میلگرد، میله ای فولادی است که به عنوان وسیله کششی در سازه های بتنی و بنایی استفاده می شود. معمولاً از فولاد کربنی ساخته می‌شود و دارای برجستگی‌ها یا تغییر شکل‌هایی در سطح آن برای ایجاد چسبندگی بهتر با بتن است.
بر اساس ظاهر:
ساده: سطح صاف و بدون تغییر شکل.
تغییر شکل یافته: سطح آجدار با شیارهایی که پیوند بین میلگرد و بتن را تقویت می کند.
بر اساس مواد:
میلگرد کربن فولادی: ساخته شده از فولاد کربن متوسط.
میلگرد فولادی آلیاژی: ساخته شده از فولاد با عناصر آلیاژی اضافی برای بهبود استحکام و دوام.
بر اساس استانداردها:
کشورهای مختلف استانداردهای خاص خود را برای میلگردهای فولادی دارند، مانند ASTM (آمریکایی)، BS (بریتانیا) و DIN (آلمانی). این استانداردها خواص مکانیکی، ابعاد و الزامات کیفی میلگردها را مشخص می‌کنند.
بر اساس برنامه:
میلگرد سازه ای: برای تقویت عمومی در ساختمان ها، پل ها و سایر سازه ها استفاده می شود.
میلگرد مش سیم جوشی: برای دال های بتنی، دیوارها و عناصر پیش ساخته استفاده می شود.
میلگرد با پوشش اپوکسی: در محیط های خورنده برای جلوگیری از زنگ زدگی و افزایش طول عمر آن استفاده می شود.
توجه به این نکته ضروری است که قیمت میلگرد فولادی بسته به نوع و دسته بندی متفاوت است. با استفاده از میلگردهای فولادی، سازه های بتنی می توانند نیروهای بیشتری را تحمل کرده و دوام بیشتری داشته باشند و آنها را ایمن تر و قابل اطمینان تر کند.
تقویت سازه های بتنی در ساخت و ساز.
در اشکال و اندازه های مختلف برای قسمت های مختلف ساختمان استفاده می شود.
همچنین در صنایع دیگر مانند فنرسازی و سازه های هنری استفاده می شود.
میلگردها در کارخانه های فولادسازی تولید می شوند. در ایران کارخانه های متعددی در این زمینه فعالیت دارند. برخی از موارد قابل توجه عبارتند از:
ذوب آهن اصفهان
سرمد ابرکوه
صنعت تجاره پردیس آذربایجان
آرین فولاد
فولاد کاوه اروند
آتیه خلیج فارس
شاهین بناب
جهان فولاد سیرجان
گروه ملی صنعتی فولاد ایران
نیشابور (فولاد خراسان)
در حالی که برخی از افراد از اصطلاحات “میلگرد” و “آرماتور” به جای یکدیگر استفاده می کنند، تفاوت جزئی بین این دو وجود دارد. میلگرد به میلگردهای فولادی قبل از قرار گرفتن در بتن اطلاق می شود، اما زمانی که میلگرد در بتن شکل گرفته و جاسازی می شود به آن آرماتور می گویند. میلگردهای آرماتور نقش مهمی در افزایش استحکام و دوام سازه های بتنی دارند. آنها به طور گسترده در ساخت و ساز استفاده می شوند.
میلگردهای فولادی در اندازه های مختلفی وجود دارد که با قطر آنها بر حسب میلی متر (mm) مشخص می شود.
اندازه های رایج عبارتند از:
8 میلی متر، 12 میلی متر، 14 میلی متر، 16 میلی متر، 18 میلی متر، 20 میلی متر، 22 میلی متر، 25 میلی متر، و 28 میلی متر.
استفاده از آرماتو در سازه های بتنی دارای مزایای متعددی است و به دستیابی به اهداف خاص کمک می کند:
کاهش شکنندگی: بتن ذاتاً شکننده است، اما گنجاندن میلگرد به کاهش شکنندگی آن کمک می کند و در برابر ترک خوردگی و شکستگی مقاوم تر می شود.
بتن نازکتر: با استفاده از میلگردهای آرماتور می توان ضخامت بتن را با حفظ استحکام و پایداری آن کاهش داد. این امر منجر به صرفه جویی در هزینه و استفاده موثرتر از مواد می شود.
افزایش مقاومت: وجود آرماتور مقاومت بتن را در برابر نیروها و فشارهای خارجی به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
مقرون به صرفه بودن: استفاده از میلگردهای آرماتور در سازه های بتنی می تواند با بهینه سازی استفاده از مصالح و بهبود طول عمر سازه به کاهش هزینه های کلی ساخت کمک کند.
