فرهنگ سازمانی ؛ عامل کلیدی در تداوم مدیریت دانش

فرهنگ سازمانی ؛ عامل کلیدی در تداوم مدیریت دانش

فرهنگ ‌سازمانی ؛عامل کلیدی در تداوم مدیریت دانش عنوان مطلبی است که توسط گروه مشاوره مدیریت دانش دانا تدوین شده و به اهمیت مقوله فرهنگ در مدیریت دانش می پردازد.

در بسیاری از سازمان­‌ها موفقیت و یا شکست مدیریت دانش درگرو پایداری تیم پیاده‌سازی مدیریت دانش است و با حذف نفراتی از تیم اجرایی، مدیریت دانش نیز تداوم نخواهد داشت. اما در برخی از سازمان­‌ها مدیریت دانش دوام طولانی دارد و جزئی از  رویکردهای تعالی سازمان می‌شود.سازمان‌ها برای مقابله با این چالش، فعالیت­‌های متفاوتی انجام می­‌دهند که در این مطلب آن‌­ها را مرور می‌­کنیم.

پایه و اساس پایداری مدیریت دانش در سازمان نیازمند فرهنگ‌سازی است؛ هرچند فرهنگ‌سازی و ایجاد اعتماد تغییر دشواری محسوب می­‌شود، اما سازمان هر آنچه برخلاف فرهنگ‌سازمانی باشد را نمی‌­پذیرد. مدیریت دانش در سازمان­‌های بزرگ درصورتی‌که از طریق فرهنگ در سازمان جاری نشود شکست می­‌خورد. به عنوان نمونه، باب باکمن، مدیرعامل شرکت آزمایشگاهی باکمن که یکی از برترین سازمان‌های دانش‌محور در سطح دنیاست اذعان دارد که ” 90 درصد تمرکز برنامه مدیریت دانش بر روی تغییر فرهنگ سازمانی و ۱۰ درصد بر روی تغییر تکنولوژی بوده است”.

فرهنگ سازمانی، بستر پرورش مدیریت دانش است. واژۀ «کالچر» از زبان کلاسیک و شاید پیش از کلاسیک لاتین ریشه گرفته که به معنای کشت و کار یا پرورش بوده است. این کلمه با توجه به این معنی، در کلماتی مانند کشاورز (agriculture)، باغداری (horticulture)، پرورش زنبور عسل (bee culture) به کار رفته است. بر اساس شواهد موجود، واژه «کالچر» برای اولین بار در سال 1750میلادی نخستین‌بار در زبان آلمانی به معنای فرهنگ به کار رفته است. اگر سازمان را به مثابه یک زمین کشاورزی درنظر بگیریم، بر اساس این تعریف، فرهنگ، خاک سازمان است. هرچه این خاک بارور باشد، مدیریت دانش نیز رشد بهتری در آن خواهد داشت. فرهنگ سازمانی می‌تواند موجب تقویت فعاليت‌های مديريت دانش شده و يا مانع آن شود. شاخص‌های فرهنگ سازمانی، ارزش‌ها و باورها، هدايت كننده رفتارها و عملكردهای کارکنان در سازمان بوده و تغيير آن‌ها بسيار دشوار و زمانبر است و این چالش بزرگی برای متولیان مديريت دانش به حساب می‌آید.

فرهنگ سازی یکی از اصول بسیار مهم برای موفقیت سازمان محسوب می‌شود. تغییر فرهنگ شرکت در مقایسه با سایر فعالیت‌های رهبران کسب‌وکار مثل استخدام استعدادهای مناسب و تعیین راهبرد شرکت، چالش برانگیزتر است. فرهنگ مبهم است؛ هیچ اهرم مستقیمی برای چرخاندن آن در جهت خاص وجود ندارد. شواهد حاکی از آن است که مدیران ارشد نسبت به گذشته اولویت بالاتری برای این جنبه از رهبری قائل هستند، اما جاری‌سازی اقداماتی که منجر به تغییر فرهنگ‌سازمانی شود بسیار دشوار است.

با این حال نمونه­‌های موفقی از رویکرد توسعه و تدام اقدامات مدیریت دانش به صورت بلندمدت در ­سازمان­‌ها وجود دارد که عمدتا با تمرکز بر فرهنگ سازمانی محقق شده است. شرکت شل، مارس، IBM، زیمنس، سازمان­‌های دفاعی از نمونه‌های موفق پیاده‌سازی مدیریت دانش با افق بلندمدت هستند. تفاوت عمده این شرکت‌­ها با شرکت­‌های شکست‌خورده، در نحوه نهادینه‌سازی مدیریت دانش در بطن سازمان به‌عنوان فرهنگ سازمانی است. در شرکت‌­ها با سطح بلوغ بالا، مدیریت دانش بخشی از فعالیت و وظیفه عملیاتی روزانه گروه‌های کاری است.

?

هر برنامه راهبردی مدیریت دانش، به رهبری باثبات و گروهی از متخصصان دانشی باتجربه نیاز دارد. مدیریت دانش باید در تاروپود ساختار سازمانی و عملیاتی یک شرکت رشد یابد و اگر شرکت می­‌خواهد مدیریت دانش در سازمان باقی بماند باید آن را به‌عنوان یک وظیفه روزانه در بخش عملیات سازمان بگنجاند، به‌گونه‌ای که مراحل مدیریت دانش در هر بخش فعالیت اعمال شود و عملکرد روزانه آن توسط مدیر عملیات بررسی و ارزیابی شود. برای ایجاد انگیزش و تشویق، فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش باید جبران خدمت صورت پذیرد. باید اعتمادسازی در سازمان رواج پیدا کند و  با شکل‌گیری اعتماد در میان اعضای سازمان، تسهیم و اشتراک دانش افزایش پیدا می‌­کند. سازمان باید با در نظر گرفتن مدیریت دانش به‌عنوان یک برنامه بلندمدت، اهداف استراتژیک خود را تدوین کند و سیاست­‌های مرتبط با مدیریت دانش در سطوح مختلف سازمان جاری شود.

به‌طورکلی توصیه­‌های اساسی به‌منظور پایداری رویکرد مدیریت دانش در بلندمدت به شرح زیر است:

• تعیین سیاست­‌های اجرایی مدیریت دانش و اولویت‌بندی آن­‌ها به‌موازات فعالیت‌­های اصلی سازمان
• تغییر الزامات پروژه‌ها برای اعمال برنامه­‌های مدیریت دانش
• تغییر شرایط حداقلی پروژه ‌ها برای شناسایی دروس مؤثر بر مبنای دانش
• جریمه پرو­ژه‌­های بی‌توجه به پیاده­‌سازی مدیریت دانش
• تغییر فرایند مدیریت پروژه و اجباری کردن مدیریت دانش در تمامی مراحل پروژه
• تغییر شرح وظایف کارشناسان و گنجاندن فعالیت­‌های مدیریت دانش در برنامه روزانه کاری
• حصول اطمینان از ارتباط موثر مدیریت دانش با سایر ابزارهای سازمان
• ایجاد طرح انگیزشی و پاداش برای مجریان مدیریت دانش در سازمان
• تغییر قوانین زمان نوشتن[1](ثبت زمان کاری)

برای مطالعه بیشتر در خصوص فرهنگ سازمانی می‌توانید مطالب پیشین ما در وب سایت گروه مشاوره مدیریت دانش دانا را دنبال کنید:

چگونه فرهنگ‌سازی نکنیم!<br/>

فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش

شاخص‌های فرهنگ سازمانی در مدیریت دانش

تاثیر فرهنگ سازمانی بالغ بر مدیریت دانش

منبع:

http://www.nickmilton.com/2020/08/how-to-sustain-knowledge-management-in.html

پانوشت:

[1] Time writing: سیستم ثبت زمان کاری

#مدیریت_دانش # کیمیا سکاکی #گروه_مشاوره_مدیریت_دانش_دانا #مشاوره_مدیریت_دانش #مشاور_مدیریت_دانش # شرکت_مشاور_مدیریت_دانش #شرکت_مشاوره_مدیریت_دانش #پیاده_سازی_مدیریت_دانش #استقرار_مدیریت_دانش #آموزش_مدیریت_دانش # موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش # نرم افزار مدیریت دانش# گروه مشاور مدیریت دانش # اپلیکیشن مدیریت دانش # فرهنگ سازمانی ؛ عامل کلیدی در تداوم مدیریت دانش