مدیریت دانش در مدل EFQM 2020

مدیریت دانش در مدل EFQM 2020

بازنگری‌های صورت گرفته در مدل تعالی سازمانی در سال‌های 2003، 2010 و 2013 موجب تغییراتی در تعاریف مفاهیم اساسی، نکات راهنمای جز معیارها و شرایط امتیازدهی شده بود؛ اما در آخرین بازنگری مدیریت دانش در مدل EFQM 2020 که چند ماه پیش انجام شد، تغییرات بنیادینی در این مدل ایجادشده است. هرچند این نوشتار قصد تبیین تغییرات در مدل 2020 را ندارد اما ضروری است قبل از بررسی جایگاه مدیریت دانش در این ورژن، تغییرات کلی عنوان شود. همان‌طور که در مقالات شماره‌های پیشین بیان شد، این مدل بر 8 مفهوم بنیادین استوار بود که این مفاهیم، به 17 هدف توسعه پایدار سازمان ملل در سند 2030 تغییر پیداکرده است.

این اهداف عباتند از: بدون فقر، بدون گرسنگی، سلامتی و رفاه، آموزش باکیفیت، برابری جنسیتی، آب سالم و بهداشت، انرژی اقتصادی پاک، مشاغل شایسته و رشد اقتصادی، اقدام برای اقلیم، کاهش نابرابری، شهرها و جوامع پایدار، مصرف مسئولانه، صنعت، زیرساخت و نوآوری، حیات در زیرآب، حیات روی زمین، صلح، عدالت و نهادهای قدرتمند و مشارکت برای اجرای اهداف.

در منابع مختلفی خبری عنوان‌شده تاکنون 193 کشور در خصوص این اهداف توافق نموده‌اند. اولین ضرورت در جهت تحقق این اهداف، درک این موضوع است که همگی در تلاش برای ساخت جهانی بهتر باشیم و برای تحقق این جامعیت، باید “بدانیم” و دانسته‌هایمان را در برای تحقق اهداف توسعه پایدار به کار بگیریم.

علاوه بر این موارد، تغییراتی اساسی در معیارهای مدل تعالی نیز ایجادشده است. در نسخه‌های قبلی 9 معیار مدل به دو دسته “توانمند ساز” و”نتایج” تقسیم می‌شدند که زیر معیار 4ه به‌صورت مستقیم و چند زیر معیار دیگر به‌صورت غیرمستقیم مربوط به مدیریت دانش در سازمان می‌شد.

در نسخه‌های پیشین مدل تعالی سازمانی، رویکردها، ابزارها و تکنیک‌های مدیریت دانش در معیارها و زیرمعیارهای زیر مورد ارزیابی قرار می‌گرفت:

• معیار رهبری: زیر معیار 1د، تقویت فرهنگ تعالی توسط رهبران؛ نکته راهنمای 5
• معیار کارکنان: زیرمعیار 3د، کانال‌های ارتباطی؛ نکته راهنمای 3
• معیار شراکت‌ها و منابع: زیرمعیار 4الف، مدیریت شرکا و تأمین‌کنندگان؛ نکته راهنمای 5
• معیار شراکت‌ها و منابع: زیرمعیار 4ه، مدیریت داده، اطلاعات و دانش
• معیار فرایندها، محصولات و خدمات: زیرمعیار 5ب، خلق ارزش بهینه برای مشتریان
• معیار نتایج کلیدی: زیر معیار 9ب، شاخص‌های عملکردی کسب‌وکار

در ویرایش جدید، معیارهای مدل تعالی دچار تغییرات اساسی شده است و 9 معیار مدل قبل به 7 معیار در سه دسته‌ی “جهت‌گیری“، “اجرا” و “نتایج” تقسیم‌شده است. دسته جهت‌گیری شامل 2 معیار مقصود، چشم‌انداز و استراتژی، فرهنگ‌سازمانی و رهبری، دسته اجرا شامل 3 معیار مشارکت ذی‌نفعان، خلق ارزش پایدار و محرک عملکرد و تحول و دسته نتایج شامل 2 زیرمعیار برداشت‌های ذی‌نفعان و نتایج استراتژیک و عملکرد عملیاتی می‌شود.

در نسخه‌ 2020 مدل تعالی سازمانی، رویکردها، ابزارها و تکنیک‌های مدیریت دانش در معیارها و زیرمعیارهای زیر لحاظ شده است:

• معیار فرهنگ‌سازمانی و رهبری: زیرمعیار 3-2، توانمند کردن خلاقیت و نوآوری؛
• معیار مشارکت ذی‌نفعان: زیرمعیار 1-3، ایجاد روابط با مشتریان؛
• معیار مشارکت ذی‌نفعان: زیرمعیار 2-3، ایجاد روابط با کارکنان؛
• معیار مشارکت ذی‌نفعان: زیرمعیار 5-3، ایجاد روابط با تأمین‌کنندگان و شرکا؛
• معیار پیشبرد عملکرد و تحول: زیرمعیار 4-5، استفاده از داده، اطلاعات و دانش
• معیار پیشبرد عملکرد و تحول: زیر معیار 5-5: مدیریت دارایی‌ها و منابع؛
• معیار عملکرد استراتژیک و عملیاتی: پیشبرد عملکرد و تحول

برای درک بهتر جایگاه مدیریت دانش در مدل تعالی 2020، چهار نکته راهنما که برای زیر معیار استفاده از داده، اطلاعات و دانش بیان شده است را در ادامه مرور می کنیم:

• تبدیل داده به اطلاعات و دانش در جهت شناسایی فرصت‌های بالقوه برای خلق ارزش پایدار
• استفاده از دانش ذینفعان کلیدی در جهت ایجاد نوآوری برای توسعه محصولاتی که منجر به ایجاد ارزش پایدار می‌شود.
• استفاده اخلاقی از دانش و احترام به حقوق صاحبان دانش
• محافظت و تثبیت مالکیت معنوی دانش‌های سازمانی

مدل تعالی سازمانی 2020 به نسبت ویرایش‌های پیشین تغییرات بسیاری داشته است. همانطور که در این مطلب با هم مرور کردیم، مدیریت دانش در این نسخه بیش‌تر مورد توجه قرار گرفته و علاوه بر تبدیل داده به اطلاعات و دانش، توجه به دانشکاران سازمان و حق مالکیت فکری ومعنوی آن‌ها نیز به عنوان یکی از  ابعاد مهم مدیریت دانش مطرح شده است.

برای مطالعه مطالب تخصصی مدیریت دانش گروه مشاوره مدیریت داش دانا را دنبال کنید.

ما را در شبکه‌های اجتماعی لینکدین، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید.

#مدیریت_دانش # اردلان لک #گروه_مشاوره_مدیریت_دانش_دانا #مشاوره_مدیریت_دانش #مشاور_مدیریت_دانش # شرکت_مشاور_مدیریت_دانش #شرکت_مشاوره_مدیریت_دانش #پیاده_سازی_مدیریت_دانش #استقرار_مدیریت_دانش #آموزش_مدیریت_دانش # موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش # نرم افزار مدیریت دانش# گروه مشاور مدیریت دانش # اپلیکیشن مدیریت دانش # مدیریت دانش در مدل EFQM 2020