حفظ امنیت همیشه از اساسی ترین دغدغه‌های بشر در هر سطح و جایگاهی بوده؛ در جای‌جای این کره خاکی دولت‌ها همواره سعی در حفظ زیرساخت های کشور مانند پالایشگاه ها، فرودگاه ها، شهرک های صنعتی، بنادر و… کرده‌اند.
اگر زیرساخت های کشوری آسیب ببیند خسارت های جبران ناپذیری به بار خواهد آمد به حدی که می‌تواند منجر به توقف رشد کشور و چه بسا عقبگرد آن شود.
تجربه ثابت کرده که در زمان جنگ، چه از نوع تسلیحاتی و چه روانی، زیرساخت های کشور همیشه مورد توجه دشمنان بوده و جزو اولین مناطق مورد حمله است.
همانطور که گفتیم حفظ امنیت زیر ساخت های کشور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به نحوی که می‌بایست تمامی راه های نفوز دشمن را مسدود نمود و تا حد امکان از وقوع حادثه پیشگیری نمود.
یکی از راه های نفوز دشمن و عامل انتحاری، درگاه‌ها و مبادی وروردی مناطق حساس هستند؛ اگر بتوان عامل تروریستی را در بدو ورود متوقف کرد، می‌توان خسارات ناشی از عملیات انتحاری را تا حد بسیار بالایی کاهش داد.
تا به امروز سیستم‌های کنترل تردد بسیاری طراحی و تولید شده‌اند که توانایی شناسایی عامل انتحاری را دارا هستند اما همانگونه که شناسایی عامل انتحاری و تروریستی مهم است، جلوگیری از ورود آن ها نیز مهم است.
اگر به مبادی وروردی مناطق حساس موجود در کشور توجه کرده باشید متوجه دستگاه هایی فولادی که معمولا از چهره‌ای خشن همراه با سر نیزه بهره می‌برند شده‌اید. این دستگاه ها راهبند ضد انتحاری یا راهبند امنیتی نام دارند که از ورود خودرو های تروریستی جلوگیری می‌کنند.
این راهبند ها در مواقع حساس همانند سدی محکم در مقابل خودرو های سبک و سنگین قرار می‌گیرند و منجر به تخریب خودرو و دفع خطر می‌شوند.
این سیستم های کنترل تردد با نام های مختلفی شناخته می‌شوند از جمله راهبند دفنی، راهبند زمینی، گیت کف خواب، راهبند ضد تروریستی و...
راهبند های ضد انتحاری در انواع و اشکال مختلفی طراحی و تولید می‌شوند. ظاهر این راهبند ها بنابر موقعیت نصب و طریقه استفاده متفاوت است. برای مثال در اماکن شهری به دلیل جلب توجه دستگاه نمی‌توان از ظاهری خشن استفاده کرده، در این گونه موارد از راهبند ستونی (بولارد)، تیپ امنیتی، استفاده می‌شود.
راهبند های ستونی را به کرات در معابر عمومی دیده‌اید. این راهبند ها ظاهری شکیل و مناسب اماکن شهری دارند. منظور از تیپ امنیتی راهبند ستونی این است که دستگاه برای
مقاومت در برابر اصابت خودرو های سنگین مقاوم شده است.
این راهبند ها مناسب ترین راه بند امنیتی جهت نصب در ورودی ادارات است چون ظاهری زیبا همراه با ساختاری مقاوم دارد که از ایجاد حساسیت های عمومی جلوگیری می‌کند.
در ویدیو زیر عملکرد این راهبند را می‌بینیم:
نوع دیگر راهبند های ضد انتحاری سیستم هایی هستند که به صورت یکپارچه تمامی مسیر را می‌پوشانند و به صورت دفنی در محل مورد نظر نصب می‌شوند. زمانی که راهبند های ضد انتحاری دفنی بسته شده اند به مانند یک ورق آهنی در کف مسیر دیده می‌شوند. اما زمانی که باز می‌شوند همانند یک دیوار کل مسیر را می‌پوشانند.
مدل های دفنی راهبند های امنیتی نیز بسته به نوع استفاده دارای ظاهر های متفاوت هستند؛ برخی به صورت ساده طراحی می‌شوند، برخی همراه با سر نیزه و علائم هشدار دهنده و برخی هم همراه با سیستم های تسلیحاتی.
راهبند های ضد انتحاری دفنی همانگونه که از نامشان پیداست نیاز به حفاری دارند اما در مدل های مختلف میزان حفاری متفاوت است. در برخی از مدل ها به بیش از یک متر و در برخی فقط 20 سانتی متر نیاز به حفاری دارند.
مدل های با 20 سانتی متر حفاری در اماکنی استفاده می‌شود که امکان حفر عمیق زمین به هر دلیلی وجود ندارد و یا نیاز است که راهبند بعد از مدتی جا‌به‌جا شود.
برخی از مدل های دفنی امکان نصب انواع سلاح ها را دارا هستند و می‌توانند به عنوان سنگر نیز استفاده شوند. این نوع از سیستم های کنترل تردد و بازرسی، پیشرفته ترین نوع راهبند های ضد انتحاری هستند.
راهبند نیزه ای یا تایرکیلر نوع دیگر راهبند ضد انتحاری است که قدرت تخریب خودرو را ندارد اما با پاره کردن تایر های خودرو و یا گیر کردن در سیستم محرک خودرو های زرهی، خوردو را از حرکت بازد می‌دارد. راهبند های نیزه ای بیشتر به صورت مکمل در کنار دیگر راهبند ها استفاده می‌شود.
تایرکیلر ها در دو تیپ خودرو سبک و خودرو سنگین تولید می‌شوند که هر یک بسته به محل نصب متفاوت است.
در برخی از موارد در تیپ خودرو سنگین راهبند نیزه ای را همراه با حفاری کم هم سطح زمین نصب می‌کنند تا فشار زیاد خودرو های سنگین آسیبی به دستگاه وارد نکند.
تایر کیلر ها را از نظر جهت مسدود سازی مسیر هم می‌توان تفکیک کرد. این راهبند های امنیتی در دو مدل تک مسیره و دو مسیره تولید می‌شوند که در مدل دو مسیره 2 سری نیزه در دو جهت نصب می‌شود.
مدل تک مسیره تایرکیلر ها نیز خود به دو مدل داری خلاصی و بدون خلاصی تقسیم می‌شود. در مدل دارای خلاصی اگر خودرویی از سمت مخالف نیزه ها از روی راهبند عبور کند نیزه ها به صورت آزادانه به صرف پایین حرکت کرده و مسیر مخالف همواره آزاد است اما در سمت دیگر فقط با فرمان اپراتور مسیر باز خواهد شد.
عملکرد راهبند نیزه ای را در ویدیو زیر می‌بینیم:
با اینکه راهبند های ضد انتحاری به تنهایی توانایی بازدارندگی دارند اما با اتصال به سیستم های کنترل تردد مانند لوپ دیتکور، سیستم های تشخیص مواد منفجره، سیستم پلاک خوان و... از عملکرد بهتری برخوردار خواهند شد که منجر به ایجاد یک سیستم بازدارندگی یکپارچه ای می‌شود.
سیستم های کنترل تردد منجر به نظارت یکپارچه بر مسیر عبوری و همچنین هوشمند سازی عبور و مرور می‌شود.
برای نمونه با استفاده از سیستم اسکن کف خودرو به همراه سیستم پلاک خوان می‌توان قبل از ورود هر خودرو کف خودرو را اسکن کرد و در پایگاه داده همراه با شماره پلاک اطلاعات خودرو عبوری را ثبت کرد و با توجه به سابقه آن خودرو اجازه ورود به خودرو را داد.
سناریو های دیگری برای سیستم های کنترل تردد متصل به راهبند های ضد انتحاری می‌توان در نظر گرفت. برای مثال تصور کنید در مسیر عبوری به ترتیب سیستم تشخیص مواد منفجره، راهبند نیزه ای، راهبند دفنی با قابلیت نصب سلاح (مانند راهبند ضد انتحاری مدل زلزال) نصب شده است.
خودرویی حامل مواد منفجره قصد ورود و عملیات انتحاری را دارد. در حین حرکت ابتدا توسط سیستم تشخیص مواد منفجره بررسی می‌شود و در صورت امکان خودرو توسط مامورین امنیتی متوقف می‌گردد. در صورتی که خودرو حامل مواد منفجره پیشروی کند به واسطه اتصال یکپارچه سیستم های کنترل تردد راهبند نیزه ای باز می‌شود و تایر های خودرو پاره می‌شوند. در این زمان خودرو از حرکت باز می‌ایستد.
در صورتی که خودرو به هر دلیلی با پارگی تایر ها توانایی پیشروی داشته باشد به وسیله سلاح های نصب شده بر روی راهبند ضد انتحاری دفنی مورد هدف گیری قرار می‌گیرد و در نهایت حتی اگر توسط سلاح های گرم خودرو منهدم نشود با برخورد با راه بند ضد انتحاری که مانند سدی محکم مسیر عبوری را مسدود کرده است خودرو انتحاری متوقف می‌شود.
در ویدیو زیر نمونه هایی از سیستم های کنترل تردد قابل اتصال به راه بتد های ضد تروریستی را نمایش داده‌ایم:
همانطور که گفتیم راهبند ضد انتحاری یکی از نیاز های اساسی یک مجموعه حساس از نظر امنیتی است. این تجهیزات پیشگیری نه تنها برای مجموعه و مناطق حساس مانند زیرساخت های کشور است ضروری است بلکه برای مجموعه های خصوصی که فعالیت آن ها سطح حساسیت بالایی دارد هم نیاز است.
با استفاده از راهبند های امنیتی تا حد بسیار زیادی می‌توان از موفیقت عملیات های تروریستی جلوگیری کرد تا تهدیدات را در بدو شروع خنثی کرد.
مهم ترین نکته در انتخاب راهبند ضد انتحاری شناسایی دقیق نیاز و بررسی شرایط محیطی محل نصب است. امیدواریم با توضیحاتی که ارائه شد دید مناسبی نسبت به این سیستم های کنترل تردد پیدا کرده باشید.
در این نوشته سعی کردیم شما را با کلیات مورد نیاز برای انتخاب راهبند ضد انتحاری آشنا کنیم. با این حال اگر سوالات دیگری در این زمینه دارید می‌توانید از مقالات شرکت آگسا به نشانی agsaco.com به عنوان یکی از تخصصی ترین مراکز طراحی و تولید راهبند ضد تروریستی در ایران استفاده کنید.
