"نه جنگ، نه مذاکره"؛ ناشدنی است

یدالله کریمی‌پور

تداوم استراتژی "نه جنگ، نه مذاکره"، سخت است و بقای آن اعجاز؛ چرا؟

۱- بازی ایران-آمریکا دو جانبه است.آمریکا به عنوان یک طرف بازی موافق تداوم این راهبرد نیست، ایران به عنوان سوی دیگر بازی، چه می تواند بکند؟

۲- در مناسبات بین الملل، حق با "قدرت" است. حتی یک استراتژیست حرفه ای در جهان نیست که در گزاره زیر تردید کند:

"آمریکا توانمندتر از ایران است"؛ دستکم ۱ به ۱۰؛ و بلکه ۱ به ۵۰. البته در مقیاس جهانی.

خب، خواه و ناخواه قدرت مانور و قدرت آفندی، به تصمیم او بستگی دارد. به عبارت بهتر در درست بودن گزاره متعاقب نیر تردید نیست:

آمریکا در موضع "کنشی" است و ایران در موضع "واکنشی".

پذیرش چنین گزاره ای، به معنای آن خواهد بود که ما در مقیاس استراتژیک در جایگاه "پدافند" هستیم و ابتکار عمل(آفند) در دست واشنگتن است؛

۳- در همه دنیا، حتی یک استراتژیست حرفه ای یافت نمی شود که این گزاره را منکر شود:

ایران در مواجهه با آمریکا در مقیاس کروی، در جایگاه "محاطی" است و آمریکا در جایگاه"محیطی".

بدین اعتبار که به هر روی، آمریکا با داشتن ۸۳۰ پایگاه برون مرزی دریایی پخش شده در کره زمین، به ویژه پایگاه های دریایی، در صورت رسیدن نبرد به حالت "تمام عیار"، قادر است، ایران را دستکم در دریاها به "بایکوت کامل" بکشاند؛

۴- آمریکای "جهان خوار"، در عین حال "جهان دار" هم هست. به عبارت دیگر چون در جایگاه آفندی-کُنشی است و اسباب قدرتش کروی است، پس فضا و دریا را در اختیار دارد؛ بنابراین در نبردهای آمریکا، همواره"زمین" را تبدیل به"میدان عملیات " می کند ؛ از دل چنین چرخه ای، این گزاره بیرون می اید :

جغرافیای جنگ آمریکا با قدرتی منطقه ای، به هر روی، سرزمین کشور دشمن خواهد بود؛ فارغ از روند و نتیجه. چنین چرخه ای، به معنای پیروزی حتی به هنگام خیز (Take off) خواهد بود؛

۵- سیستم تحریم‌های آمریکا علیه ایران،گام به گام، دارد به سوی "بایکوت کامل" ایران پیش می رود. پادزهر چنین کنشی، به منظور واکنش و پدافند در مقیاس استراتژی دفاعی، "سیستماتیک کردن استراتژی مقاومت" است. پدیده ای که با توجه به منظم نبودن و سازماندهی نشدن ملت-دولت ایران، در قیاس با ویتنام، کره شمالی و...، نه تنها چندان موثر نیست، که شاید تداومش موجبات بروز نارصایتی طبقه متوسط و خشم محاسبه ناپذیر طبقه فرودست شود.

به گمانم به زودی و بیشینه تا بهار ۱۳۹۹، مدیران کلان جمهوری اسلامی، ناگزیرخواهند شد، به گونه ای مذاکره تن در دهند.