ریزش موی ناگهانی یا پیشرونده که از نظر پزشکی "آلوپسی" نامیده می شود، اغلب یک منبع نگرانی است. چه دلایلی دارد؟ در صورت آلوپسی چه باید کرد؟ چگونه تست کشش را انجام دهیم؟ چی بخورم؟
همه انسان ها در طول زندگی موهای خود را از دست می دهند. این یک روند عادی است دکتر حمید وحیدی، متخصص پوست و مو توضیح می دهد: "میزان تراکم مو در طول زندگی کاهش می یابد. بنابراین، یک زن 60 ساله نصف موهایی را که در سن 15 سالگی داشت، دارد."چرخه زندگی و عمر مو 5 سال است. پس از آن می میرد و ریزش می کند. هر فولیکول مو تا 20 چرخه مو دارد. بنابراین لازم نیست بیش از حد نگران ریزش مو باشید: بیشتر اوقات جایگزین می شود. در طول زندگی، 20 تا 30 چرخه مو به دنبال یکدیگر می آیند. هر چرخه شامل 3 مرحله است:
در مرحله آناژن، مو در حال رشد است. به طور متوسط، آنها 1 سانتی متر در ماه رشد می کنند. اما بسته به جنسیت (موهای زنان کمی سریعتر از مردان رشد می کند) یا فصل (موها در تابستان سریعتر از زمستان رشد می کنند) متفاوت است. مدت زمان فاز آناژن نیز بسته به جنسیت متفاوت است: در زنان 4 تا 6 سال طول می کشد، در حالی که در مردان 2 تا 4 سال است.
در مرحله کاتاژن که 3 هفته طول می کشد، رشد مو متوقف می شود. در واقع، فولیکول مو که ریشه مو را احاطه کرده و تغذیه می کند، دیگر فعال نیست.
در طول مرحله تلوژن، مو در مرحله رشد به تدریج به سمت سطح پوست سر، یعنی موهایی که رشد آنها متوقف شده است، فشار می آورد. بنابراین، موهای مرده با موهای جدید جایگزین می شوند. این مرحله از ریزش مو 1 تا 3 ماه طول می کشد.
تعداد موهایی که رشد می کنند همیشه بسیار بیشتر از تعداد موهایی است که می ریزند: در هر زمان حدود 80 تا 85 درصد موهای ما در فاز آناژن، 1 تا 2 درصد در فاز کاتاژن و 15 تا 20 درصد در فاز تلوژن است.
گاهی اوقات، ریزش مو ناگهانی و سریع می شود و دیگر با رشد مجدد متناسب جبران نمی شود: به این حالت آلوپسی می گویند، زیرا مو به طور غیر طبیعی نازک می شود. تخمین زده می شود که ریزش بیش از 100 مو در روز در یک دوره طولانی (چند ماه)، یک ریزش غیر طبیعی است.
طاسی نوعی از آلوپسی به نام "آندروژنتیک" است. در مردان روی پیشانی موضعی و در زنان بیشتر منتشر می شود. برخلاف ریزش های فصلی مو که بی رحم هستند، این آلوپسی ها آندروژنیک پیشرونده هستند. علل هم ارثی و هم هورمونی است. بنابراین، از آنجایی که برخی از موها به طور غیرعادی به هورمون های مردانه حساس هستند، خود را با سرعت بیشتری تجدید می کنند و مراحل ریزش مو تسریع می شود.
طاسی که عموما در مردان بالای چهل سالگی شایع است، به آن «آلوپسی» نیز میگویند، میتواند زنان را نیز درگیر کند یا در سنین زودتر رخ دهد. علل آن چیست و چگونه باید درمان کرد؟
یک آزمایش ساده به شما امکان می دهد بدانید که آیا ریزش مو واقعا غیر طبیعی است یا خیر: تست کشش. "شما باید دو دست خود را از میان موها بگذرانید و انگشتان خود را مانند یک شانه بزرگ باز کنید. اگر در مجموع بیش از 20 تار مو بین انگشتان شما باقی بماند، سطح میزان ریزش مو شما غیر طبیعی است."
◄ پاییز و بهار زمان خوبی برای ریزش مو هستند. همه حیوانات مو، از جمله انسان، در ابتدا و انتهای زمستان پوست اندازی می کنند. در ماه های سپتامبر تا اکتبر، بسیاری از مردم برای مشاوره به کلینیک پوست و مو مراجعه می کنند زیرا نگران ریزش مو های خود هستند. ... با این حال، در این زمان از سال کاملا طبیعی است، اما فقدان روحیه در زمان ریزش مو، نگرانی را افزایش میدهد.
بهترین روش پیشگیری و درمان ریزش مو جلوگیری از اتفاقات و عواملی است که میتواند ریزش مو را بروز دهد:
◄ رژیم غذایی بیش از حد سخت نیز می تواند علت آلوپسی باشد. بافتهایی از بدن که سریعتر خود را تجدید میکنند، بیشترین تأثیر را از چنین رژیم غذایی میگیرند. این رژیم ها می توانندمنجر به کمبودهایی می شود که خود مسئول تسریع ریزش مو هستند (کمبود روی، کمبود منیزیم، کمبود کلسیم و به ویژه کمبود آهن).
◄ استرس و افسردگی یکی دیگر از علل احتمالی آلوپسی است. آنها می توانند علت آلوپسی آره آتا، که شکل خاصی از ریزش مو است، یا سفید شدن موها باشند، زیرا موهای سفید آخرین بار می ریزند. این مورد ماری آنتوانت بود که یک روز قبل از اعدام موهایش سفید شد. علل دیگر آلوپسی آره آتا، به خصوص در مورد مشکلات دندانی وجود دارد.
آلوپسی آره آتا یا "آلوپسی پلاکی" ریزش مو یا مو و به ندرت ناخن ها در یک ناحیه به طور کلی موضعی است. آلوپسی آره آتا به طور کلی درمان می شود، اما گاهی اوقات می تواند مزمن شود.
◄ بیهوشی عمومی یکی دیگر از عوامل آلوپسی است. "محصولاتی که برای ریشه سمی هستند، مو می میرند و سپس می ریزند. اما به طور کلی، موها دوباره رشد می کنند."
◄ در دوران بارداری، هورمون های جنسی زنانه (استروژن و پروژسترون) افزایش می یابد. موها محافظت شده و حالت خوبی دارند. اما بعد از زایمان برعکس است، سطح هورمون کاهش می یابد. فاز رشد متوقف می شود، تعداد زیادی مو وارد فاز کاتاژن و سپس به فاز تلوژن می شوند. در نتیجه، سه ماه بعد، زنان متوجه می شوند که موهایشان در حال ریزش است. دکتر حمید وحیدی میگوید: «وقتی بین هورمونهای زنانه و مردانه عدم تعادل وجود دارد، میتوانیم تسریع ریزش مو را مشاهده کنیم».
◄ اختلال در عملکرد تخمدان ها یا غدد فوق کلیوی نیز بخشی از عوامل شناسایی شده است.
◄ یائسگی همراه با تغییرات هورمونی می تواند منجر به ریزش موی قابل توجه و همچنین تغییر در ظاهر مو (موهای ظریف و خشک تر) شود.
در حالی که خستگی و استرس اغلب با هفته های اول زندگی یک مادر جوان همراه است، کاهش هورمون ها پس از زایمان نیز می تواند باعث آلوپسی پس از زایمان شود. پس از تولد نوزاد چه باید کرد و چگونه از این ریزش مو جلوگیری کرد؟
رژیم های بسیار سخت می تواند منجر به ریزش موی سریع و ناگهانی شود. از سوی دیگر، برخی غذاها می توانند باعث کاهش یا جلوگیری از آلوپسی شوند. دکتر وحیدی می گوید: «این مورد در مورد تمام غذاهای حاوی اسیدهای آمینه گوگرد صدق می کند. از جمله این غذاها: گوشت، ماهی، حبوبات، غلات، تخم مرغ. عناصر کمیاب نیز مانند مکمل های غذایی خاص بر پایه آمینو اسیدهای گوگرد در پیشگیری از آلوپسی نقش دارند. "اما آنها در برنامه گوارشی بی اهمیت نیستند: آنها به ویژه می توانند نفخ را ایجاد کنند. در هر صورت، لازم است قبل از مصرف این مکمل های غذایی با پزشک خود مشورت کنید."
بسته به علل آن، ریزش مو را می توان با رژیم غذایی کاهش داد یا حتی آن را متوقف کرد. از چه غذاهایی پرهیز کنیم؟ کدام یک را در اولویت قرار دهیم؟ کدام رژیم ها را ممنوع کنیم؟ کدام مکمل های غذایی را بدون خطر مصرف کنیم؟
"بهتر است برس خود را با یک شانه دندانه پهن عوض کنید"
درمان ریزش مو بیش از همه یافتن علت آن است. اگر منشا هورمونی باشد، ارزیابی و درمان مناسب پیشنهاد خواهد شد. این متخصص پوست می گوید: می توانید یک تا سه ماه یک کوکتل ویتامین هم بدهید. یک اسید آمینه گوگرد به شکل قرص (سیستئین) و همچنین لوسیون های ماینوکسیدیل تجویز می شود.
لوسیون ها، داروها، گیاهان، ماساژ... بسیاری از محصولات ادعا می کنند ریزش مو را کاهش می دهند، اما کدام یک موثر هستند؟
همه چیز به شدت ریزش مو بستگی دارد. برای ریزش موی کم تا متوسط، برخی از لوسیون ها موثر هستند. از سوی دیگر، زمانی که طاسی واقعا مهم است، باید با متخصص پوست و مو مشورت کرد و به درمان دارویی روی آورد. لوسیون های مبتنی بر ماینوکسیدیل 2% برای خانم ها و 5% برای آقایان موثر هستند. دکتر وحیدی تصریح میکند: «لازم به ذکر است که ماینوکسیدیل کاملاً چرب است که میتواند ظاهری ناخوشایند به مو بدهد، همچنین وجود پروپیلن گلیکول در این محصولات در یک مورد از 20 مورد میتواند باعث ایجاد حساسیت شود». اگر این کافی نیست، مردان می توانند با داروهای مبتنی بر فیناستراید به شکل قرص درمان شوند.
زمانی که فرد بیش از حد از ریزش مو رنج می برد، می توان به او پیشنهاد کاشت مو را به صورت میکروگرافت داد. این یک عمل جراحی با بی حسی موضعی است که 2 تا 3 ساعت طول می کشد. موهای کاشته شده در پشت سر برای پیوند در قسمت جلو حرکت می کنند. در واقع، موهای پشت در معرض هورمون نیستند و بنابراین از پدیده طاسی در امان هستند. به عبارت دیگر، موهای پیوند شده در جلوی جمجمه در طول زندگی فرد عمل شده باقی میمانند و به طور معمول خود را تجدید میکنند.
شاید ریزش مو ناگهانی شما علل دیگری داشته باشد که به واسطه درمان آن علل، نیازی به کاشت مو نداشته باشید.