پس از درگذشت مولانا حسام الدین چلبی جانشین او شد و پس از او سلطان ولد پسر بزرگ مولانا بر مسند رهبری طربقت مولویه تکیه زد و به یادبود پدرش، مراسم سماع برگزار می شد.
درویشان هر شب جمعه پس از زیارت تربت مولانا و بوسه بر صندوقچه اش در مقابل تربت او سر تعظیم فرود می آوردند و در سماع خانه مجاور تربت به چرخ و سماع می پرداختند.
در این زمان، قونیه مرکز طریقت مولویه شناخته می شد و هنوز هم پیروان مولانا آنجا را درگاه می نامند.
اولین رساله ای که از شکل نهایی سماع به صورت امروزی سخن رانده از نوه دختری سلطان ولد است.
در سال های بعد هم سماع در بین پیروان مولانا رواج داشت و بعضی از سلاطین عثمانی نیز از مریدان مولانا بودند و در مراسم سماع شرکت می کردند.
مولوی خانه ها در دوران اوج خود بودند که در سال هزار و نهصد و بیست و سه آتاتورک به ریاست جمهوری ترکیه رسید. او مجلس را تعطیل، سلطان عثمانی را تبعید، دادگاه های شرعی را منحل، الفبای جدید لاتین را جایگزین الفبای قبلی و تغییرات بسیاری صورت داد.
از جمله اقدامات او ممنوعیت اجتماعات دراویش، ممنوعیت سماع، تعطیلی خانقاه ها و مولوی خانه ها بود. در شب عُرُس سال هزار و نهصد و بیست و پنج ماموران، مراسم سماع را متوقف کردند و دامن های شکفته ی دراویش برای سال ها از چرخش ایستاد و قفل بزرگی بر در مقبره مولانا زده شد.
دو سال بعد آتاتورک اجازه داد تا مقبره مولانا با عنوان موزه قونیه باز شود. بیست و هشت سال بعد شهردار موافقت کرد تا فقط به بهانه جذب توریست و نه به عنوان مراسمی عرفانی، مراسم سماع در سینمای شهر برگزار شود. تا سالها بعد ماموران کوچکترین نشانه هایی از عرفان را در این مراسم بر نمی تابیدند مثلا شبی با ذکر زیر لب گفتن پیری در هنگام سماع قصد تعطیلی مراسم را داشتند. این مراسم در کتابخانه عمومی شهر و بعدتر در سالن ورزشی دبیرستانی انجام می شد.
از سوی دیگر "رسوخی بایقرا" شیخ خانقاه قونیه با اعتراض به این که آنچه در قونیه انجام می شود نمایش است نه سماع از حضور در مراسم منع شد. او قونیه را برای همیشه ترک کرد. در سال هزار و نهصد و پنجاه و چهار، نام موزه به عنوان «موزه مولانا» تغییر کرد. از دو سال بعد از این تغییر نام مراسم شب عرس در ورزشگاه شهر انجام می شد.
در سالهای اخیر مرکز فرهنگی مولانا با معماری زیبا برای مراسم سماع ساخته شده و هر هفته مراسم سماع در تالار سماع آن برگزار می شود اما هنوز مراسم اصلی شب عرس، به دلیل گنجایش بیشتر در استادیوم ورزشی برگزار می شود.
در ادامه "سماع مولویه"...
