ورق سیاه نوعی ورق فولادی است که برای تولید آن از روش نورد گرم استفاده می‌شود. اما ورق روغنی از آن دسته محصولاتی است که برعکس ورق سیاه، با استفاده از روش نورد سرد تولید شده و به همین خاطر تفاوت‌های بسیاری با نمونه مشابه خود یعنی ورق سیاه دارد. تا به اینجا می‌دانید که ورق سیاه و ورق روغنی از نظر فرآیند تولید با یکدیگر تفاوت دارند؛ اما این تفاوت فقط محدود به شیوه ساخت نیست بلکه این دو محصول از نظر کاربرد، شکل ظاهری و فاکتورهای دیگر نیز با یکدیگر نقاط تمایز بسیاری دارند.
به طور کلی ورق‌های فولادی که به روش نورد گرم تولید می‌شوند از نظر کیفی کمی ضعیف‌تر از محصولاتی هستند که با شیوه نورد سرد تولید و به بازار عرضه می‌شوند. ورق‌هایی که طی فرآیند نورد گرم تولید شده؛ بعد از گرم شدن به سرعت وارد پروسه تولید می‌شوند و نیاز به حرارت‌دهی مجدد ندارند.
کاهش دما در این ورق‌ها بعد از اتمام کامل مراحل تولید انجام شده و به همین خاطر حجم‌شان کمی کمتر می‌شود. به همین دلیل در روند تولید ورق‌های سیاه، امکان کنترل دقیق سایز و شکل فولاد کمتر از ورق‌های روغنی است. با ما در ادامه همراه باشید تا بیشتر با تفاوت‌های بین ورق سیاه و ورق روغنی آشنا شوید.
ورق روغنی یک اصطلاح عامیانه برای نامیدن ورق‌های فولادی است که به شیوه نورد سرد تولید شده و سطح صاف و صیقلی دارند. ضخامت این ورق‌ها در ابتدای فرآیند تولید بالاست اما کم کم با انجام عملیات خاصی روی آنها ضخامت‌شان کاهش پیدا می‌کند. از نظر شکل ظاهری، ورق‌های روغنی زیباتر هستند و به همین خاطر برای مصارفی که ظاهر کار از اهمیت بالایی برخوردار باشد به جای ورق سیاه از ورق روغنی استفاده می‌شود. انواع ورق روغنی شامل ورق‌های معمولی ST12، نیمه کششی ST13 و فوق کششی ST14 است. این ورق‌ها در ضخامت‌های مختلف از ۰.۳۰ میلی‌متر تا ۳ میلی‌متر و عرض‌های استاندارد ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی‌متر تولید و برای مصارف مختلف به بازار عرضه می‌شوند.
سطح ورق‌هایی مانند ورق سیاه که به شیوه نورد گرم تولید می‌شوند نسبتا زبر و خشن است و تولید آنها در ابعاد دقیق امکان‌پذیر نیست. ضخامت این ورق طی فرآیند خنک‌سازی از ۲۵ به ۶ میلی‌متر می‌رسد. معمولا ورق‌های سیاهی که ۶ میلی‌متر ضخامت دارند را دور محوری پیچانده و تبدیل به کویل‌های ورق می‌کنند. این کویل‌ها ماده اولیه مورد نیاز برای تولید ورق‌هایی هستند که فرآیند ساخت‌شان نورد سرد است.
سطح این ورق‌ها طی فرآیند نورد سرد پرداخت شده و ضخامت‌شان نیز به مراتب کاهش پیدا می‌کند. محصول خروجی بسته به نوع ورقی که تولید می‌شود می‌تواند ضخامت‌های مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال ورق‌های فولادی نورد سرد معمولا ۲۰۰ میکرومتر و فویل‌های آلومینیومی ۸ میکرومتر ضخامت دارند.
فویل‌های آلومینیوم در یک پاس و با استفاده از یک قفسه به این حد از ضخامت می‌رسند. این در حالی است که ورق‌های فولادی را معمولا با استفاده از چندین قفسه کاری به ضخامت مورد نظر می‌رسانند. به عنوان مثال در تولید ورق‌های نورد سرد با ضخامت‌هایی از ۰.۱۸ تا ۴ میلی‌متر از پنج قفسه کاری استفاده می‌شود.
دستگاه‌ها و تجهیزاتی که برای تولید ورق‌های نورد گرم کارایی دارند بسیار پیشرفته هستند و محصولات خروجی از آنها نیز هم از نظر کیفیت در سطح مرغوبی است و هم ارزان‌تر از ورق‌های نورد سرد هستند. با این وجود به دلیل گرانی این تجهیزات، اکثر کارخانه‌های تولید ورق، ورق‌های نورد گرم را فقط در ابعاد و ضخامت‌های پرمصرف تولید می‌کنند.
ورق‌های نورد سرد نیز از نظر کیفی در حد مطلوبی هستند و سطح آنها بر خلاف ورق‌های نورد گرم بسیار صاف و صیقلی است. البته از نظر درجه سختی، برخی از محصولات فولادی که با استفاده از نورد سرد تولید می‌شوند باکیفیت‌تر هستند. به عنوان مثال میلگردهایی که با فرآیند نورد سرد تولید می‌شوند دارای سختی بیشتر نسبت به میلگردهای تولیدی با نورد گرم هستند.
البته این قانون در مورد همه تولیدات فولادی صدق نمی‌کند. به عنوان مثال ورق‌های نورد گرم حاوی کربن بیشتری بوده و و ورق‌های سرد به دلیل فرایند آنیلینگ نرم‌تر از ورق‌های نورد گرم هستند. به همین خاطر از نظر استحکام، ورق سیاه نسبت به ورق روغنی دارای کیفیت بیشتری است.
ورق‌های سرد معمولا گران‌تر از ورق‌های گرم هستند. به عنوان مثال قیمت ورق روغنی و ورق گالوانیزه در مقایسه با قیمت ورق سیاه گران‌تر است؛ زیرا فرآیند تولید این محصولات به نسبت فرآیند ساخت ورق سیاه پیچیدگی بیشتری دارد.
این دو محصول از نظر ظاهری بسیار شبیه به هم بوده و هر دو ظاهری صاف و صیقلی دارند؛ اما با این وجود دو نوع ورق بسیار متفاوت هستند. به عنوان مثال ورق‌های روغنی با ورود ورق‌های سیاه به فرآیند نورد سرد تولید می‌شوند. اما ورق‌های گالوانیزه برای اینکه در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم شوند باید در استخر پر شده با روی مذب غوطه‌ور شوند.
بنابراین این دو محصول از نظر میزان مقاومت در برابر رطوبت نیز با یکدیگر تفاوت دارند. ورق‌های گالوانیزه به دلیل روکشی که از جنس روی سطح آنها را پوشانده؛ به نسبت ورق‌های روغنی در برابر رطوبت مقاوم‌تر هستند و دیرتر دچار زنگ‌زدگی می‌شوند.
آخرین عاملی که تفاوت ورق‌های روغنی و سیاه را مشخص می‌کند؛ کاربرد متمایز این دو محصول است. ورق‌هایی که به شیوه نورد گرم تولید می‌شوند مانند ورق سیاه برای ساخت محصولاتی که از نظر ابعادی بزرگ هستند و باید شکل متمایزی داشته باشند کاربرد دارند. از طرفی ورق‌های نورد سرد مانند ورق روغنی و گالوانیزه برای ساخت محصولات کوچک‌تری که نیاز به دوام و انعطاف بالایی دارند کاربرد داشته و از نظر ظاهری نیز زیباتر هستند. از ورق‌های روغنی و گالوانیزه معمولا در صنعت ساختمان، تولید قطعات خودرو، ساخت بدنه لوازم خانگی و مبلمان استفاده می‌شود.
