بر اساس قانون و مقررات، هر یک از اراضی دارای یک کاربری مختص به خود می‌باشند. انواع مختلف کاربری املاک عبارتند از: اداری و تجاری، مسکونی، کشاورزی و زراعی و ... . شاید برایتان پرسش باشد که آیا امکان تغییر کاربری اراضی وجود دارد یا خیر؟ لازم به ذکر است که تحت شرایط خاصی، امکان تغییر کاربری اراضی نیز وجود دارد که در ادامه به هر یک از شرایط تغییر کاربری اراضی مسکونی خواهیم پرداخت. پس تا انتها ما را همراهی نمایید.
املاک دارای انواع مختلف کاربری می‌باشند که در ادامه هر یک از آنها را بر خواهیم شمرد.
ناگفته نماند، املاکی نیز هستند که به اصطلاح فاقد کاربری می‌باشند که این گونه املاک یا هنوز طبق برنامه طرح جامع، طرح تفصیلی یا آزادسازی نداشته و یا به عبارتی دیگر جهت ذخیره‌های فرهنگی در نظر گرفته شده‌اند.
این مطلب را نیز بخوانید: انواع دعاوی مربوط به املاک و اراضی
در جهت امکان تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، باید دانست که علی‌الاصول این تغییر ممنوع می‌باشد، اما چنانچه در صورت وجود شرایطی این اقدام ضروری به نظر برسد، امکان تغییر آن وجود خواهد داشت. حال برای تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی چه اقداماتی لازم است؟ این مسئله ای است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
جهت تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، کمیسیونی که در آن نمایندگان جهاد سازندگی، استانداری، سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین وزارتخانه‌های کشاورزی، مسکن و شهرسازی در آن حضور به هم رسانده‌اند در هر استان تشکیل شده است. این کمیسیون، زیر نظر وزارت کشاورزی بوده و همچنین اعتبار آن با اکثریت آرا دارای اعتبار خواهد بود. توجه داشته باشید که از زمانی که متقاضی تغییر کاربری اراضی مسکونی درخواست می‌نماید، این کمیسیون تنها مدت دو ماه مهلت دارد که جلسه لازم را تشکیل داده و تصمیم صالح را اتخاذ نماید.
چنانچه شخصی تصمیم به تغییر کاربری زمین خود داشته باشد، لازم است که درخواست خود را به صورت کتبی به همراه سایر مدارک و اسناد لازم به دبیرخانه کمیسیون که در سازمان کشاورزی آن استان قرارداشته، تحویل بدهد. کمیسیون مذکور نیز وظیفه دارد که درخواست‌های رسیده را پس از آنکه دستگاه‌های اجرائی نیز نظر خود را اعلام نمودند، مورد بررسی قرار دهد. همچنین از زمانی که این درخواست در دبیرخانه ثبت شده است، ظرف مهلت دو ماه اقدام به تصمیم گیری نمایند.
حال چنانچه اعضای کمیسیون به این نتیجه برسند که درخواست شخص متقاضی را قبول نمایند، لازم است که مدارک لازم به اداره کل امور اقتصاد و دارایی ابلاغ شده و پس از آن که ۸۰ درصد ارزش روز آن زمین پرداخت گردید، تغییر کاربری ملک نیز صادر خواهد شد.
شایان ذکر است که تغییر کاربری اراضی در خارج از شهرها یا همان روستاها براساس قوانین و مقرراتی است که توسط وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌گردد. افرادی که متقاضی تغییر کاربری اراضی در روستاها می باشند، لازم است که ۸۰ درصد قیمت روز این املاک را با حساب ارزش معین آن زمین، پس از تغییر کاربری جهت عوارض پرداخت نمایند.
همانطور که گفته شد، متقاضیان تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغ‌ها لازم است که ۸۰ درصد قیمت روز آن املاک را پرداخت نمایند. حال لازم به توضیح است که در صورت وجود شرایطی، نیازی به پرداخت عوارض نمی‌باشد. یکی از شرایطی که متقاضی تغییر کاربری نیازی به پرداخت عوارض ندارند، آن است که تغییر کاربری در رابطه با نیازهای دامی و کشاورزی باشد. علاوه بر آن چنانچه مالکین با درآمد کم در زمین با مساحت‌های بسیار کوچک، جهت سکونتشان بر اساس مقرراتی که وزارت مذکور تعیین می‌نماید، نیازی به پرداخت عوارض جهت تغییر کاربری وجود نخواهد داشت.
چنانچه افراد بدون داشتن مجوز اقدام به تغییر کاربری نمایند، مجازاتی برای آنها به همراه خواهد داشت. مجازات تغییر کاربری این گونه اراضی آن هم بدون مجوز، جزای نقدی معادل با سه برابر قیمت اراضی و باغات به قیمت روز و همچنین پرداخت عوارض برابر با ۸۰ درصد ارزش روز می‌باشد و علاوه بر آن نیز، مراجع مختلف قضایی وظیفه دارند که پس از اعلام وزارت جهاد کشاورزی به این‌گونه دعاوی، خارج از نوبت رسیدگی نموده و دستور توقیف عملیات ساخت و ساز و هرگونه تغییر کاربری بدون مجوز را صادر نمایند.
یکی دیگر از مسائل حائز اهمیت در این حیطه، تغییر کاربری بدون مجوز توسط افرادی چون کارکنان دولت و شهرداری و نهادهای مختلف می‌باشد. توجه داشته باشید که چنانچه این اشخاص مرتکب چنین جرمی گردند، مجازات آنها جزای نقدی معادل با سه برابر قیمت اراضی با احتساب ارزش روز است. چنانچه این افراد چنین جرمی را برای بار چندم مرتکب گردند، علاوه بر جریمه گفته شده از خدمت در ادارات نیز محروم خواهند شد. لازم به ذکر است که چنانکه تخلف مذکور را سردفتران اسناد رسمی به جهت شغل خود مرتکب شوند، مجازات آنها تعلیق از خدمت به مدت ۶ ماه تا ۲ سال خواهد بود.
چنانچه قصد دارید که درخواست تغییر کاربری اراضی خود را داشته باشید، در دست داشتن مدارک ذیل ضروری است؛
چنانچه در خصوص تغییر کاربری هرگونه از اراضی پرسشی دارید یا در خصوص انجام این گونه اقدامات به مشکلی برخورد کرده‌اید، می‌توانید با مشاوران، کارشناسان و وکلای ما در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهیم بود.
