استراتژی مدیریت دانش

استراتژی مدیریت دانش

10 گونه اصلی استراتژی مدیریت دانش

استراتژی مدیریت دانش، یک نقشه دقیق است که اقدامات لازم برای رسیدن به اهداف مدیریت دانش را به‌صورت کامل و جامع ترسیم می‌نماید. تدوین استراتژی مدیریت دانش، پایه‌های اصلی و بنیان مدیریت دانش را تقویت و موجب استحکام عملیات اجرایی مدیریت دانش در بازه‌های زمانی برنامه‌ریزی‌شده می‌شود.

در یک دسته‌بندی جدید که توسط استن گارفیلد در سال 2020 منتشرشده استراتژی مدیریت دانش ده دسته اصلی دارد. این موارد عبارت‌اند از: ایجاد انگیزه، شبکه‌سازی، تأمین، تجزیه‌وتحلیل، کدگذاری، انتشار، مطالبه دانش، اقدام، اختراع و تقویت.

در ادامه جزئیات مرتبط با هرکدام از استراتژی‌های را با هم مرور می‌کنیم.

1- ایجاد انگیزه

برای فعال کردن اقدامات مرتبط با مدیریت دانش و تشویق رفتارهای مطلوب لازم است رویکردهای انگیزشی را در سازمان جاری کنید. ایجاد انگیزه اولین قدم یک برنامه مدیریت تغییر برای همسویی فرهنگ و ارزش‌های سازمان با مدیریت دانش خواهد بود.

تعیین اهداف و معیارهای اندازه‌گیری برای رسیدن به اهدافی که کارکنان و مدیران باید به دست آورند، نیز اهمیت دارد. ایجاد مشوق‌ها و پاداش‌های رسمی، تقویت این اهداف را درپی خواهد داشت.

ابزارهای ایجاد انگیزه در کارکنان شامل برقراری ارتباط با آن‌ها، مدل‌سازی رفتارهای مورد انتظار، تعیین اهداف استاندارد برای گنجاندن در برنامه‌های عملکرد، نظارت و گزارش پیشرفت منطبق بر اهداف سازمانی، شناخت کارکنانی که رفتارهای مطلوب را نشان می‌دهند، ارائه مشوق‌هایی برای رسیدن به اهداف و پاداش برجسته کارایی می‌شود.

2- شبکه‌سازی

یک راه اصلی برای اشتراک دانش، تماس مستقیم با کارکنان است. آن‌ها از طریق ارتباط با سایر همکاران می‌توانند دانش را به اشتراک گذاشته و یا از اشتراک آن بهره‌مند شوند. در حقیقت این روشی قدرتمند برای استفاده از دانش هر فرد است.

برقراری ارتباط از طریق ساختارهای سازمانی باعث می‌شود تا ایده‌های خوبی بین گروه‌هایی مبادله شود که در غیر این صورت ممکن است از یکدیگر بی‌اطلاع باشند. ارتباط با سایر قسمت‌های سازمانی به کارکنان این امکان می‌دهد تا در کنار سایر همکاران یاد بگیرند این امر توسط انجمن‌های خبرگی، بحث‌های موضوعی و فضاهای کار تیمی امکان‌پذیر است.

ایجاد و گسترش شبکه‌های اجتماعی پیوندهای ارزشمندی را بین کارکنان و گروه‌های مختلف ایجاد می‌کند. شبکه‌های اجتماعی از طریق اضافه کردن دوستان، شناسایی علایق مشترک و برچسب (تگ) گذاری منابع از این شبکه‌ها پشتیبانی می‌کند. گفتگوهای بین کارکنان موجب اعتمادسازی، کسب بینش، جرقه زدن ایده‌های جدید، القای ارزش‌ها و تقویت همکاری بین کارکنان می‌شود.

3- تأمین

برای استفاده مجدد از دانش باید منبع آن وجود داشته باشد. مدیریت دانشِ آشکار شامل جمع‌آوری اسناد و پرونده‌ها، دریافت اطلاعات فرآیندهای کاری و ذخیره آن‌ها در مخازن دانشی است. دانش پنهان را می‌توان با ضبط مکالمات و سخنرانی‌ها، داستان‌سرایی و یا سایر ابزارها و تکنیک‌های مدیریت دانش به دانش آشکار تبدیل کرد.

محتوای ذخیره‌شده در مخازن دانشی قابل تجزیه‌وتحلیل، کدگذاری، انتشار، جستجو، بازیابی و استفاده مجدد هستند. باید توجه داشت اگر هر سند و دانش ضبط و ذخیره شود، هیچ سودی حاصل نمی‌شود مگر اینکه استفاده مجدد قابل‌توجهی از آن مطالب صورت گیرد.

4- تجزیه‌وتحلیل

هنگامی‌که دانش در مخازن دانشی وجود داشته باشد؛ می‌توان آن را تجزیه‌وتحلیل کرد تا بتوان مجدداً از آن استفاده کرد. قبل از نتیجه‌گیری در مورد دانش‌ها باید اعتبار آن‌ها تأیید شود. ممکن است لازم باشد برای دانش‌های محرمانه امنیت بیشتری در نظر گرفت.

مرور دانش جمع‌آوری شده احتمالا الگوها، روندها یا تمایلاتی را نشان دهد که می‌توانند مورد بهره‌برداری، توسعه و یا اصلاح قرار گیرند. دانش را می‌توان در قالب درس‌های آموخته‌شده، روش‌های اثبات‌شده و قوانین کلی جمع‌آوری کرد.

5- تدوین

پس از تجزیه‌و‌تحلیل دانش جمع‌آوری شده، می‌توان برای تولید روش‌های استاندارد، موارد قابل‌استفاده مجدد و فرآیندهای قابل تکرار، اقدام کرد. داده‌ها را می‌توان تلفیق، محتوا را جمع‌بندی و فرآیندها را یکپارچه کرد تا نتایج کسب‌وکار بهبود یابد.

تدوین دانش شامل تعیین ارزش مالکیت معنوی دانشی است که در مخازن ذخیره می‌شوند تا بتوان آن‌ها را به‌راحتی یافت و محتوا را برچسب‌(تگ)‌گذاری کرد تا کاربران بتوانند دیدگاه‌ها، ارتباطات و مجموعه‌های مفید را بازیابی کنند.

6- انتشار

حتی اگر دانش به‌دست‌آمده تجزیه‌وتحلیل و کدگذاری شود تا زمانی که کاربران بالقوه از در دسترس‌بودن آن آگاه نباشند، از اهمیت مطلوبی برخوردار نخواهد بود؛ بنابراین، دانش باید هم به‌طور گسترده برای اطلاع‌رسانی به تمام کاربران بالقوه و هم برای اطلاع دقیق از مصرف‌کنندگان هدف منتشر شود.

برای اشتراک دانش باید از انواع وسایل ارتباطی استفاده شود. برای گسترش آگاهی می‌توان از شبکه‌های اجتماعی، وب سایت‌ها و پیام‌های ایمیل استفاده کرد. از وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، پادکست‌ها و فیلم‌ها نیز می‌توان استفاده نمود.

نمونه‌هایی از استراتژی‌های انتشار دانش شامل خبرنامه‌های هفتگی، پادکست‌های ماهانه شامل مصاحبه با رهبران و مکالمات درباره درس‌های آموخته‌شده است.

7- مطالبه دانش (تقاضا)

این مورد شامل جستجوی افراد و محتوا، بازیابی اطلاعات، پرسیدن و ارسال درخواست است. ابزارها و تکنیک‌های خاصی که تقاضای دانش را امکان‌پذیر می‌کنند، متشکل از سیستم‌های یادگیری الکترونیکی، بحث‌های موضوعی و تحقیق است. با تمرکز بیشتر بر مدیریت به‌موقع دانش، می‌توان محتوا را در زمانِ مورد نیاز از طریق شبکه‌هایی مانند انجمن‌های خبرگی تهیه نمود. با تامین اطلاعات در مورد دانش‌های ضروری موردنیاز، می‌توان از مستندسازی دانش غیرضروری جلوگیری و از زمان و منابع به‌طور مؤثرتری استفاده کرد.

8- اقدام

تمامی مراحل قبلی شامل بازدهی ایجاد انگیزه، شبکه، تأمین، تجزیه‌وتحلیل، کدگذاری، انتشار و مطالبه دانش از طریق اقدام و عمل منجر به نتایج ملموس می‌شود. اعمال تغییرات برای تکرار به‌روش‌ها و بهبود فرآیندها بر اساس تجربه قبلی با تجزیه‌وتحلیل امکان‌پذیر است. گنجاندن دانش در گردش کارِ معمول و استفاده از فرآیندها و رویه‌ها می‌تواند درنتیجه کدگذاری انجام شود. انتشار آموخته‌های پیشین باعث می‌شود تا در موقعیت‌های جدید نیز این تجربیات به کار گرفته شود.

9- اختراع

نوع خاصی از اقدام، اختراع است. ایجاد محصولات و خدمات جدید، ارائه ایده‌های تازه برای آزمایش و توسعه روش‌ها و فرآیندهای نوآورانه می‌تواند منجر به تحول یک سازمان، صنعت یا یک کشور شود. تولید منابع جدید تقاضای مشتری، ترغیب رشد فردی و سازمانی و بازنگری در قوانین موجود می‌تواند به توسعه، پیشرفت و پایداری سازمان کمک کند.

عدم انجام این کار ممکن است به رکود یا افول سازمان منجر شود. مدیریت دانش می‌تواند با فراهم آوردن منبع ایده‌ها و تجارب مداوم و پربار، باعث تحریک نوآوری در افراد شود. کارکنان از طریق تعاملات خود به‌عنوان بخشی از شبکه‌ها به استخراج ایده‌ها کمک می‌کنند.

10- افزودن

محاسبات شناختی می‌تواند فرایندهای فکری انسان را شبیه‌سازی کرده و با پرداختن به شرایط پیچیده‌ای که با ابهام و عدم اطمینان همراه هستند، تقلید کند. هوش مصنوعی می‌تواند عملیاتی مشابه یادگیری و تصمیم‌گیری در انسان انجام دهد. دستیارهای شخصی هوشمند می‌توانند دستورات و پرسش‌های صوتی را تشخیص دهند و پاسخ متناسب را ارائه دهند یا اقدامات موردنظر را سریع، کارآمد و مؤثر انجام دهند.

استفاده از این رویکردها می‌تواند با تقویت قدرت مشاهده، تجزیه‌و‌تحلیل، تصمیم‌گیری، پردازش و پاسخگویی به افراد دیگر و موقعیت‌های معمول یا چالش‌برانگیز، توانایی‌های انسان را افزایش دهد. از ابزارهای هوش مصنوعی مانند سیستم‌های خبره و دستیارهای شخصی هوشمند مانند آمازون، اپل، گوگل و مایکروسافت می‌توان برای گسترش توانایی درک، تصمیم‌گیری، اقدام، یادگیری انسان استفاده و از مشکلات جلوگیری کنید.

برای مطالعه مطالب تخصصی مدیریت دانش گروه مشاوره مدیریت داش دانا را دنبال کنید.

ما را در شبکه‌های اجتماعی لینکدین، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید.

منبع

Define Your Km Strategy, Stan Garfield, lucidea.com, October 2020

#مدیریت_دانش # محمد حسن عزیزی پور #گروه_مشاوره_مدیریت_دانش_دانا #مشاوره_مدیریت_دانش #مشاور_مدیریت_دانش # شرکت_مشاور_مدیریت_دانش #شرکت_مشاوره_مدیریت_دانش #پیاده_سازی_مدیریت_دانش #استقرار_مدیریت_دانش #آموزش_مدیریت_دانش # موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش # نرم افزار مدیریت دانش# گروه مشاور مدیریت دانش # اپلیکیشن مدیریت دانش # استراتژی مدیریت دانش