نیز کاهش می‌یابد.
لامپها به هنگام تولید روشنایی گرما نیز تولید می‌کنند که البته میزان گرمای تولیدی از لامپی به لامپ دیگر متفاوت است. گرمای درون لامپ باید به نحو احسن مدیریت شود زیرا محبوس ماندن گرما باعث صدمه به درایور و برد لامپ میشود که این امر به کم نور شدن یا حتی سوختن لامپ منجر میشود. در صورتی که لامپها در یک محیط در بسته نصب شوند و یا از خنک کننده در کنار آنها در آن محیط قرار نگیرد قادر به خارج کردن گرما نخواهند بود و افت شدیدی در عملکرد آنها پیش خواهد آمد.
استفاده از لامپهای مختلف در محیط‌های اسیدیته مثل ساحل، استخر و امثال اینها، اگر بدون حفاظ باشند طول عمر لامپ را کاهش می‌دهند. در مناطق با اسیدیته بالا از لامپهای مخصوص البته با حفاظ و درجه حفاظتIP بالا استفاده میشود.
رتبه یا درجهIP به میزان محافظت لامپ از گرد و غبار و تغییرات دما گفته میشود که هرچه رقم بالا باشد به معنی این است که لامپ برای قرار گرفتن در شرایط محیطی آسیب رسان مناسب است.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر طول عمر یک لامپ اختلاف دمای محیط است. گرما و سرمای شدید و همچنین اختلافات ناگهانی دما به کم نور شدن و افت طول عمر منجر میشود. به طور کل محیط‌هایی که از لحاظ دما ثبات ندارند، باعث کاهش طول عمر لامپ می‌شوند. اگر لامپ بایستی به طور دائم در بیرون از خانه نصب شود، با یک حفاظ شیشه ای داشته باشد و یا اینکه رتبه IP آن بالا و مناسب محیط‌های بیرون طراحی شده باشد. استفاده از پناهگاه روی لامپ، آن را از برف و باران در امان نگاه می‌دارد. در داخل منزل از نصب لامپها در کنار وسایل گرمایشی و سرمایشی خودداری کنید زیرا باعث کاهش طول عمر لامپ می‌شوند.
توان، میزان انرژی الکتریکی مورد نیاز یک لامپ را گویند. عدم توجه به مقوله توان باعث کاهش بازدهی و طول عمر لامپ میشود. قبل از نصب لامپ حتما بررسی کنید که آیا ولتاژ مناسب لامپ را دارید یا خیر. اتصال لامپ به ولتاژ نامناسب باعث کاهش طول عمر آن میشود.
عوامل دیگری همچون نوسان برق، روشن و خاموش کردن‌های مکرر، آسیب دیدن درایور لامپ نیز می‌توانند به کاهش عمر لامپ منجر شوند.
