تمامی سازمان‌ها به منظور بقا و رشد خود و پاسخ به چالش‌ها و تغییرات ناگهانی، باید محیط‌هایی را ایجاد کنند که محلی برای یادگیری باشد. در چنین فضاهایی است که کارکنان می‌توانند دانسته‌هایشان را با بقیه در میان بگذارند، چالش‌ها را مرتفع سازند و نوآوری داشته باشند. طبیعتا شکل‌گیری چنین فرهنگی در سازمان، تلاش زیادی را می‌طلبد.
به عقیده متخصصان، سازمان یادگیرنده سازمانی است که ظرفیت خود را برای خلق آینده به طور مداوم توسعه می‌دهد. برای این سازمان صرفا حفظ حیات کافی نیست، بلکه یادگیری برای ادامه حیات با یادگیری مولد در هم آمیخته می‌شود. این ترکیب، ظرفیت خلاق بودن در سازمان را افزایش می‌دهد. در واقع، مفهوم یادگیری در بافت این سازمان‌ها به شکلی جا گرفته که شما در آن‌ها اصلا نمی‌توانید یاد نگیرید. در سازمان خلاق، افراد به طور پیوسته ظرفیت خود را ارتقا می‌دهند تا آنچه در نظر دارند را خلق کنند.
در تعریفی دیگر می‌توانیم بگوییم سازمان یادگیرنده، سازمانی توانمند، رقابتی و اثرگذار است؛ چرا که توان تولید دانش جدید را دارد و در این راه تجربیات فراوانی به دست آورده است. این سازمان، یک سازمان خلاق به حساب می‌آید و قادر است برای حل مسائل و چالش‌های مختلف، دانش خود را انتقال دهد. دیدگاهی دیگر، سازمان یادگیرنده را به عنوان مجموعه‌ای از سیستم‌های به هم پیوسته تعریف می‌کند که تعامل بین این سیستم‌ها، میزان اثربخشی سازمان را تعیین می‌کند.
مقاله پیش‌رو نتیجه مصاحبه نویسنده با «تاپسوی چندل»، معاون دپارتمان استعداد و ارتقای کوکاکولا، درباره‌ی تقویت فرهنگ سازمان یادگیرنده است که به تازگی منتشر شده است.
تعاریف و نقطه نظرات زیادی پیرامون یک سازمان یادگیرنده وجود دارد. در شرکت کوکاکولا، باور ما این است که حرکت به سوی یک سازمان یادگیرنده، باعث رشد و تعالی اهداف کسب‌وکار و افزایش قدرت ما برای دستیابی به پیشرفت می‌شود. از نظر من، سازمان یادگیرنده، سازمانی است که پیوسته خود را از نو شکل می‌دهد. البته این موضوع نباید با برنامه‌های آموزشی اشتباه شود. سازمان یادگیرنده، سازمانی است که در آن افراد به کسب تجارب ترغیب می‌شوند، شکست جزء لاینفک از روند پیشرفت است و روال‌های پروژه امکان اشتراک‌گذاری و بهبود اوضاع را فراهم می‌کنند (نظیر جلسات یادگیری و بازبینی پس از انجام پروژه)
هنگامی که استراتژی شرکت ما توسط جیمز کوینسی، رئیس هیئت مدیره طی چندین سال گذشته بازسازی شد، ما نیز استراتژی‌های مرتبط با کارکنان، استعدادها و فرهنگ‌سازمانی را بازسازی کردیم تا بلندپروازی و پیشرفت خود را از نو داشته باشیم.
در آن زمان ایشان در یک کنفرانس خارجی، برای ارائه تجربیات بین المللی نوشابه بدون شکر Coke Zero Sugar گفت: “ما بسیار صریح و روشن می‌گوییم که باید از مشتری آغاز کنیم و مجموعه برندهای خود را به سوی مصرف کننده محوری سوق دهیم.” به طور کلی هر آن چیزی که وجود دارد بر اساس خواست مشتری است. حرکت با مشتری بدین معناست که ارزیابی، تکرار، ریسک‌پذیری و یادگیری از درس‌آموخته‌ها و شکست‌ها باید در مسیر درستی انجام شود.
ابتدا ما رفتارهای مورد نیاز برای رسیدن به رشد و پیشرفت خود را تعریف کردیم. این موضوع، انتظارات روشنی را در همه سازمان به وجود آورد. سپس آن را به‌گونه‌ای به اشتراک گذاشتیم که برای تمامی ذی‌نفعان و کارکنان قابل پذیرش و درک باشد. ما همچنین به‌طور مداوم عملکرد خود را از نو بررسی می‌کردیم، زیرا معتقدیم یادگیری از درس‌آموخته‌ها و شناخت مسیر نیز بسیار قابل اهمیت است. از سوی دیگر ما یک هدف جدید و یک استراتژی استعدادیابی را راه‌اندازی کردیم که باعث پیشرفت سازمان می‌شود. سرانجام، در شروع سال 2020، ما یک تعریف از رهبری را در شرکت بیان کردیم که نقطه مهم انتظار ما از سازمان است.
“فقط شروع کن”. اگر یک ایده خوب دارید، به سمت آن حرکت کنید و همزمان که پیشرفت می‌کنید به تکرار نیز ادامه دهید. ایجاد یک سازمان یادگیرنده با برداشتن نخستین گام آغاز می‌شود. همچنین باید بدانید که 50 درصد احتمال دارد شکست بخورید و مهم است که آن را پذیرا باشید! تاکید می‌کنم که شکست جزء لاینفک از روند پیشرفت است.
وجود رهبری مقتدر همچون کلیدی است که در را می‌گشاید. اساسا در یک سازمان کارکنان به‌طور پیوسته از رهبرانِ خود تبعیت می‌کنند. تواضع باعث می‌شود که گوش بدهید و یادبگیرید. در آخر باید اظهار داشت ما از اینکه رهبرانی در این مسیر داشتیم که از خط مقدم ما را هدایت کردند، بسیار خرسندیم.
بسیاری از متخصصین، سازمان یادگیرنده را سازمانی می‌دانند که پیوسته در حال تکامل است و سیستم زنده‌ای است که بر کسب دانش و توسعه مهارت‌های یادگیری تمرکز کرده و بر اساس آن عملکرد خود را بهبود می بخشد. این امر از یک سو باعث می‌شود سازمان‌ها برای پاسخ به تغییر و تحولات محیطی، بتوانند تغییرات سازمانی مطلوب در خود ایجاد کنند و از سوی دیگر، تمرین فرآیندها و تقویت آن‌ها به ایجاد دانش جدید سازمانی منجر شود.
مقالات ابزارها و تکنیک‌های مدیریت دانش(Knowledge management tools and techniques)
