بلوک ساختمانی یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی است که در بیشتر ساخت و سازها استفاده می‌شود. بنابراین در این مقاله به بررسی تاریخچه، چگونگی تولید و مزایا معایب بلوک ساختمانی می‌پردازیم.
بلوک ساختمانی از مواد مختلفی تشکیل شده‌اند که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی خود، برای استفاده در ساختمان‌های مختلف مناسب هستند.
بلوک ساختمانی یک نوع مصالح ساختمانی است که از بتن، سیمان، شن و ماسه تشکیل شده است. این نوع مصالح در قرن 19 میلادی در اروپا و آمریکا به وجود آمد و به دلیل قابل حمل بودن، سرعت ساخت، قابلیت پذیرش بار و هزینه کمتر نسبت به سایر روش‌های ساخت، به طور گسترده در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار گرفت.
در ابتدا این بلوک‌ها با ابعاد کوچک تولید می‌شدند، اما با پیدایش تجهیزات جدید و فن‌آوری‌های پیشرفته‌تر، بلوک‌های بزرگ‌تر و با کاربردهای مختلف تولید شدند.
امروزه بلوک‌های ساختمانی در صنعت ساخت و ساز به عنوان یک روش پایدار و با کاربردهای گسترده استفاده می‌شود.
برای تولید بلوک های ساختمانی، از مواد مختلف استفاده می شود که در ادامه آنها را بررسی کرده‌ایم. مواد اولیه بلوک ساختمانی شامل موارد زیر است:
1- سیمان: یکی از اصلی‌ترین مواد اولیه برای تولید بلوک است که به عنوان چسبنده و پایه‌ای در ترکیبات بلوک استفاده می‌شود.
2- شن و ماسه: برای تولید بلوک، شن و ماسه به عنوان فرآیندهای پر کننده و تقویت کننده در ترکیبات استفاده می‌شود.
3- آب: آب به عنوان چسب‌دهنده و رطوبت دهنده در تولید بلوک استفاده می‌شود.
4- پودر خاکستر: به عنوان گزینه‌ای برای جایگزین کردن سیمان در تولید بلوک استفاده می‌شود. پودر خاکستر نسبت به سایر جایگزین‌ها، هزینه‌ی کمتری دارد و باعث کاهش آلودگی هوا خواهد شد.
5- فضولات صنعتی: برخی از فضولات صنعتی مانند خاکستر نمک، پوسته برنج و غیره به عنوان جایگزین سیمان در تولید بلوک ساختمانی استفاده می‌شود.
شما می‌توانید با استفاده از دستگاه آجر پازلی و بلوک پازلی در رنگ‌های متنوع و جذاب آجر تولید کنید. تولید آجر پازلی با ضایعات معادن، راهکاری سود آور برای مدیریت پسماند معادن است. (خواندن مقاله مدیریت پسماند معادن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.)
بلوک‌های ساختمانی به دو صورت ماشینی و دستی تولید می‌شوند.
در روش ماشینی، برای تولید تابوک‌های ساختمانی از دستگاه‌های خودکار استفاده می شود؛ که شامل 3 مرحله است:
بعد از وزن کردن مواد اولیه، به مقدار مناسب سیمان و شن خشک ترکیب شده و آب به آن اضافه می‌گردد.
ترکیب مواد بر روی قالب‌هایی درون دستگاه پرس می‌شود که شکل و ابعاد حفره های داخل و ساختار بیرونی آن را تعیین می‌کند. این فرآیند به طور کلی توسط حرکات مکانیکی انجام می‌شود.
بلوک‌های خشک شده در پالت روی هم چیده می‌شوند تا جمع آوری شوند.
در روش دستی، برای تولید بلوک های ساختمانی از قالب های چدنی استفاده می شود. در این روش بصورت دستی مخلوط مواد، با آب ترکيب شده و به صورت خمیری در قالب های چدنی ريخته مي‌شود. پس از خشک شدن، بلوک های ساختمانی حاصله از قالب خارج مي‌شود.
ابعاد تابوک‌های ساختمانی معمولاً به صورت 20x20x40 سانتی‌متر است، اما در برخی موارد ممکن است ابعاد دیگری نیز داشته باشد.
برخی ابعاد بلوک عبارت‌اند از:
– 10x20x40 سانتی‌متر
– 15x20x40 سانتی‌متر
– 20x25x50 سانتی‌متر
– 25x25x50 سانتی‌متر
– 30x30x60 سانتی‌متر
– 10*15*30 سانتی‌متر
هر کدام از این ابعاد بلوک ساختمانی بسته به نوع کاربرد و نوع پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اگر از پایه نواری برای اجرای بلوک سیمانی استفاده کنیم باید عرض آن دو برابر بلوک باشد. گچ یا نخ به عنوان خطوط مرجع قرار می‌گیرند.
پس از ترکیب ملات آنرا روی پایه نواری به اندازه عرض بلوک بریزید. لایه اولیه باید یک اینچ (2.5 سانتی متر) ضخامت داشته باشد.
بلوک هایی که در گوشه هستند ملات به درزهای عمودی آنها اضافه می‌شود.
در پایان هر ردیف هم‌راستا بودن آنها را در هر دو جهت بررسی کنید و در صورت لزوم به آنها مقداری فشار آورید تا تنظیم شوند.
در راستای حفره‌های عمودی پیوسته می‌توان تاسیسات فلزی و.. را عبور داد.
هنگامی که مطمئن شدید ملات به اندازه کافی سفت شده است، باید اتصالات را تمام کرده و بعد از یکپارچگی آنها، ملات‌های اضافه را هم پاکسازی کنید.
بلوک ساختمانی از مصالح سنگین و مقاوم با فشار تهیه شده است که باعث مقاومت بالای آن در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله، باد و… می‌شود.
بلوک ساختمانی دارای خصوصیات جذب حرارت کم است که باعث کاهش هزینه‌های گرمایش و سرمایش در مناطق گرم و سرد می‌شود.
بلوک ساختمانی دارای خصوصیات ضدآب است؛ که باعث جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل ساختمان و پدید آوردن خسارات جانبی مانند پوسیدگی، پف‌شدگی و… می‌شود. برخی از مدل‌های فعلی شامل افزودنی‌هایی هستند که به مخلوط اضافه می‌شوند تا کشش سطحی بلوک را افزایش داده و مانع عبور آب شوند. همچنین بلوک‌هایی با لبه‌های مختلف برای منحرف کردن آب از سطح آن وجود دارد.
ان مصالح ساختمانی قابل تولید به صورت صنعتی است که باعث افزایش سرعت اجرا و کیفیت ساخت و کاهش هزینه‌های ساخت می‌شود.
تابوک‌های ساختمانی به دلیل اندازه و وزن کمتر، دارای قابلیت اجرای آسان است؛ که باعث افزایش سرعت و کیفیت ساخت می‌شود.
بلوک ساختمانی در پروژه‌های مختلف مانند خانه، آپارتمان، ادارات، فضاهای تجاری و… قابل استفاده است و تاحدودی باعث کاهش هزینه های سازنده می گردد.
کسانی که در نزدیکی بزرگراه‌ها یا کارخانه‌های شلوغ زندگی می‌کنند، ممکن است از عایق صدا سود زیادی ببرند. دیوارهای بلوکی، که متراکم تر از دیوارهای آجری هستند، در خنثی کردن صدای بیرون بهتر عمل می کنند.
تولید و ساخت این اقلام آسیبی به محیط طبیعی وارد نمی کند. در صورتیکه، تولید آجر سنتی نیاز به حذف خاک سطحی دارد و با تولید روش سنتی و دودزابودن به محیط زیست آسیب جدی وارد می کند.
کاهش ضخامت دیوار به دلیل اینکه بلوک های بتنی ضخامت کمتری نسبت به دیوارهای آجری سنتی دارند.
معایب بلوک ساختمانی ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
ترک های روی سطح بلوک، عدم همواری، عدم تطابق در اندازه و شکل، نفوذ آب و رطوبت، کاهش قدرت حمل بار، … از معایب آن هستند که معمولاً به دلیل فرآیندهای تولید، حمل و نقل یا مراحل نصب رخ دهند.
وزن بالای بلوک های ساختمانی که نیاز به تجهیزات سنگین برای حمل و نصب دارد.
محدودیت در طراحی و انعطاف پذیری
قابل شکستن و خوردگی در صورت استفاده از مصالح با کیفیت پایین
دارای نما و جذابیت کم
امکان تشکیل رطوبت یا هوا داخل بلوک
(در مورد معایب بلوک سیمانی بخوانید.)
وقتی صحبت از ترتیبات زندگی می شود، اگر می خواهید از محیط زیست حفاظت کنید، ساخت خانه با بلوک سیمانی و بلوک پازلی منطقی تر است. اگرچه هزینه ساخت و ساز با این متریال بالاتر می باشد، اما اکثر صاحبان خانه می توانند تفاوت هزینه را در طول عمر ملک در مقایسه با آجر سنتی جبران کنند.
قیمت بلوک ساختمانی به عوامل مختلفی مانند نوع بلوک، ابعاد آن، کیفیت مصالح استفاده شده در تولید آن، قابلیت های عایقی و سازگاری با شرایط آب و هوایی منطقه و … بستگی دارد. در نتیجه، قیمت بلوک ساختمانی ممکن است در بازار به صورت متغیر باشد.
از نظر شما کدام بلوک ساختمانی محبوبیت بیشتری دارد؟
