"پیچیدگی کاهش ناپذیر" (Irreducible Complexity) عنوان مبحثی است که دانشمندان بر رد فرضیه داروینیسم ها مطرح می کنند.
به طور خلاصه پیچیدگی کاهش ناپذیر به این معناست که موجودات زنده پیچیدگی ای فوق تصور دارد که در صورت کوچکترین خلل در ساختار آن، موجود دیگر قادر به ادامه حیات نخواهد بود چه برسد به اینکه پس از صدها هزار سال و به وجود آمدن صدها گونه دیگر از آن به موجود دیگر تبدیل شود.
به عنوان مثال یک موجود زنده یا باید باله کارامد داشته باشد یا پنجه و انگشتان منظم و هر کدام ساختار سلولی و دی ان ای مخصوص به خود را برای ساخت پروتئین های به غایت پیچیده خود دارند. و کوچکترین خللی در ساختار ژنی و ساختار سه بعدی مولکول های پروتئین آن سبب عدم کارایی و مرگ موجود می شود. در مثال فوق باله معلول و یا زائده انگشت مانند، باعث مرگ همان گونه می شود و هرگز به صد ها هزار سال نمی کشد.
کتاب "جعبه سیاه داروین" (Darwin s Black Box) این مطلب را با بررسی موتور تاژک یک تک سلولی اثبات میکند. این موتور علارغم پیچیدگی مولکول هایش اجزای معدودی دارد که کمترین تغییر و نابسامانی در چینش ساختاری آن سبب عدم حرکت تاژک و مرگ تک سلولی می شود.
این مبحث و همچنین شواهد فسیلی در چند مستند همراه با مصاحبه با دانشمندان محقق در این زمینه در نشانی زیر آمده:
http://www.mostanadnegar.com