احمد بهزادی
تصمیم دارم گاهی مطالبی را با هشتگِ #تفکر_علمی درباره‌ی نحوه‌ی بررسی ادعاها و اعتبارسنجی آنها به اشتراک بگذارم. در این مطالب, سعی می‌کنم ضمن معرفی راه‌های قابل اعتماد و معتبر برای اخذ اطلاعات, به بررسی منابع نادرست و مغالطه‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرند هم بپردازم.
در این مطلب به مسئله‌ی اعتبار رسانه‌های مختلف و نحوه‌ی سنجش میزان اعتبار آنها خواهیم پرداخت. واضح است که منابع آکادمیک, مراکز علمی-دانشگاهی و ژورنال‌های علمی, معتبرترین منابع برای کسب اطلاعات هستند, اما در این مطلب به رسانه‌های عمومی مانند خبرگزاری‌ها و سایت‌ها می‌پردازیم.
طبیعی است که تمام رسانه‌ها اعتبار یکسانی ندارند. برخی از رسانه‌ها به نشر اخبار نادرست مشهور هستند, درحالی که رسانه‌های دیگر به بی‌طرفی و دقت در انتشار اخبار معروفند. علل تفاوت اعتبار رسانه‌ها مختلف هستند؛ برای مثال برخی از رسانه‌ها از نظر فنی توانایی تشخیص اطلاعات درست از نادرست را ندارند, درحالی که برخی از رسانه‌های دیگر به دلیل داشتن سوگیری اخبار را بنا به سلیقه‌ی ایدئولوژیک خود منتشر می‌کنند. برخی از رسانه‌ها هم به دلیل محدودیت آزادی بیان, در انتشار اخبار آزاد نیستند.
باید بین سوگیری سیاسی رسانه‌ها با نشر اخبار درست یا نادرست هم تفاوت قائل شد. بسیاری از رسانه‌ها اگرچه سوگیری سیاسی دارند, اما معمولا اخبار نادرست منتشر نمی‌کنند و برعکس, برخی از رسانه‌ها مروج اخبار نادرست و شایعات غیرعلمی هستند.
برای تشخیص میزان اعتبار رسانه‌ها باید عملکرد, سابقه و شرایط آنها را رصد کرد. خوشبختانه وبسایتی وجود دارد که این کارها را انجام داده و سوگیری و میزان دقت هر رسانه در انتشار اخبار را بررسی کرده است. آدرس این سایت:
https://mediabiasfactcheck.com
کافی است اسم خبرگزاری یا سایت مورد نظر خود را در این وبسایت سرچ کنید تا درباره‌ی میزان اعتبار آن رسانه و اخبار نادرست احتمالی آن اطلاعات کسب کنید. همچنین این سایت, رسانه‌ها را از حیث سوگیری سیاسی و همچنین نشر اخبار درست و نادرست طبقه‌بندی کرده و سایت‌های معتبر و قابل اعتماد را نیز معرفی کرده است.
لیستی از سایت‌های علمی معتبر:
https://mediabiasfactcheck.com/pro-science
لیستی از سایت‌های معتبر با کمترین سوگیری در زمینه‌ی انتشار اخبار درست:
https://mediabiasfactcheck.com/center
وبلاگ من:
https://science-spirituality.blog.ir
تلگرام من:
https://t.me/Near_Death
