Ø آریایی‌های هند و ایرانی
شاخه‌ی شرقی آریایی‌ها که بنام هند و ایرانی معروف است، پس از گذر از کناره‌های رود جیحون و ورود به بلخ (باکتریا) این نواحی را زیر پوشش نژادی خویش قرار دادند و گروه بزرگی از ایشان باز راه خود را به سمت جنوب ادامه دادند و در سرزمین بلخ ایشان به دو شاخه تقسیم شدند و از یکدیگر جدا گشتند! بعدها این دو شاخه را بنام شاخه‌ی هندی و شاخه‌ی ایرانی خواندند.
شاخه‌ی هندی پس از گذر از بلخ بسوی کوه‌های هندو کش روانه شد، عده‌ای از ایشان در کنارهای رود کابل از هجرت دست شستند و ماندگار شدند اما گروه بزرگتر به موازات رود راه خویش را پیمودند تا به سرزمین هندوستان امروزی رسیدند و از روی رود "سند" گذشتند و برای این گذر از رود به ایشان بعدها "سندی" و "هندی" گفته شد، ایشان تا حوالی پنجاب رسیدند
شاخه‌ی آریایی ایرانی در ابتدای هزاره‌ی اول پیش از میلاد مسیح در حدود بلخ از برادران خود که بسوی هند می‌راندند جدا شدند و وارد سرزمین ایران شدند، اینان از گذرگاه‌های شرقی دریای خزر به سوی شرق و غرب ایران حرکت کردند و بتدریج تمام سرزمین ایران را از آن خود نمودند.
آریایی‌های ایرانی و هندی که خواستگاه اولیه آنها یک سرزمین بود بنام "ایرانویچ" که در آن در کنار هم سالیان دراز زیسته بودند از آن مهاجرت نمودند دارای مشترکات فراوانی در تمام شئون زندگی بودند؛ این نزدیکی شدید فرهنگی آریائیان هندی و آریائیان ایرانی از بررسی دو کتاب مقدس هرکدام یعنی "وداها[1]" هندی و "اوستای" ایرانی بخوبی قابل مشاهده است.
آریایی‌های درآمده به ایران به دسته‌های کوچکتر تقسیم شدند، گروهی به سوی شمال و شمال‌غربی راند و به داخل سرزمین کاسی‌ها درآمد و بگونه‌ای در ایشان رخنه نمودند و آمیختند که سرانجام کاسی‌ها را باید آریایی خواند. گروه دیگر در شمال‌شرقی و شرق ایران راندند و با گذشت زمان و تکمیل تعداد نفوسشان اقوام پارتی را تشکیل دادند یعنی همانهایی که بعدها شاهنشاهی اشکانی را در ایران برپا نمودند، دسته‌ای دیگر به جانب جنوب و غرب ایران رفتند.
با توجه به آنچه که گفته شد می‌توان چنین نتیجه گرفت که در ابتدای هزاره‌ی اول پیش از میلاد مسیح مهاجمان که با زور و با امواج متوالی وارد می‌شدند از دو راه شرقی و غربی دریای خزر از طریق ماورالنهر و قفقاز به مهاجرت خویش ادامه می‌دادند، دیگر چون هزاره‌های گذشته در بین بومیان و در کام حکومت‌های وقت مستهلک نشدند بلکه خلاف آن رخ داد! شعبه‌ی شرقی آریایی‌ها دیگر نمی‌توانست به هندوستان مهاجرت نماید زیرا پیشتر همنژادگانشان این سرزمین را اشغال نموده بودند پس بسوی ایران سرازیر شدند و در طول مسیری که از بلخ آغاز می‌شد پیش‌راندند و در غرب با ایلام روبرو شدند و اینگونه در کنار شهرهای ایلام رحل اقامت نهادند و به کوچ‌نشینی‌های فصلی پرداختند، آنها وقتی از زاگرس گذشتند با آشوریان روبرو شدند که پیشتر نتوانستند بروند اما در شمال غربی به داخل حکومت اورارتو نفوذ کردند و بدین ترتیب به تخریب دنیای کهن و ساختن بنایی نو به جای آن پرداختند، در رویایی با این قوم تازه وارد با سه گروه متمایز روبرو می‌شویم؛ پارت‌ها، مادها و پارس‌ها که تاریخ ایران باستان را بخود اختصاص دادند. ... (ادامه دارد)...
[1]Vedas
