شرکت گوگل پس از سیزده سال از آغاز به کار سرویس نقشه‌ی خود، از بیست و دوم خرداد تغییرات عظیمی را در مدل کسب و کار این سرویس اعمال کرد و تا ۲۲ تیرماه به توسعه‌دهندگان فرصت داده است تا نسبت به فعال‌سازی حساب کاربری خود از طریق ثبت اطلاعات کارت اعتباری در Google Maps Platform اقدام کنند. ظاهراً سیاست جدید گوگل با هدف ساده‌سازی محاسبات قیمتی و همچنین اعتبارسنجی استفاده‌کنندگان سرویس‌ها اتخاذ شده است.
همزمان با این تغییرات، شاهد افزایش چشمگیر هزینه‌های استفاده از سرویس‌های این شرکت در مقیاس تجاری هستیم به گونه‌ای که چنانچه نیاز به استفاده از پلن‌های تجاری سرویس نقشه‌ی گوگل باشد، چیزی تا حدود ۱۴۰۰ درصد نسبت به گذشته با افزایش قیمت روبرو هستیم، کما اینکه همین مسأله در بین توسعه‌دهندگان و استفاده‌کنندگان از سرویس‌های نقشه‌ی این شرکت اعتراضات شدیدی در پی داشته‌است.
گوگل از سال 2005 یک رابط توسعه نرم افزار را در اختیار شرکتهای شخص ثالث قرار می‌داد که می‌توانستند از امکانات سرویس نقشه‌ی آن شرکت استفاده نمایند. به عنوان مثال کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) برای پلتفرم های iOS و Android، حتی به توسعه‌دهندگان مستقل هم این امکان را می‌داد تا سرویس‌های پیچیده‌ی مبتنی بر مکان بسازند. از جمله امکانات رابط توسعه نرم‌افزاری سرویس نقشه میتوان به امکان جستجوی مکان و محله‌های مختلف (Search API) اشاره کرد، همچنین امکان تبدیل نقطه‌ی جغرافیایی به آدرس (Geocoder API) و از همه مهمتر سرویس مسیریابی (Routing API) و تخمین زمان سفر بر اساس ترافیک و ساعت‌های مختلف شبانه روز (ETA).
در ایران هم مثل بسیاری از نقاط دیگر جهان، کسب و کارهای کوچک و بزرگی شروع به استفاده از این سرویس‌ها نمودند. اسنپ، تپسی، الوپیک یا دانرو تنها چند اسم معروف‌تر از صدها اپلیکیشن ایرانی هستند که از Google Maps Services استفاده می‌نمایند.
در مدل جدید سرویس نقشه‌ی گوگل، هزینه‌ها تا 200 دلار رایگان است و پس از آن باید برای استفاده از سرویس‌ها هزینه پرداخت نمایید. نکته‌ی بسیار مهم در این سیاست جدید این است که حتی برای استفاده‌ی رایگان از سرویس هم باید کارت اعتباری برای خودتان تعریف نمایید که با توجه به داستان‌های مرتبط با تحریم، کاری سخت و پرهزینه برای کسب و کارهای ایرانی خواهد بود و حتی اگر بتوانیم از این سد هم عبور کنیم، هر لحظه امکان آن هست که گوگل با یک تصمیم ناگهانی دسترسی شرکتهای ایرانی را که از این سرویس استفاده می‌نمایند مسدود کند، کما اینکه همان‌طور که احتمالاً در اخبار منتشرشده خوانده‌اید، اخیراً دسترسی سایت‌های ایرانی با پسوند ir به سرویس‌های نقشه‌ی گوگل بدون اطلاع قبلی از طرف شرکت گوگل مسدود شد. همچنین در یک سال گذشته شرکتهای بزرگ آمریکایی یکی پس از دیگری درهایشان را رو به سرویس‌های ایرانی بسته‌اند. از جمله حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از استورهای مختلف یا مسدود کردن سرویس analytics بعضی از سایت‌های ایرانی.
بدیهی است که در چنین شرایطی کسب و کارهای داخلی باید برای کاهش وابستگی خود به سرویس‌هایی که هر لحظه ممکن است از دسترس خارج شوند به راه حل‌های جایگزین بیاندیشند.
یکی از راه‌های جایگزین، استفاده از محصولاتی است که توسط شرکتهای داخلی تولید شده‌اند. اگر چه استفاده از این سرویس‌ها در قیاس با سرویس‌های خارجی نگرانی‌هایی را مانند کیفیت سرویس‌های ارائه‌شده به همراه دارد اما بر خلاف تصور عمومی، محصولاتی نیز وجود دارند که حاصل تلاش و تجربه چندین ساله‌ی شرکتهای ایرانی می‌باشند و میتوان تا حد زیادی به آنها اعتماد کرد. یکی از شرکتهای فعال در زمینه‌ی نقشه و زیرساخت توسعه‌ی نقشه، راژمان است که علاوه بر توسعه‌ی اپلیکیشن محبوب مسیریاب نشان، به تازگی از پلتفرمی رونمایی نموده که میتواند با کیفیتی مشابه سرویس دهندگان خارجی نظیر Google Maps به کسب و کارهای ایرانی خدمت‌رسانی کند.
پلتفرم نشان با در نظر گرفتن نیاز‌های توسعه‌دهندگان ایرانی و محدودیت‌های آنها در استفاده از سرویس‌های خارجی و حتی داخلی، خدمات و سرویس‌های مبتنی بر نقشه را ارائه می‌کند که در ادامه به معرفی اجمالی برخی از سرویس‌های پرکاربرد آن می‌پردازیم:
نکته‌ی حائز اهمیت در مورد پلتفرم نشان، ارائه‌ی راهکارهای مبتنی بر ترافیک لحظه‌ای معابر در سرویس‌های خود می‌باشد که این مسأله باعث تمایز چشمگیر نشان نسبت به سایر رقبا شده‌است. امکان نمایش لایه‌ی ترافیک آنلاین معابر و همچنین مسیریابی با در نظر گرفتن ترافیک و تخمین زمان رسیدن از جمله‌ی این راهکارهای مبتنی بر ترافیک هستند.
جمع‌بندی
سابقه‌ی کسب و کارهای ایرانی حوزه‌ی آنلاین نشان داده است که هرجا مردم به سرویسی اعتماد کرده‌اند، آن سرویس توانسته است با رشد مداوم به استانداردهای بین‌المللی و مطلوب استفاده‌کنندگانش نزدیک شود و رضایت مشتریان خود را جلب کند. شاید با توجه به شرایط به وجود آمده لازم باشد با نگاهی به ظرفیت‌های داخلی، از فرصت‌های موجود بهره‌مند شویم. شما چطور فکر میکنید؟
