کرونا با بشریت چه کرد؟

این یادداشت، یه سری نکات و ماجراهایی بود که توو این ایام کرونایی خیلی ذهنمو مشغول کرده بود، گفتم اینجا هم منتشرش کنم. شاید براتون جالب باشه! =)

در طول تاریخ، زندگی بشر همواره تحت تاثیر حوادث و بلایا و اتفاقات طبیعی کوچک و بزرگ بوده است که خیلی از روند ها و رویکرد های او در ادامه زندگی اش را دست خوش تغییرات کم و زیاد کرده است. این حوادث بعضا باعث تغییرات اساسی نیز شده اند، گاهی باعث اختراع جدیدی شده است گاهی اکتشاف جدیدی، گاهی تغییر حکومت و خیلی اتفاقات دیگر.

در این میان همواره برنده این نبرد با طبیعیت که اکثرا نابرابر بوده، کسانی بوده اند که توانایی و مهارت بالاتری برای مواجهه با این رویداد هارا داشته اند، در هر بُعد و زمینه ای و راحت تر و کم دغدغه تر توانسته اند راه حل های مناسب تر ارایه دهند با آن ها را تدوین و پیاده کنند.

شیوع ویروس covid-19 یا همان کرونا اما به عنوان نزدیک ترین از این حوادث طبیعی به ما است که بشریت را در سطح جهان درگیر خود کرده است. طبق نظرات و تحلیل های اندیشمندان و متفکران ایرانی و جهانی تاثیرات این حادثه علاوه بر گسترگی جغرافیایی در تقریبا تمام زمینه ها و ابعاد زندگی بشری نیز قابل مشاهده است. از مسایل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی گرفته تا اقتصادی و بهداشتی و درمانی و روانشناختی و حتی شناختی.

این تغییرات در حدی است که بعضی از متفکرین دنیای بعد از شیوع این ویروس را دنیایی بسیار متفاوت تر از دنیای قبل از آن توصیف می کنند.

در ادامه به برخی از این تغییرات که برای ما قابل لمس تر است را مطرح خواهیم کرد.

یک؛

اولین مورد که خیلی در زندگی دانش آموزان و معلمین تاثیرگذار بود، فراگیر شدن تحصیل و تدریس از راه دور بود. گرچه به خاطر نبود زیرساخت های تکنولوژی و نیز زیرساخت های فرهنگی کافی بعضا این نوع از درس خواندن کیفیت کافی در حد تحصیل حضوری را در پی نداشت اما هم برای محصلان و هم معلمان و هم خانواده ها تجربه جدیدی را به ارمغان آورد که امید است در آینده این تجربه و زیرساخت های مربوط به آن با افزایش سطح کیفی باب جدیدی را در آموزش و پرورش کشورمان و نیز در دنیا باز کند.

دو؛

دومین مورد اینکه خیلی از افراد به خصوص میانسالها و مسن تر ها همواره از پول نقد یا همان اسکناس در خرید و فروش های روزانه شان استفاده می کردند که در این مقطع از زمان به علت ترس از انتقال این بیماری بیش پیش از کارت های بانکی و پرداخت های اینترنتی استفاده کردند که با توجه به زیرساخت های نسبتا مناسبی که از قبل در کشور تعبیه شده بود مشکل جدی را شاهد نبودیم و از این پس نیز مطمینا شاهد افت استفاده از اسکناس در جامعه خواهیم بود.

سه؛

به لطف شیوع این ویروس و ترس روزافزون ابتلا به آن، همه افراد به صورت خودآگاه و بعضا ناخودآگاه در مسایل بهداشتی دقت و ملاخظه بیشتری را کرده اند. البته باید این را هم در نظر گرفت که افرادی که از پیش استعداد وسواس عملی و فکری را داشتند در این مقطع زمانی و نیز بعد از آن به سختی خواهند ولی به هر رو این شیوع باعث شد مردم در سطح جامعه به خاطر حفظ سلامت خود و خانواده خود از ابتلا به این ویروس، در محیط های خارج خانه و نیز هنگام ورود به خانه ملاحظه بهداشتی بیشتری داشته باشند که این مساله غیر از کاهش ابتلا به کرونا در کاهش ابتلا به دیگر بیماری ها نیز تاثیر به سزایی داشت.

چهار؛

با توجه به شرایط پیش آمده که خیلی از دولت ها مجبور به اعلام قرنطینه خانگی شدند، خیلی از خانواده هایی که روزانه یک یا چند نفر از آن ها روز خود را خارج خانه می گذراند، حال همگی به مدتی طولانی در کنار هم باید می ماندند. در این مورد رویکرد های مختلفی را در خانواده های مختلف شاهد بودیم، بعضی از خانواده ها با روش های مختلف توانسته بودند باب رفق را بیش از پیش باز کنند و با استفاده از این مقطع خانه نشینی با تعامل بیشتر با اعضای خانواده نهاد آن را مستحکم تر سازند. اما از طرفی نقطه مقابل آن را نیز شاهد بودیم که خانواده هایی با داشتن دلگیری های زمینه ای و یا عدم سازش های کم و زیاد باعث افزایش تنش در سطوح مختلف خانواده شده بودند و بعضا کارشان به طلاق عاطفی و یا محضری کشیده شد.

پنج؛

در شهر ها و کشور های مختلفی از جمله تهران شاهد کاهش جدی آلودگی هوا بودیم و علت آن نیز محدودیت زیاد رفت و آمد در این مقطع زمانی بود. کاهش شدید رفت و آمد و نیز کاهش تولید و در ادامه آن کاهش ضایعات کارخانجات باعث کاهش جدی آلودگی هوا و محیط زیست شده است. این اتفاق یکی از بهترین عواقب شیوع این بیماری بوده است. حتی در بعضی از منابع نقل کرده اند که حفره لایه ازون بعد از چندین سال در این بازه زمانی ترمیم شده است.

ششم؛

انسان بالطبع اجتماعی است. این یکی از مهم ترین اصول زندگی بشری است. اما با گسترش ابتلا به این بیماری خیلی از معادلات روابط اجتماعی تغییر کرد. طبق نتایج تحقیقات، دانشمندان اعلام کردند که نرخ شیوع این بیماری فوق العاده زیاد است و خب اساسی ترین علت شیوع نیز ارتباط فیزیکی نزدیک انسان ها با هم است؛ و اساسا علت به کاربستن سیاست قرنطینه توسط دولت ها همین مساله است. حال از بُعد جامعه شناسی می توان این موضوع را بررسی کرد که قرار است در ادامه به صورت طولانی مدت انسان ها همچنان با هم ارتباط داشته باشند، اما با رعایت فاصله فیزیکی؛ مثلا دست دادن یا روبوسی کردن یا در آغوش گرفتن یکی از عادت های دیرینه ایرانی هاست ولیکن در شرایط اکنون باید از همه این ارتباطات فیزیکی دوری جست و این تغییر شکل ارتباط، هرچند کوچک، در بلند مدت باعث تغییر نوع دیدگاه انسان ها نسبت به این مقوله است؛ یعنی از الان باید آینده ای را تصور کنیم که ایرانی هایی که سالهای سال موقع رسیدن به هم دست می دادند و روبوسی می کردند، کمتر این کار را انجام دهند. و نیز از این پس فعالیت های جمعی با تراکم جمعیت بالا حداقل تا مدتی امکان پذیر نیست و خب طبعا تغییر شکل خواهد داد. به عنوان مثال در شب های قدر و کلا ایام ماه مبارک رمضان شاهد برگزاری فراگیر و گسترده مراسمات و برنامه های مذهبی به صورت آنلاین بودیم.

هفت؛

همانطور که شرایط موجود، نحوه ساختار آموزش را در جهان و کشور های مختلف تغییر داد، نحوه کارکردن و اشتغال به مشاغل مختلف را نیز دستخوش تغییر کرد؛ مثلا خیلی از شرکت های کوچک و بزرگ فناوری؛ از همان ابتدا اعلام به فراهم آوردن شرایط دورکاری کردند وخیلی از مشاغل شروع به پرداختن به وظایف خود به صورت ریموت و از منزل کردند. از این رو خیلی از ارتباطات کاری نیز با تغییر شکل از حالت حضوری به صورت آنلاین پیش رفت. طبق آمار گوگل پلی، در دوران قرنطینه، یکی از پر دانلود ترین برنامه های این استور یکی از نرم افزار ویدیو کنفرانس مشهور بوده است (برنامه ZOOM ). این ماجرا در ادامه به حدی جدی برنامه ریزی شده است که بعضی از شرکت های بزرگ فناوری اعلام کرده اند که شرایط دورکاری را تا 5 سال آینده فراهم خواهند کرد.

به عنوان مثال طبق آمار در این مدت شاهد استفاده تقریبا 7 برابری از زیرساخت های ابری ماکروسافت بودیم و یا افزایش دو چندین برابری درخواست شغل به صورت دورکاری در ایران و ...

در همین راستا حتی برخی از موزه ها در سرتاسر دنیا اقدام به نمایش موزه ی خود به صورت آنلاین پرداختند.

اساسا بالاجبار در این بازه زمانی فرهنگ وبینار و سمینار ها آنلاین و جلسات ویدیو کنفرانسی و کلاس های آموزشی آنلاین و هماهنگی ها آنلاین کار ها و ... با سرعت فزاینده ای گسترش پیدا کرد و این تغییرات آینده متفاوتی را نسبت به قبل به دنبال خواهد داشت.

گرچه این حادثه و شیوع این بیماری سختی ها و مصایب و ناراحتی های زیادی را همراه داشت اما تغییرات متعدد و متنوع و بعضا امیدوار کننده ناشی از آن نیز ارزش بررسی بازبینی دارند.

امید است تک تک ما بتوانیم از این رویداد با حداقل آسیب و حداکثر نفع ممکن گذر کنیم و بی هیچ دغدغه پیشین به زندگی روزمره و عادی اما متفاوت خویش بازگردیم.

به نظر شما شیوع این ویروس چه ابعاد دیگری از زندگی ما را دستخوش تغییر کرده؟

انسان و زندگی اش بعد از شیوع این ویروس را چگونه تصیف می کنید؟

ممنون می شم نظراتتون رو باهام در میون بذارین=)