توی مترو، تاکسی، صف نونوایی و ... حتما چندتایی از این جملات را شنیدید: "الان چشم دنیا به ماست ببین با تحریمای آمریکا جا میزنیم یا نه!" "میدونستی 99.9 درصد دانشمندای ناسا ایرانین؟" "شما برو اروپا تعداد ایرانیاش از خودشون بیشتره. اینقدر که ایرانی اونجا هست از هیچ جای دیگه نیستن. من خودم 50هزار سال اروپا بودم. پروازم همین 30ثانیه پیش از لندن نشست!" و قص علی هذه.
ولی واقعا این حرفا تا چه حد واقعیت داره؟ آیا مردم دنیا از عبادتگاههای بودایی چین تا سواحل آفتابی غرب آمریکا دارن لحظه به لحظه دلاوریها و حماسهسازیهای ملت قهرمان ایران! رو نگاه میکنن؟ آیا واقعا ایرانیها از خرطوم فیل افتادن و قومی برگزیده، فوقالعاده باهوش، موفق، حیرتانگیز، سوپرمن، بتمن و حتی اسپایدرمن هستند؟ آیا تعداد مهاجرین ایرانی در کشورهای مهاجرخیز بیشتر از بقیه ملتهاست؟ ریاضی میتونه جوابی بر تمام این مشکلات باشه. البته ما فراموش نمیکنیم که به قول ساندرز مکلین: "ریاضیات صحیح هست ولی صادق نیست".
خب اول بریم سراغ بحث هوش. اگه درباره IQ ملتهای جهان گوگل کنید؛ احتمالا صفحه اول و دوم مطالبی که به نحوی با کتاب بهره هوشی و ثروت ملتها نوشته ریچارد لین و تاتو ونهانن مرتبط میشند مواجه میشید. اول بذارید نگاهی به آمار و ارقامی که این دو نویسنده منتشر کردن بندازیم!
طبق گفته این کتاب، ضریب هوشی ایرانیها با آیکیو 84 در رتبه 57م از بین 82 کشور مورد بررسی قرار دارن. البته چند نکته درباره این کتاب رو نباید فراموش کنیم. اول اینکه دادههای آماری بعضی از کشورها از منابع نچندان معتبر بدست اومده و آمار بعضی دیگه از کشورها هم اصلا وجود نداشته و نویسندگان ناچار شدن که از میانگین گرفتن آیکیو کشورهای همجوار یه عدد رو در نظر بگیرن.(مثلا گفته میشه در مورد ایران آیکیو بیان شده حاصل سنجش کمتر از 1000 نفر بصورت رندوم بوده!) دوم اینکه هدف کتاب اصولا این نیست و نویسنده میخواد اثر اقتصاد بر رشد هوش مردم و بلعکس رو بررسی کنه. برای توضیحات تکمیلی این مقاله nature در نقد این کتاب رو بخونید.
به هرحال از جایی که ما به لطف سیستم نچندان شفاف چرخش اطلاعات در ایران به آمار دیگری (چه معتبر و چه غیر معتبر) دسترسی نداریم؛ تحلیلها را روی همین اطلاعات دست و پاشکسته انجام میدیم.
برهمگان واضح و مبرهنه که ما تافته جدابافته نیستیم! آیکیو ملت عراق و ترکیه به مراتب از ایران بیشتره. (دوستان و عزیزانی که پروفسور سمیعی و میرزاخانی بدست آماده حمله هستید در نظر داشته باشید این ملل هم علیرغم تمام مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افراد مطرحی در سطح جهان داشته و دارند. مثلا در ترکیه عزیز سنجر جایزه نوبل شیمی 2015 و اورهان پاموک نوبل ادبیات 2006 رو برنده شد!)
و البته درباره بحث کمکاری. اگر ملاک کار رو ساعات کاری در نظر بگیریم؛ بر اساس این مقاله مشرق نیوز ،بطور میانگین ایرانیها سالیانه حدود 900 ساعت کار میکنند. (البته در همین مقاله ادعا شده در کشورهای توسعه یافته ساعات کار روزانه بیش از 6 ساعت (معادل 2190 ساعت در سال) هست که معلوم نیست مقالهنویسان محترم این گزارش چنین آماری رو از کجا آوردن!؟)
به هرحال بر اساس آمار منتشر شده از OECD در سال2017 پرکارترین مردم جهان مکزیکیها با 2257 ساعت در سال هستند و فقط دو کشور در جهان ساعت کاری بالای 2100 دارن که هیچکدوم هم توسعهیافته محسوب نمیشند!
بر اساس همین آمار میانگین ساعت کاری 1753 ساعت/سال هست که با توجه به آمار ارائه شده از مرکز آمار ایران، ایرانیها یکسوم میانگین کار میکنن (خسته نباشین ملت قهرمان! :)
نکته جالب دیگه در این آمار اینه که آیا واقعا تلاش کردن ارتباطی با موفقیت داره؟ بله طبیعتا. اما جهان کمکم داره به این نتیجه میرسه که کار بیش از حد اثر معکوس داره. به عبارتی پرکارترین ملت جهان بودن افتخار نیست! در واقع میانگین ساعتکار OECD از 1822 در سال 2000 به 1744 در سال 2017 کاهش پیدا کرده!
باز هم همه چیز زیر سر مشرقنیوزه. مشرقنیوز در این مقاله به نقل از سایت sapce.com (که یکی از معتبرترین نشریات فعال در حوزه هوا-فضا هست) ادعا میکنه که 43 درصد از کادرپژوهشی ناسا رو دانشمندان ایرانی تشکیل میدن. جدا از این بحث که شاید درصد افراد آمریکاییالاصل هم 43 درصد نباشه؛ سرچهای مکرر من در space.com با کلیدواژههای iranians in nasa , iranians, iran, persians هیچ نتیجه مرتبطی نداشت و مقالات موجود هم غالبا درباره فعالیتهای موشکی-فضایی ایران بود.
حاصل سرچ در گوگل هم چندین مطلب نامرتبطه. فقط یکی از نتایج به نظر مرتبط میومد که از سایت iranian.com بود و منبع این سایت هم همون مشرقنیوز راستگو! هست.
با این حال از موفقیتهای ایرانیان در ناسا چشمپوشی نمیکنیم و به هموطنهای فعال در ناسامون افتخار میکنیم. موفقیتهایی که توسط دانشمندهایی با سایر ملیتها هم بدست اومده و دلیل خاص بودن ما ایرانیها نیست.
ایرانیها چه در ایران چه در سراسر جهان مثل همه ملتهای دیگه زندگی میکنن. ما مثل همه ملتهای دیگه آدم خوب و بد داریم. فرهنگ و ضد فرهنگ داریم. عادتهای مختلف و اخلاقیات متفاوت داریم. دستاوردهای علمی فرهنگی اجتماعی داریم. فداکار داریم؛ تروریست داریم. نابغه داریم؛ ابله داریم. کشور ایران هم مثل همه کشورهای دیگه فراز و فرودهایی داره. و هیچکس هم اونقدر بیکار نیست که لحظه به لحظه پیشرفت و پسرفتهای ما رو رصد کنه. همونطور که ما پیشرفتهای سنگاپور، گینه بیسائو، آرژانتین یا هر کشور دیگهای رو لحظه به لحظه رصد نمیکنیم. چیزی که این وسط مهمه اینه که هر فرد به عنوان عضوی از یک کل به دنبال اصلاح و بهبود خودش باشه. با پیشرفت یک فرد، خانوادش، اطرافیانش، شهرش، کشورش، کشورهای دور و برش و در نهایت کل مردمان این کره خاکی؛ چه اونهایی که وجود دارن و چه اونهایی که هزاران سال بعد وجود خواهند داشت پیشرفت میکنن. چیزی که تغییر میکنه و از بین میره؛ مرزبندیها و کشورها و قومیتهاست. چیزی که باقی میمونه پیشرفتهاست!
میتونید ای مطلب رو در وبلاگ من هم مشاهده کنید و کامنتهای اونجا رو هم ببینید: https://dankoob.blog.ir/post/85