موضوع پرتنش این روزهای دانشگاه شریف، مربوط به شماره اخیر نشریه واحد زنان انجمن اسلامی است. چند روز پیش بود که پوستر این شماره با تیتر «این یک نوار بهداشتی است» منتشر شد و در نهایت نشریه به صورت الکترونیک منتشر شد. همان تیترِ «این یک نوار بهداشتی است» کافی بود تا دوباره یک جریان عقیدتی فریاد وااسلاما و حیا سر دهند و فضای توییتری دانشگاه شریف راه دچار تنش کند. در ادامه نیز هیئت نظارت دانشگاه در یک اقدام غیرقانونی به سرعت به قضیه ورود کرد و بیانیهای تند درباره نشریه فروغ و انجمن اسلامی منتشر کرد.
هدف از این نوشته طرح اتفاقات روی داده در چند روز اخیر نیست؛ بلکه آن را دلیلی دیدم که به مسئلهای مهمتر بپردازم. سوالی که احتمالا همه ما آن را به رسمیت میشناسیم و قبولش داریم این است: «مسائل جنسی نیاز به آموزش دارند؟». خب باز هم احتمالا همه ما بگوییم: «بله!». در ادامه این سوال، سوال دیگری نیز بهوجود میآید و آن این است که : «مسائل جنسی به چه شکل باید آموزش دادهشوند؟». خب احتمالا تفاوتها از نحوهی پاسخ به این پرسش سرچشمه میگیرد. در پاسخ به این پرسش، شاید با چند گروه مواجه شویم. گروهی معتقدند مسائل جنسی و جنسیتی میبایست در محیط خانه، از مادر به دختر و از پدر به پسر منتقل شوند و مطرح شدن چنین مسائلی در محل دیگر به دور از حیا است. گروهی دیگر معتقدند که آموزش چنین مسائلی باید توسط مشاورها در دوران مدرسه به صورت خصوصی به افراد منتقل شوند. گروهی دیگر شاید به این معتقد باشند که فرد با تحقیق خود باید در این مسائل به اجتهاد برسد. گروهی نیز معتقدند که آموزش مسائل آموزشی میبایست در سیستم آموزشی تعریف شوند و به صورت نظاممند از طریق نظام آموزشی، به افراد آموزش داده شود.
من گروههای بالا را به طور کلی به دسته تقسیم میکنم. دسته اول، افرادی هستند که معتقدند این مسائل میبایست در خفا مطرح شود و آموزش داده شود؛ چرا که به دور از حیا است که مسائل مربوط به پریود شدن دختران و یا جنب شدن پسران به صورت عمومی بیان شود. دسته دوم، افرادی هستند که که فکر میکنند، آموزش یک امر تخصصی است و میبایست به طور سیستماتیک برای این مقوله مهم برنامهریزی کرد و توسط متخصصین امر آموزش در یک برنامه مدون، به افراد آموزش دادهشود.
به طور خلاصه اگر بخواهم این دو دسته را نامگذاری کنم به این شکل مینویسم: «آموزش هیئتی در برابر آموزش سیستماتیک»
مدافعان شیوه آموزش هیئتی، عمدتا از جریان تندروی خشک مذهبی هستند که طرح چنین مباحثی را حرام میدانند و معتقدند این کار بیحیایی است. معتقدند که این مسائل میبایست در خفا مطرح شوند. البته در مورد چگونگی و روش و کیفیت آن هیچ ایدهای ندارند، صرفا میگویند هر چه هست، در خفا باشد. همین جریان در دانشگاه صنعتی شریف پیرامون تنشهایی که برای نشریه فروغ ایجاد کردند، با آوردن دلایل سخیفی از قبیل اینکه «مگر مرد پریود میشود که بخواهد در مورد قاعدگی زنان بداند و بخواند» و ... سعی در به کرسی نشاندن حرف خود داشتند. البته در حوزه مسئولین تصمیمگیر دانشگاه تا به حال توانستهاند حرف خود را به کرسی بنشانند تا فرایند غیرقانونی بررسی نشریه در جایی غیر از کمیته ناظر بر نشریات کلید بخورد.
از اتفاقات اخیر دانشگاه پیرامون نشریه فروغ هم که بگذریم، معایب روش آموزش هیئتی بسیار بزرگ و آسیبزا هستند. نبود آموزش سیستماتیک منجر به این شده که کنجکاویهای نوجوانان در سنین بلوغ، باعث شود که نوجوانان از روشهای اشتباه و آسیبزا مسائل جنسی را بفهمند. نبود آموزش صحیح و مدون جنسی باعث میشود که بسیاری از دختران در تجربه اول قاعدگی، به علت ناآگاهی از این مسئله، دچار یک شوک روحی روانی شوند. نبود آموزش صحیح و مدون جنسی و جنسیتی موجب میشود دختران در خانواده، پریود بودن خود را از برادر و پدر خود پنهان کند و به آن پدیده به چشم یک پدیده زشت نگاه کند. نبود آموزش صحیح و مدون منجر به این میشود که پسران در خانواده، علت تغییرات رفتاری خواهر یا مادر خود را درک نکند و به تبع آن متناسب با آن رفتار نکند. اما این جریان مدافع آموزش هیئتی، میگوید: «مگر تو پریود میشوی که میخواهی در مورد آن بدانی؟» و دنبال بستن دهان هر کسی هست که غیر از این را میگوید.