از خواص مهم گیاه گل گاوزبان میتوان گفت که دم‌کرده گل گاوزبان به همراه کمی لیمو عمانی، یک دمنوش مناسب برای مقابله با سرماخوردگی است.
گیاه شناسی گل گاوزبان
گل گاوزبان دارای طبیعت گرم و اثر نشاط آور، مقوی تمام بدن و آرامش‌بخش است.
گل گاوزبان یک گیاه علفی به طول ۷۰ – ۴۰ سانتی‌متر است.
این گیاه در مزارع و گاهی زمین‌های بایر می‌روید. منشأ اولیه آن دمشق بوده است.
گل گاو زبان گیاهی طبی است که تقریباً تمامی اجزاء آن ، اعم از گل ها و برگ ها و دانه های آن به عنوان دارو استفاده می شود. همچنین دانه های این گیاه را برای تهیه روغن مورد استفاده قرارمی دهند.
گل‌گاوزبان واقعی، شبیه گل انار بوده و تخم آن حلقوی شکل و لعابی است، دارای دم سفید و گلبرگ‌های بنفش و لاجوردی است.
برای این گیاه، فواید زیادی نام برده اند، مهم ترین آن ها که به اثبات رسیده و تقریباً تمامی اطبا از گذشته تا حال بر آن توافق دارند؛ عبارت است از:
تقویت کننده اعصاب و روان و حواس پنجگانه، و نشاط آور می باشد.
در درمان اختلال حواس کاربرد فراوانی دارد.
شکم را نرم و کیسه صفرا را باز می کند، اَخلاط سوخته سوداوی را از معده خارج و عوارض آن را از بین می برد.
در تنظیم اختلالات ادراری و تعریق، موثر است.
برای درمان سرماخوردگی، تنگی نفس و گلودرد، مفید است؛ به ویژه زمانی که با عسل طبیعی مخلوط شود.
برگ تازه آن برای درمان جوش های چرکین دهان اطفال، برفک، سستی بیخ دندان و رفع حرارت دهان موثر است.
عرق گل گاوزبان برای امراض سوداوی، وسواس و خفقان مفید است.
دارای منیزیم بوده و از سرطان پیشگیری می کند.
گل گاو زبان و برگ های تصفیه کننده خون است.
آرام کننده اعصاب است.
گل گاو زبان کلیه ها را تقویت می کند.
گل گاو زبان در درمان برونشیت موثر است.
بی اختیاری دفع ادرار را درمان می کند.
گل گاو زبان در درمان بیماری سرخک و مخملک مفید است.
ضماد برگ های گاو زبان برای رفع ورم موثر است.
برگهای گاوزبان را بپزید و مانند اسفناج از آن استفاده کنید.
برگهای تازه گل گاوزبان دارای مقدار زیادی ویتامین C می باشد و در بعضی از کشورها آنرا داخل سالاد می ریزند.
منیزیم موجود در گل گاوزبان ضد سرطان بوده و به دلیل دارا بودن «آلکوالویید» می تواند ضد حساسیت، ضد روماتیسم و ضد التهاب باشد.
جوشانده گل گاو زبان برای بهبود وضعیت مو، ناخن و پوست تاثیر فراوانی دارد.
عُصاره برگ گل گاوزبان به عنوان ترکیبی نرم کننده برای پوست خشک و برطرف نمودن خارش های پوستی به کار می رود.
افشره برگ گل گاوزبان را می توان با مقدار مساوی آب رقیق نمود و برای خشکی و یا خارش پوست و همینطور جوش های عصبی روی پوست مالید.
گل گاوزبان علاوه بر خواص درمانی فوق تصفیه کننده خون، ضداسپاسم، محرک غدد آدرنال، مقوی قلب و عروق، نرم کننده مجاری تنفسی، خلط آور، شیرافزا و مسهل بوده، ولی به دلیل دارا بودن آلکوالویید برای زنان باردار و کودکان مضر است.
نحوه مصرف گیاه گل گاو زبان
کافی است مقداری گل گاوزبان(دو تا پنج مثقال) را با نیم لیتر آب جوش، همانند چای روی حرارت غیر مستقیم بخار کتری یا سماور گذاشته و بگذارید تنها ۱۰ دقیقه دم بکشد، بهتر است پس از دم کشیدن، ده دقیقه بماند و بعد آن را میل کنید، زیرا در این صورت است که دمنوشِ شما لعاب بسته و خوش طعم تر می شود.
طرز تهیه دم‌کرده گل گاوزبان و لیموعمانی
مواد لازم: گل گاوزبان: ۳ قاشق غذاخوری لیموعمانی : ۲ عدد عسل : ۲ قاشق مرباخوری در هر لیوان آب جوش : ۴ لیوان
طرز تهیه:
لیموعمانی‌ها را سوراخ کرده و یا از وسط نصف کنید به همراه گل گاوزبان و آب جوش در قوری چینی بریزید و اجازه دهید روی حرارت ملایم به مدت ۳۰ دقیقه دم بکشد. سپس دم کرده را در یک لیوان و یا فنجان بزرگ بریزید عسل را بیفزایید و هم بزنید تا کاملا حل شود. حال به آرامی میل کنید.
