هوش مصنوعی فراز و نشیب ها و دوران شکوفایی و همچنین زمستانهایی را تجربه کرده است. میتوان گفت شروع آن از سال 1950 با معرفی تستتورینگ توسط آلنتورینگ و همچنین در سال 1955 با ابداع واژهی هوشمصنوعی توسط جان مککارتی شروع شده و با چالشهایی که در این سالها در سر راه محققان این حوزه بوده ادامه پیدا کرده و تا به امروزه که دوران GPUها و کارتهای گرافیک و دوران دیپ لرنینگ و یادگیری عمیق است ادامه پیدا کرده است.
در این ویدیو از دورهی مبانی هوش مصنوعی و یادگیری عمیق به صورت خلاصه این تاریخچه را مرور میکنیم.
تاریخچه هوش مصنوعی برای افرادی که تخصص چندانی در علوم کامپیوتر و زیرمجموعههای آن ندارند، موضوعی گسترده و غیرقابل درک به نظر میرسد. هرچند ممکن است هوش مصنوعی بسیار رازآمیز و ناملموس دیده شود، اما وقتی دانش بیشتری درباره آن به دست میآوریم، درک آن سادهتر از چیزی خواهد بود که فکر میکردیم.
هوش مصنوعی یک زیرمجموعه از علوم کامپیوتر است که بر هوش ماشینی تمرکز دارد. منظور از هوش ماشینی هوشی به جز هوش انسان است.
به اصطلاح اشخاص غیرحرفهای، هوش مصنوعی عبارت است از درک این مطلب که ماشینها میتوانند دادههای خارجی را تفسیر و استخراج کرده و یاد بگیرند، تا به شکلی کارکردی، کارهای شناختی که به انسان نسبت داده میشود را انجام دهند. هوش مصنوعی بر اساس این مفهوم است که انسان توانایی تصور کرد فرایندها، تکثیر شدن و ماشینی شدن را دارند.
تاریخچه هوش مصنوعی به فلاسفه باستان برمیگردد که میاندیشیدند مصنوعی شدن، انسان ماشینی و سایر وسایل خودکار به نوعی وجود دارد یا میتواند وجود داشته باشد.
به لطف متفکران قدیم، هوش مصنوعی در دهه ۱۷۰۰ و پس از آن بیش از پیش مطرح شد. فلاسفه اندیشیدند تفکر انسان چطور میتواند به شکل مصنوعی و ماشینی دربیاید و توسط ماشینهای هوشمندی به جز انسان، دستکاری شود.
تفکراتی که ابتدای امر به هوش مصنوعی توجه نشان دادند مربوط به فلاسفه کلاسیک، ریاضیدانان و منطقدانانی است که نمادها را به صورت مکانیکی دستکاری کردند و درنهایت منجر به اختراع کامپیوتر دیجیتالی قابلبرنامهریزی به نام کامپیوتر آتاناسوف بری (ABC) در دهه ۱۹۴۰ شد. این اختراع ویژه، الهام بخش دانشمندان شد تا ایده خلق “مغز الکترونیک»” یا “هوش مصنوعی” را به جلو پیش ببرند.
تقریبا یک دهه گذشت تا نمادهای هوش مصنوعی، تبدیل به رشتهای شود که اکنون میشناسیم. آلن تورینگ یکی از ریاضیدانانی بود که آزمونی را پیشنهاد داد که توانایی ماشین را برای تکثیر اعمال انسان، به میزانی که قابل تمایز از رفتار خود انسان نباشد، اندازهگیری میکرد. کمی پس از این دهه، رشته هوش مصنوعی در طول کنفرانس تابستان در دانشکده دارتموث در میانه دهه ۱۹۵۰ تاسیس شد و جان مک کارتی، دانشمند علوم شناختی و کامپیوتر، در این کنفرانس عبارت “هوش مصنوعی” را برای اولین بار به کار برد.
از دهه ۱۹۵۰ به بعد، بسیاری از دانشمندان، برنامهنویسان، منطقدانان و نظریهپردازان به تحکیم آنچه امروز از هوش مصنوعی میدانیم، کمک کردند. با شروع هر دهه جدید، ابتکارات و یافتههایی از راه رسید که دانش بنیادین افراد در رشته هوش مصنوعی و چگونگی پیشرفت هوش مصنوعی از یک فانتزی غیرقابل دسترس را به سوی یک واقعیت ملموس در نسلهای کنونی و آینده تغییر داد. در ادامه این مطلب، درباره پیشرفتهای علمی تاریخچه هوش مصنوعی، بیشتر خواهید آموخت.
جای تعجب نیست که هوش مصنوعی پس از ۱۹۰۰ به سرعت رشد کرد، اما نکته جالب این است که افراد بسیار زیادی، صدها سال پیش از اینکه کلمهای برای توصیف آنچه که به آن میاندیشیدند وجود داشته باشد، درباره این عبارت یعنی هوش مصنوعی فکر میکردند.
ریاضیدانان، فلاسفه، اساتید دانشگاه و مولفان مختلفی درباره تکنیکهای ماشینی، ماشینهای حساب و سیستمهای عددی فکر کردهاند که عاقبت منجر به مفهوم انسان ماشینی در مخلوقات غیرانسانی شد.
ترسیم ماشینهای همهچیزدان شبیه به کامپیوتر در مقالات مشهور به شکل گستردهتری مطرح شد. سفرهای گالیور نوشته جاناتان سوئیفت از ابزاری به نام “موتور” نام برد که یکی از اولین اشارهها به فناوری مدرن و به ویژه کامپیوتر است.
هدف مورد نظر این ابزار، بهبود دانش و عملیاتهای مکانیکی بود تا جایی که حتی کماستعدادترین فرد نیز بتواند با آن کار کند و همه کار آن با کمک و دانش یک ذهن غیر انسانی انجام شود.
رمان “اریوون” نوشته ساموئل باتلر ایدهای را به بازی گرفت که عنوان میکرد ماشینها در آیندهای نامعلوم، پتانسیل داشتن آگاهی را دارند.
با آغاز ۱۹۰۰، سرعت به کارگیری ابتکار در هوش مصنوعی، به شدت افزایش یافت.
کارل چاپک یک نمایشنامه نویس اهل چک در این سال نمایشنامه علمی تخیلی “رباتهای جهانی روسام” را منتشر کرد. نمایشنامه او موضوع اشخاص ساخت کارخانه را مطرح کرد که آنها را ربات نامید. این اولین باری بود که به این کلمه اشاره شد. از این زمان به بعد، افراد ایده “ربات” را به کار گرفتند و در تحقیقات، هنر و اکتشافات خود آن را اجرا کردند.
فیلم علمی تخیلی “متروپلیس” به کارگردانی فریتز لانگ، دختری رباتی را نمایش میداد که از نظر فیزیکی قابل تمایز با انسانی شبیه به خودش، نبود. سپس این دختر رباتی هوشمند که به شکل مصنوعی ساخته شده بود، به شهر حمله کرد و ویرانی عظیمی در برلین آینده پدید آورد. این فیلم اهمیت زیادی دارد زیرا اولین تصویر نمایش داده شده از ربات است. بنابراین الهامبخش بسیاری از کاراکترهای غیرانسانی مشهور دیگر از جمله C-P30 در جنگ ستارگان شد.
?
ماکوتو نیشیمورا، زیستشناس ژاپنی، گاکوتنسوکو اولین ربات ژاپنی را ساخت. گاکوتنسوکو به معنی “یادگیری از قوانین طبیعت” است که نشان میدهد ذهن هوشمند مصنوعی ربات میتواند دانش را از مردم و طبیعت دریافت کند. بعضی از ویژگیهای آن شامل تکان دادن سر و دستان و تغییر حالات چهرهاش است. این مورد یکی از جذابترین بخشها در تاریخچه هوش مصنوعی است.
جان وینسنت آتاناسوف، فیزیکدان و مخترع همراه با دستیارش کلیفورد بری، یک کامپیوتر آتاناسوف-بری (ABC) را با هزینه ۶۵۰ دلار در دانشگاه ایالت ایوا ساختند. ABC بیش از ۷۰۰ پوند وزن داشت و میتوانست تا ۲۹ معادله خطی همزمان را حل کند.
?
کتاب ادموند برکلی، محقق کامپیوتر به نام “مغزهای غولآسا یا ماشینها فکر میکنند” اشاره کرد ماشینها بیش از پیش قادر به انجام کارهایی در سطح کلان با سرعت و مهارتی سطح بالا شدهاند. او در ادامه کار، ماشینها را با مغز انسان مقایسه کرد که اگر مغز انسان به جای گوشت و عصب، از ابزارها و سیم ساخته شده بود چه اتفاقی میافتاد و توانایی ماشینها را با توجه به ذهن انسان توصیف کرد و درنهایت عنوان کرد ماشین، میتواند فکر کند.
دهه ۱۹۵۰ زمانی بود که پیشرفتهای بسیاری در حوزه هوش مصنوعی به ثمر رسید و یافتههای تحقیقاتی در حوزه هوش مصنوعی توسط بسیاری از محققان کامپیوتر و سایر محققان، در سطح بالایی مطرح شد.
کلود شانون پدر نظریه اطلاعات، مقاله “برنامهنویسی کامپیوتر برای بازی شطرنج” را منتشر کرد که اولین مقالهای بود که درباره طراحی یک برنامه کامپیوتری برای بازی شطرنج صحبت کرد.
آلن تورینگ، “هوش و ماشین کامپیوتری” را منتشر کرد که ایده بازی تقلید را مطرح کرد. پرسش این کتاب درباره این بود که آیا ماشینها میتوانند فکر کنند یا خیر؟!
این طرح بعدا تبدیل به آزمایش تورینگ شد که هوش ماشین را اندازهگیری کرد. طرح تورینگ توانایی ماشین را برای اینکه مثل یک انسان فکر کند، اندازهگیری کرد. آزمایش تورینگ تبدیل به یک جزء مهم در فلسفه هوش مصنوعی شد که درباره هوش، آگاهی و توانایی در ماشینها بحث میکند. این مورد یکی از چالش برانگیزترین بخشها در تاریخچه هوش مصنوعی است.
الف) محاسبه ماشینآلات و هوش
آلن تورینگ
پیشنهاد میکنم به این سوال فکر کنید:
آیا ماشینها میتوانند فکر کنند؟
پاسخ آن باید با تعریف معانی اصطلاحات ماشین و فکر کردن شروع شود. ممکن است این تعاریف به گونهای شکل گیرد که تا جایی که ممکن است استفاده عادی از این کلمات را نشان دهد، اما این دیدگاه خطرناکی است.
اگر معنای کلمات ماشین و فکر کردن به این صورت بررسی شود که استفاده از آنها تا چه حد رایج است، آنگاه به سختی میتوان این نتیجه را نادیده گرفت که معنا و پاسخ به سوال “ماشینها میتوانند فکر کنند؟” باید در تحقیقی آماری مانند نظرسنجی گالوپ جستجو شود. اما این نتیجهایی پوچ است. به جای اینکه چنین تعریفی را به کار بگیریم، بهتر است پرسش دیگری مطرح کنیم که کاملا به آن مربوط است و ….
آرتور ساموئل یک دانشمند کامپیوتر بود که برنامه کامپیوتری بازی چکر را طراحی کرد. اولین برنامهای که به شکل مستقل یاد گرفت چطور بازی کند.
جان مککارتی و تیم مردان، طرحی برای ورکشاپی به نام “هوش مصنوعی” ارائه کردند. استفاده از این کلمه پس از ۱۹۵۶ که ورکشاپ برگزار شد، به طور رسمی به مک کارتی نسبت داده میشود.
آلن نیول (محقق)، هربرت سیمون (اقتصاددان) و کلیف شاو (برنامهنویس)، با همکاری یکدیگر برنامه نظریهپرداز منطقی را نوشتند که اولین برنامه کامپیوتری هوش مصنوعی بود.
مک کارتی، لیسپ را طراحی کرد که مشهورترین و همچنان محبوبترین زبان برنامه نویسی در تحقیقات هوش مصنوعی است.
ساموئل عبارت یادگیری ماشینی را حین صحبت درباره برنامهنویسی کامپیوتری که بتواند بهتر از انسانی که آن را نوشته، شطرنج بازی کند، برای اولین بار استفاده کرد.
نوآوری در حوزه هوش مصنوعی در دهه ۱۹۶۰ به سرعت پیشرفت کرد. ساخت زبانهای جدید برنامهنویسی، رباتها و آدمهای ماشینی، پژوهشهای تحقیقاتی، و فیلمهایی که افرادی را نشان میداد که با هوش مصنوعی ساخته شدهاند، محبوبیت بیشتری یافت. این روند تا حد زیادی اهمیت هوش مصنوعی در نیمه دوم قرن بیستم را افزایش داد.
اونیمیت یک ربات صنعتی بود که در دهه ۱۹۵۰ توسط جورج دیول اختراع شد و تبدیل به اولین رباتی شد که در خط مونتاژ جنرال موتورز در نیوجرسی شروع به کار کرد. وظایف آن شامل حمل قالبهای ریختهگری از خط مونتاژ و جوشکاری بخشهایی از بدنه اتومبیل بود. کاری که برای انسانها خطرناک قلمداد میشد.
?
جیمز اسلاگل دانشمند کامپیوتر، سنت (انتگرالگیر خودکار نمادین) را طراحی کرد که یک برنامه ذهنی حل مسئله بود و تمرکز آن بر انتگرال نمادین در حساب دیفرانسیل سال دوم دبیرستان بود.
دانیل بارو دانشمند کامپیوتر، استیودنت را ساخت که یک برنامه اولیه هوش مصنوعی است که به زبان لیسپ نوشته شد و مسئلههای جبر را حل کرد. استیودنت به عنوان اولین سنگ محک پردازش زبان طبیعی هوش مصنوعی شناخته میشود.
جوزف ویزنبام دانشمند کامپیوتر، الیزا را طراحی کرد که یک برنامه تعاملی کامپیوتری است و میتواند به شکلی کارکردی، به زبان انگلیسی با یک انسان صحبت کند. هدف ویزنبام، اثبات این نکته بود که ارتباطات بین ذهن هوش مصنوعی در برابر ذهن انسان، مصنوعی بود اما متوجه شد بسیاری از افراد، مشخصهای شبه انسانی را به الیزا نسبت دادند.
ربات شیکی که توسط چارلز روزن با کمک ۱۱ نفر دیگر طراحی شد، اولین ربات متحرک عمومی بود که به نام اولین فرد الکترونیک نیز شناخته شد.
فیلم علمی تخیلی ادیسه فضایی ۲۰۰۱ به کارگردانی استنلی کوبریک به نمایش درآمد. این فیلم HAL (کامپیوتر الگوریتمی برنامه نویسی شده ذهنی) را نشان میدهد که یک کامپیوتر دارای احساس است.
HAL سیستمهای فضاپیمایی را کنترل کرده و با کارکنان آن مانند یک انسان تعامل برقرار میکند، تا اینکه مشکلی پیش میآید و تعاملات HAL را تبدیل به گفتگوهایی منفی میکند.
تری ویناگراد استاد علوم کامپیوتر، SHRDLU را ساخت که یک برنامه کامپیوتری اولیه با زبان طبیعی است.
دهه ۱۹۷۰ نیز مانند دهه ۱۹۶۰ شاهد افزایش سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و به خصوص تمرکز بر رباتها و آدمهای ماشینی بود. در هرحال هوش مصنوعی در دهه ۱۹۷۰ با چالشهایی مواجه شد، از جمله کاهش حمایت دولت از تحقیقات هوش مصنوعی.
WABOT-1 اولین ربات انساننما است که در دانشگاه واسدا ژاپن ساخته شد. ویژگیهای آن شامل دست و پاهای قابل حرکت، توانایی دیدن و توانایی گفتگو است. این مورد یکی از جذابترین بخشها در تاریخچه هوش مصنوعی است.
?
جیمز لایتهیل متخصص ریاضیات کاربردی در گزارشی درباره وضعیت تحقیقات هوش مصنوعی به شورای علوم انگلیس عنوان کرد:
تاکنون در هیچ یک از بخشهای این حوزه، اکتشافاتی صورت نگرفته که تاثیر قابلتوجهی که قول داده شده بود را به همراه داشته باشد.
گزارش وی سبب شد حمایت دولت انگلیس از تحقیقات هوش مصنوعی تا حد زیادی کاهش یابد.
فیلم جنگ ستارگان به کارگردانی جورج لوکاس به نمایش درآمد. این فیلم یک ربات انساننما به نام C-3PO را نمایش میدهد که به صورت آدم ماشینی پروتکلی طراحی شده و سلیستر از هفت میلین شکل دیگر ارتباطات صحبت میکند.
فیلم ربات دیگری به نام R2-D2 را به عنوان دوست C-3PO نمایش میدهد که یک آدم ماشینی مکانیک فضایی است که میتواند مانند انسان صحبت کنند. درعوض، R2-D2 با بوقهای الکترونیک صحبت میکند. کارکرد آن شامل تعمیرات کوچک و خلبانی استارفایتر است.
استنفورد کارت یک ربات متحرک کنترل از راه دور و مجهز به تلویزیون بود که توسط جیمز ال آدامز که دانشآموخته مهندسی مکانیک در ۱۹۶۱ بود، ساخته شد. در ۱۹۷۹ یک لغزنده یا لولای مکانیکی که دوربین تلویزیون را از یک طرف به طرف دیگر تکان میداد توسط هانس موراوک، دانشجوی دکترای آن زمان، به این ربات افزوده شد. کارت با موفقیت و بدون دخالت انسان، از اتاقی پر از صندلی به مدت تقریبا پنج ساعت عبور کرد، که سبب شد تبدیل به یکی از اولین نمونهها در وسایل نقلیه خودکار شود.
رشد سریع هوش مصنوعی در دهه ۱۹۸۰ ادامه یافت. با وجود پیشرفتها و هیجانی که در هوش مصنوعی وجود داشت، دوره زمستان هوش مصنوعی با احتیاط تمام طی شد. دوره ای که سرمایهگذاری و توجه به این موضوع، کاهش یافت.
WABOT-2 در دانشگاه وسدا ساخته شد. این ربات انساننما میتوانست با مردم گفتگو کند، نت موسیقی بخواند و با یک ارگ الکترونیک، موسیقی بنوازد.
?
وزیر صنعت و تجارت بینالمللی ژاپن ۸۵۰ میلیون دلار به پروژه نسل پنجم کامپیوتر اختصاص داد، که هدف آن، طراحی کامپیوترهایی بود که میتوانستند گفتگو کنند، به زبانهای مختلف ترجمه کنند، تصاویر را تفسیر کنند و استدلالی شبیه به استدلال انسان بیان کنند.
فیلم رویاهای الکتریکی به کارگردانی استیو بارون به نمایش درآمد. طرح آن حول محور مثلث عشقی بین انسان، زن و یک کامپیوتر شخصی احساساتی به نام ادگار بود.
راجر شانک (نظریهپرداز هوش مصنوعی) و ماروین مینسکی (دانشمند شناختی) در انجمن پیشرفت هوش مصنوعی (AAAI) درباره زمستان هوش مصنوعی هشدار دادند. اولین نشانه این بود که توجه و سرمایهگذاری در تحقیقات هوش مصنوعی کاهش خواهد یافت. هشدار آنها در مدت زمانی سه ساله، به حقیقت پیوست.
مرسدس بنز یک ون بدون راننده و مجهز به دوبین و سنسور را با هدایت ارنست دیکمانز ساخت. این ماشین موفق شد تا ۵۵ mph در جادهای که هیچ مانع دیگر یا راننده انسان در آن حضور نداشت، براند.
جودی پرل فیلسوف و دانشمند کامپیوتر، استدلال احتمالی در سیستمهای هوشمند را منتشر کرد. همچنین او شبکههای بایزی را طراحی کرد که یک مدل گرافیکی احتمالی بود که مجموعه متغیرها و وابستههای آنها را از طریق گراف جهتدار غیرمدور (DAG) نشان میدهد.
رولو کارپنتر، برنامهنویس و مخترع دو چت بات جابرواکی و کلوربات است. جابرواکی را برای شبیهسازی گفتگوی طبیعی انسان به شیوهای جالب، سرگرمکننده و بامزه طراحی شده است. این مثالی از هوش مصنوعی از طریق یک چت بات است که با مردم گفتگو میکند.
هزاره دوم در حال پایان یافتن بود اما هوش مصنوعی همچنان به مراحل مختلف رشد خود ادامه داد.
ریچارد والاس دانشمند کامپیوتر، چت بات A.L.I.C.E (نهاد کامپیوتری اینترنتی زبان مصنوعی) را با الهام از الیزا ساخته ویزنبام، طراحی کرد. آنچه موجب تمایز A.L.I.C.E از الیزا شد، اضافه کردن یک مجموعه داده نمونه زبان طبیعی بود.
سپ هاچریتر و خورگن اشمیدبر دانشمند کامپیوتر، یک حافظه طولانی کوتاهمدت (LSTM) طراحی کرد که نوعی از معماری شبکه عصبی متناوب (RNN) است که برای تشخیص گفتار و دست خط به کار رفت.
دیپ بلو یا آبی عمیق، یک ابر رایانه بازیکن شطرنج است که توسط IBM طراحی شد و اولین سیستمی بود که یک بازی شطرنج را برنده شد و در مقابل استاد بزرگ شطرنج جهان بازی کرد. این مورد یکی از جذابترین بخشها در تاریخچه هوش مصنوعی است.
دیو هامپتون و کالب چانگ، فوربای را اختراع کردند، که اولین ربات اسباببازی برای کودکان بود.
شرکت سونی نیز همراه با فوربای، AIBO را معرفی کرد (ربات هوش مصنوعی) که یک سگ رباتیک ۲۰۰۰ دلاری بود که برای یادگیری تعامل با محیط خود، مالکان و سایر AIBO ها ساخته شد. ویژگیهای آن شامل توانایی درک و پاسخ به بیش از ۱۰۰ فرمان صوتی و ارتباط با صاحب انسانیاش بود.
?
هزاره جدید در راه بود و پس از اینکه ترس از Y2K از بین رفت، هوش مصنوعی به رشد خود ادامه داد. همانطور که انتظار میرفت، موجودات هوشمند مصنوعی بیشتری ساخته شدند و محصولات رسانهای خلاقانهتری درباره هوش مصنوعی و مقصد آن منتشر شد.
مشکل Y2K که به عنوان مشکل سال ۲۰۰۰ نیز شناخته میشد، مربوط به گروهی از باگهای کامپیوتری مرتبط با شکل گیری و ذخیره دادههای تقویم الکترونیک بود که در ۱/۱/ ۲۰۰۰ آغاز شد. با توجه به اینکه همه برنامهها و نرمافزارهای اینترنتی در دهه ۱۹۰۰ ساخته شده بودند، بعضی از سیستمها در انطباق با فرمت سال جدید ۲۰۰۰ به مشکل برخوردند.
قبلا این سیستمهای خودکار فقط باید دو رقم آخر سال را تغییر میدادند اما اکنون هر چهار رقم سال باید تغییر میکرد. این مورد چالشی برای فناوری و افرادی که از آن استفاده میکردند، بود.
پروفسور سینتیا بریزیل، ربات کیسمت را طراحی کرد که میتوانست احساسات را با صورت خود تشخیص داده و شبیهسازی کند. این ربات شکلی شبیه صورت انسان همراه با چشم، لب، پلک و ابرو داشت.
شرکت هوندا، ASIMO را تولید کرد که یک ربات انساننمای هوشمند مصنوعی بود.
?
فیلم علمی تخیلی هوش مصنوعی به کارگردانی استیون اسپیلبرگ به نمایش درآمد. این فیلم جامعهای آیندهنگر و کابوسآباد را نشان میدهد و دیوید را در این جامعه دنبال میکند که یک کودک انساننمای پیشرفته است که با احساسات شبه انسانی از جمله توانایی دوست داشتن، برنامهنویسی شده است.
i-Robot ربات رومبا را تولید کرد که یک جاروبرقی رباتیک خودگردان است که میتواند از موانع سر راهش عبور کند و همه جا را جارو کند.
اسپریت، فضاپیمای اکتشافی رباتیک ناسا، و آپورچونیتی، سطح مریخ را بدون مداخله انسان، کاوش کردند.
فیلم علمی تخیلی ربات به کارگردانی الکس پرویاز به نمایش درآمد. در این فیلم که سال ۲۰۳۵ را نمایش میدهد، رباتهای انساننما به انسانها خدمت میکنند. اما یکی از انسانها بسیار ضد ربات است و یک پایان تراژیک توسط ربات رقم میخورد.
اورن اتزیونی (استاد علوم کامپیوتر)، میشل بانکو و میشل کافرالا (دانشمندان کامپیوتر) عبارت خواندن ماشینی را برای اولین بار به کار بردند که به معنی درک خود به خودی یک متن و بدون نظارت شخصی دیگر بود.
فی فی لی استاد علوم کامپیوتر و همکاران او، ایمیج نت را گردآوری کردند که یک پایگاه داده از تصاویر زیرنویسی شده است که هدف آن، کمک به تحقیقات نرمافزار تشخیص شی است.
گوگل به صورت پنهانی یک اتومبیل بدون راننده طراحی کرد. این اتومبیل تا ۲۰۱۴ آزمایش رانندگی خودکار نوادا را با موفقیت انجام داد.
دهه کنونی اهمیت به سزایی برای نوآوری در هوش مصنوعی داشته است. از ۲۰۱۰ به بعد، هوش مصنوعی در زندگی روزمره ما حضور یافته است. ما از تلفنهای هوشمندی استفاده میکنیم که دستیار صدا دارن، و کامپیوترهایی را به کار میبریم که کارکردهای هوشمندی دارند که خیلی از آنها را بدون توجه به ظرایف آن به راحتی استفاده میکنیم. هوش مصنوعی دیگر یک امید واهی نیست.
ایمیج نت چالش تشخیص بصری مقیاس بزرگ ایمیج نت (ILSVRC) را در رقابت سالانه شناسایی شی هوش مصنوعی، آغاز کرد.
مایکروسافت، کینکت را برای Xbot 360 آغاز کرد که اولین ابزار بازی بود که حرکت بدن انسان را با استفاده از یک دوربین سه بعدی و آشکارسازی مادون قرمز دنبال کرد.
واتسون یک کامپیوتر پاسخ به سوالات با زبان طبیعی است که توسط IBM ساخته شد و دو قهرمان سابق پرمخاطره به نامهای جنینگز و براد روتر را در بازی ضبط شده در تلویزیون، شکست داد.
?
شرکت اپل، ربات سیری را تولید کرد که یک دستیار مجازی در سیستم عامل ios اپل است. سیری از واسطه کاربر زبان طبیعی برای استنتاج، مشاهده، پاسخ و توصیه کارهایی به کاربر انسانی خود، استفاده میکند. این ربات، فرمانهای صوتی را اجرا کرده و یک تجربه منحصر به فرد برای هر کاربر ایجاد میکند.
جف دین و اندرو ان جی (محققان گوگل) یک شبکه عصبی بزرگ متشکل از ۱۶۰۰۰ پردازشگر را آموزش دادند تا تصاویر گربهها را (با وجود اینکه هیچ اطلاعات پیش زمینهای نداشت) با نشان دادن ۱۰ میلیون تصویر بینام از ویدئوهای یوتیوب، تشخیص دهند.
یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه کارنگی ملون، ربات یادگیرنده تصویر بی پایان (NEIL) را منتشر کرد که یک سیستم یادگیری ماشین معنایی است که میتواند روابط تصاویر را مقایسه و تحلیل کند.
مایکروسافت یک ربات به نام کورتانا را منتشر کرد که نسخه مورد نظر آنها از دستیار مجازی مشابه ربات سیری در سیستم عامل ios است.
آمازون یک ربات به نام آمازون الکسا ساخت که یک دستیار خانگی است و در اسپیکرهای هوشمند جای میگیرد و مانند یک دستیار شخصی عمل میکند.
ایلان ماسک، استفان هاوکینگ و استیو وزنیاک از جمله ۳۰۰۰ نفری هستند که یک نامه سرگشاده را برای ممنوع کردن توسعه و استفاده از سلاحهای خودکار (برای اهداف جنگی) امضا کردند.
آلفاگو از دیپمایند گوگل، یک برنامه کامپیوتری است که بازی بزرگ «گو» را انجام میدهد و قهرمانان مختلفی (انسانها) را شکست داده است.
یک ربات انساننما به نام سوفیا توسط شرکت رباتیک هنسون ساخته شد. او به عنوان اولین شهروند رباتی مشهور است. آنچه سوفیا را از انساننماهای گذشته متمایز میکند، شباهت او به انسان واقعی، و توانایی او در دیدن (تشخیص تصاویر)، ایجاد حالات چهره و برقراری ارتباط از طریق هوش مصنوعی است.
گوگل ربات گوگل هوم را منتشر کرد که یک اسپیکر هوشمند است که از هوش مصنوعی به عنوان یک دستیار شخصی استفاده میکند تا به کاربران کمک کند کارهای خود را به خاطر بسپارند، قرار ملاقات خود را انجام دهند و به وسیله صوت، اطلاعاتی را جستجو کنند.
آزمایشگاه تحقیق هوش مصنوعی فیسبوک دو ایجنت گفتگو (چت بات) را آموزش داد تا با یکدیگر گفتگو کنند و یاد بگیرند چطور مذاکره کنند. در هر حال همانطور که چت بات ها گفتگو کردند، از زبان انسانی منحرف شدند (برنامهنویسی شده به انگلیسی) و با زبان خودشان شروع به گفتگو کردند. اما هوش مصنوعی را تا درجهای بسیار بالا به نمایش گذاشتند.
هوش مصنوعی پردازش زبان آلیبانا (گروه فناوری چینی) در آزمون درک مطلب و خواندن استنفورد، هوشی بهتر از انسان دارد. پردازشگر زبان آلیبانا در مجموعه ۱۰۰۰۰۰ پرسش، نمره ۸۲.۴۴ را در برابر نمره ۸۲.۳۰ انسان دریافت کرد. شکستی نزدیک اما به هرحال شکست انسان محسوب میشود.
گوگل BERT را طراحی کرد که اولین معرفی زبان دو سویه و غیرنظارت شده است که میتواند در کارهای مختلف زبان طبیعی با استفاده از انتقال یادگیری استفاده شود.
سامسونگ ربات بیکس بای را معرفی کرد که یک دستیار مجازی است. کارکردهای بیکسبای شامل صوت است که در آن کاربر میتواند صحبت کرده و پرسشهایی بپرسد و درخواست توصیه و پیشنهاد کند.
همچنین قدرت دید که در آن توانایی دیدن بیکسبای، از طریق یک اپ دوربین ساخته میشود و میتواند چیزی که کاربران میبینند را ببیند و خانه که در آن بیکسبای از اطلاعات اپلیکیشن استفاده میکند تا با کاربر، تعامل کند. این مورد یکی از جذابترین دستاوردها در تاریخچه هوش مصنوعی است.
?
پیشرفتهای هوش مصنوعی با سرعتی غیرمنتظره ادامه دارد. بنابراین میتوان انتظار داشت روند دهههای گذشته همچنان ادامه یابد و در سالهای بعد نیز شاهد پیشرفت هوش مصنوعی باشیم. در سال ۲۰۱۹ باید به چند نکته توجه داشت:
منابع:
https://blog.u-id.net/history-of-artificial-intelligence/
https://class.vision/blog/%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%da%86%d9%87%db%8c-%d9%87%d9%88%d8%b4-%d9%85%d8%b5%d9%86%d9%88%d8%b9%db%8c/