دکتر همایون کاتوزیان در مقاله بلند خود با عنوان: ایران؛ جامعه کوتاه مدت عمدتا سه ویژگی مهم را عامل این نگاه کوتاه مدت در حکمرانی ایران در طول تاریخ بر می شمارد:
مشکل مشروعیت و جانشینی، بی اعتباری مال و جان مردم نزد حکمرانان، و دشواری عظیم انباشت سرمایه در درازمدت.
کسری بودجه دولت به گفته مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در سال 1400 تقریبا 320 هزار میلیارد تومان خواهد بود و برای جبران این کسری دولت به هر ابزاری متوسل می شود، افزایش بی سابقه نرخ ارز محاسباتی حقوق ورودی کالاها یکی از آخرین ابتکارات دولت است. این تغییر محاسبات حقوق ورودی از ارز 4200 تومانی به ارز 26 هزار تومانی آنقدر هزینه ها را افزایش می دهد که هنوز با وجود مصوبه مجلس و هیات دولت، اجرایی نشده است اما از ترخیص کاران تعهد گرفته می شود هر زمان که اجرایی شد شرکت صاحب بار باید مابه تفاوت را به حساب گمرک واریز کند.
فرض کنید مدیر یک شرکت تولیدی هستید که شریک خارجی هم دارید و مجبورید برای واردات مواد اولیه حقوق ورودی بپردازید، حالا با این قانون جدید هزینه های گمرکی شما روی کاغذ 6 برابر می شود اما از آنجا که هنوز این قانون عملیاتی نشده نمی دانید در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد، از طرفی ترخیصکار شما به اجبار پای برگی را امضا کرده است که در صورت اجرایی شدن قانون شما مکلفید مابه تفاوت را هر زمان که اجرا شد بپردازید.
حالا فرض کنید قرار است اینها را برای شریک تجاری خارجی خود در جلسه هیات مدیره بگوید:
بنام خدا
با توجه به قوانین جدید گمرکی جمهوری اسلامی ایران، ما یک حساب پرداختنی داریم که معلوم نیست چقدر است و معلوم نیست چه زمان باید بپردازیم، اما حدودا با توجه به اخبار ممکن است هزینه ها را تا شش برابر، افزایش دهد.
شاید هم ندهد،
کسی نمی داند.
