مقدمه
در صحبت با افرادی که در مورد تکثیر و پرورش دلقک‌ماهی‌ها سؤال دارند، متوجه شده‌ام که اغلب آن‌ها علاقه بسیار زیادی به آکواریوم و آبزیان آبشور دارند و برای بزرگ‌کردن بچه‌های آن‌ها بسیار مشتاق هستند؛ اما از هزینه‌کردن برای یادگیری، راه‌اندازی آکواریومِ مولدین و پرورش لاروها و بچه‌ماهی‌های آن‌ها، می‌ترسند!
من هم قبل از اینکه این کار را یاد بگیرم و اولین جفت مولدم را بخرم، دقیقاً چنین وضعیتی داشتم. با وجود ابهامی که در مقابل من بود، با خانواده‌ام صحبت می‌کردم تا هزینه‌ای که برای خرید جفت مولد و راه‌اندازی دومین آکواریومم در خانه کرده بودم را توجیه کنم. ولی از ته دل به آنچه می‌گفتم اطمینان نداشتم!
به لطف خدا و با تلاش زیاد و هزینه‌هایی که سعی و خطا در این کار روی دستم گذاشت، موفق شدم برای اولین بار بچه دلقک‌ماهی‌های خودم را پرورش بدهم. کمتر از دو سال بعد، یک واریته جدید از دلقک‌ماهی را برای اولین بار در ایران تکثیر و به بازار معرفی کردم. جالب‌تر اینکه این واریته جدید را تقریباً هم‌زمان با مشهورترین شرکت تکثیر و پرورش آبزیان زینتی آبشور در جهان، ما نیز در ایران عرضه نمودیم.
بیایید با هم بررسی کنیم که چرا ورود به بازار تکثیر و پرورش آبزیان زینتی آبشور و به ویژه دلقک‌ماهی‌ها، می‌تواند شغلی پردرآمد برای شما ایجاد کند؟
۱. حجم تجارت جهانی بالا در عین بکر بودن بازار
اگرچه در کمال تعجب، تحقیقات کمی در مورد حجم تجارت جهانی آبزیان زینتی آبشور انجام شده است و اغلب فقط اطلاعات قدیمی در دسترس است، اما طبق اطلاعاتی که برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۰۳ منتشر کرده است، سالانه حدود ۲۰۰ تا ۳۳۰ میلیون دلار، ارزش آبزیان زینتی آب‌شوری است که از دریاها و اقیانوس‌ها صید شده و وارد چرخه این تجارت می شوند.
با این وجود، همچنان بازار رو به گسترش است، و تاکنون، تنها حدود ۳۰ گونه از آبزیان ساکن اکوسیستم‌های تپه مرجانی در شرایط نگهداری توسط انسان، با موفقیت تکثیر شده‌اند.
در ایران تعداد بسیار زیادی تولیدکننده آبزیان آب شیرین در حال عرضه محصول به بازار داخلی و بازار کشورهای همسایه هستند. اما تعداد تولیدکنندگان دلقک‌ماهی، قطعاً به تعداد انگشتان دو دست نمی‌رسد.
همچنین قرارگرفتن ایران در همسایگی کشورهایی مانند ترکیه و عراق، و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌همیشه‌فارس، شرایط بالقوه مناسبی برای صادرات آبزیان آبشور به این کشورها ایجاد نموده است.
همچنین قرارگرفتن ایران در همسایگی کشورهایی مانند ترکیه و عراق، و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌همیشه‌فارس، شرایط بالقوه مناسبی برای صادرات آبزیان آبشور به این کشورها ایجاد نموده است.
۲. سرمایه‌گذاری کم و بازگشت سرمایه سریع
تکثیر و پرورش آبزیان از مشاغلی است که بازگشت سرمایه سریعی دارد. بطوری که با تسلط کامل به فرایندهای این کار، تقریباً با فروش اولین یا نهایتاً دومین سری از تولیدات، می توان برابر بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری انجام شده، و حتی گاهی چند برابر آن، درآمد کسب کرد (البته با ملاحظاتی که جای آن در این نوشتار نیست). باید توجه داشت که دانش کافی، تضمین‌کننده روند موفقیت در این کار است و جلوی هزینه‌های اضافه یا ضرر و زیان‌های احتمالی را می گیرد. بنابراین کسب دانش کافی و آموزش دیدن، سرعت رسیدن به نتیجه مطلوب را افزایش و هزینه های آن را کاهش می دهد.
نکته دیگر اینکه، ممکن است شروع و کسب نتیجه در مورد تکثیر و پرورش ماهی‌های آبشور و دلقک‌ماهی‌ها، کمی دیرتر از آب‌شیرین اتفاق بیفتد و پیچیده‌تر باشد. اما در بازار آبشور و دلقک‌ماهی‌ها، امکان رقابت و گرفتن سهم بازار، آسان‌تر است. بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه کمتری نیاز است و حتی می‌توان این کار را با تکثیر و پرورش یک گونه شروع کرد و محصولات را در بازار به فروش رساند.
۳. دلقک‌ماهی، پرطرفدارترین و آسان‌ترین ماهی آبشور برای تکثیر در آکواریوم
در سال ۲۰۰۳ شرکت والت‌دیزنی انیمیشن «در جستجوی نمو» را با رویکردی طرفدار محیط زیست ساخت، و تصور بر این بود که ساخت آن به نفع آبزیان ساکن تپه‌های مرجانی خواهد بود. نتیجه اما بر عکس بود و میزان تقاضای جهانی برای دلقک‌ماهی اسلاریس (نمو) در جهان افزایش یافت. امروز بدون شک مشهورترین ماهی زینتی آب شور، دلقک‌ماهی اسلاریس است و بسیاری از افراد آن را «نمو» صدا می‌زنند.
جالب است بدانید که دلقک‌ماهی‌ها اولین ماهی‌های آب‌شوری بودند که با توجه به ویژگی‌های زیستی‌شان، با زندگی در آکواریوم سازگار شدند و شروع به تولیدمثل کردند. و اکنون شناخته‌شده‌ترین و آسان‌ترین بیوتکنیک تکثیر و پرورش را دارند و در کشور ما نیز نهاده‌های اولیه مورد نیازِ پرورش بچه‌های‌شان، از جمله غذای زنده مورد نیاز، به راحتی در دسترس قرار دارد.
ترس‌تان را کنار بگذارید!
اگر شما هم مثل من عاشق دلقک‌ماهی‌ها هستید و از کودکی به بزرگ کردن بچه‌های ماهی‌های‌تان علاقه داشته‌اید، اکنون زمانش رسیده است که ترس را کنار بگذارید و این تجربه لذت‌بخش را برای خودتان شخصی‌سازی کنید. اگر هم به دنبال کسب درآمد هستید، چه برای تامین هزینه‌های نگهداری آکواریوم‌تان، چه به عنوان شغل جانبی، شغل دوم یا شغل جدیدتان، پیشنهاد می‌کنم تکثیر و پرورش دلقک‌ماهی را امتحان کنید. این کار را از خانه و مقیاس کوچک شروع کنید و اگر تجربه خوشایندی بود، آن را گسترش دهید.
درباره نویسنده
من عباس علیزاده هستم و به علاقمندان آکواریوم‌های آبشور کمک می کنم تا با کمترین هزینه، آکواریوم خودشان را راه‌اندازی کنند و با یادگیری، لذت تکثیر و پرورش دلقک‌ماهی‌ها را در خانه تجربه کنند.
