چرا به مصرف چای اعتیاد پیدا می کنیم؟
یکی از نوشیدنی های محبوب در سطح جهان، چای است. چای حاصل یک گیاه طبیعی به نام کاملیا سیننسیس می باشد.
یکی از ترکیبات اعتیاد آور در چای، کافئین است. کافئین، محرک سیستم عصبی مرکزی به شمار می رود که با ورود به بدن، سبب شکل گیری احساس رضایت، آرامش و لذت می گردد.
در واقع نوشیدن بیش از حد چای، زمینه را برای تحریک لذت به ارمغان می آورد. بدن در مقابل عمل لذت بخش، میل به اعتیاد پیدا می کند.
به عبارتی دیگر ماده روانگردان کافئین، دارای یک ساختار شیمیایی شبیه آدنوزین است که به صورت طبیعی در بدن، سبب تسکین در سیستم عصبی مرکزی می شود.
ساختار شیمیایی کافئین با قرار گیری در گیرنده های آدنوزین در مغز، مانع شکل گیری اتصال آدنورین به مغز می شود. در طی این روند، سلول های مغز در حالت خسته قرار می گیرند.
علاوه بر این، ساختار شیمیایی کافئین قادر است در بدن انسان به ترشح محرک های طبیعی اعم از دوپامین بپردازد. با ترشح دوپامین، احساس خستگی در بدن رفع می شود و فرد در حالت هوشیار قرار می گیرد.
علائم اعتیاد به چای, وابستگی به چای, عوارض اعتیاد به چای
مصرف چای در روزهای گرم تابستان از نشانه های اعتیاد به چای است
یکی دیگر از ترکیبات اصلی در چای، تئین است. تئین، به عنوان محرک سیستم اعصاب سمپاتیک، منجر به افزایش میزان ترشح آدرنالین در خون می شود.
شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که پس از تمام یک فعالیت جسمانی سنگین، تنها با نوشیدن یک لیوان چای، خستگی از بدن تان رفع گردد. رفع خستگی از وجود تئین در چای نشأت می گیرد.
تعدیل در مصرف چای، از اعتیاد به آن جلوگیری می کند. چای تازه دم در ده دقیقه اول، از آنتی اکسیدان های متعددی برخوردار است. آنتی اکسیدان یک عنصر ارزشمند برای بدن است که با گذشت زمان، میزان آن در چای کم می شود. در مقابل، میزان یک ماده مضر به نام اگزالت در چای کهنه افزایش پیدا می کند.
بهترین زمان مصرف چای، حداقل یک ساعت قبل از صرف وعده غذایی و دو ساعت پس از صرف مواد غذایی می باشد. در واقع علت زمان بندی برای مصرف چای در رابطه با غذا، به جذب آهن موجود در مواد غذایی باز می گردد.
علائم اعتیاد به چای
مصرف زیاد چای, افراد معتاد به چای, علت اعتیاد به چای
تعدیل در مصرف چای از اعتیاد به آن جلوگیری می کند
سازمان بهداشت جهانی، وابستگی به چای را به موجب وجود کافئین، به صورت رسمی یک سندرم شناسایی می کند. تحقیقات بیانگر آن هستند که با مصرف منظم کافئین نشانه هایی به مثابه اعتیاد بروز پیدا می کند.
یکی از نشانه های رایجی که حاکی از اعتیاد به چای دارد، تهیه ی چای پس از صرف غذا است.
اکثر معتادان به چای، در راستای تهیه ی آن از راه های خلاقانه استفاده می کنند. به طور مثال برای خوش طعم سازی چای را با لیمو، گلبرگ های گل سرخ، دارچین و ... ترکیب می کنند. یکی دیگر از نشانه های اعتیاد به چای، در بازه زمانی عدم مصرف بروز پیدا می کند. معتادان به مصرف چای، پس از قطع مصرف این نوشیدنی گرم دچار احساس افسردگی، خستگی، سردرد، اضطراب، تحریک پذیری، خواب آلودگی و عدم تمرکز می شوند.
عده ای نیز با وجود آگاهی از تداخل آسیب هایی که چای بر بدن تحمیل می کند، همچنان به استفاده بی رویه از نوشیدنی چای اصرار می ورزند.
از سری نشانه های ابتلا به اعتیاد چای می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
• دسترسی به احساس آرامش و لذت به وسیله چای
• انتخاب چای در روز های گرم تابستان
• خریداری قند و چای قبل از اتمام مقادیر موجود
• نوشیدن چای سرد به منظور جلوگیری از هدر رفتن
• پذیرایی میهمانان با دعوت به چای
بازه زمانی شکل گیری اعتیاد به چای
به طور کلی نمی توان یک بازه زمانی مشخص را برای اعتیاد به چای تخمین زد. زیرا میزان کافئین موجود در چای تحت تأثیر تنوع آن قرار دارد.
به طور مثال در یک فنجان چای سبز حدود 33 الی 71 میلی گرم کافئین یافت می شود. علاوه بر این، در چای سیاه حدود 35 الی 44 میلی گرم کافئین وجود دارد.
بهتر است بدانید در یک فنجان چای گیاهی، میزان کافئین در مقادیر صفر قرار دارد. به عبارتی دیگر در چای طبیعی کافئین یافت نمی شود.
با این وجود مصرف روزانه چای در مقادیر 100 میلی گرم، احتمال شکل گیری به اعتیاد را افزایش می دهد.
عوارض اعتیاد به چای
بی شک عدم رعایت حد اعتدال در مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های مختلف به ویژه چای، عوارضی را برای بدن در پی دارد.
سرطان زا
در برخی چای ها شاهد مواد معطر شیمیایی هستیم که به منظور خوش طعم شدن آن، با چای ترکیب یافته است. مواد معطر شیمیایی از خاصیت فنول برخوردار هستند.
افزایش مقدار فنول در بدن زمینه را برای شکل گیری توده سرطانی مهیا می سازد. فنول ماده ای سرشار از ترکیبات حلقوی است که بر روی سیستم گوارش، پوست و کبد تأثیرات نامطلوبی می گذارد.
کاهش جذب آهن در بدن
بانوان نسبت به آقایان دفع آهن بیشتری دارند. اعتیاد به چای در بازه زمانی طولانی، به موجب عدم جذب آهن در بدن سبب شکل گیری عارضه کم خونی به ویژه در بانوان می گردد.
تخریب سلامت دهان و دندان
افراد معتاد به چای, علت اعتیاد به چای, نشانه های اعتیاد به چای
تپش قلب از عوارض مصرف زیاد چای و اعتیاد به آن است
اعتیاد به چای، سلامت دهان و دندان را به مخاطره می اندازد. در واقع مصرف طولانی مدت چای، به موجب تانن های غنی کننده سبب سیاه شدن و لکه دار شدن دندان می گردد.
مصرف چای با مواد قندی همراه است. قند و شکلات به موجب برخورداری از خاصیت چسبندگی، در دهان باقی می مانند.
حدود 2 الی 5 دقیقه پس از استفاده از قند و چای، فرایند فعالیت میکروب های موجود در لایه میکروبی آغاز می شود. در طی این روند اسید های مخرب در دهان مینای دندان را خراب می کنند.
تشکیل دهنده غلظت در پلاسما خون
یکی از معایبی که اعتیاد به چای در بدن به وجود می آورد، غلظت پلاسما خون است. در چای ماده ای به نام تانن وجود دارد. تانن خاصیت ادرار آور دارد که در بازه زمانی طولانی، سبب غلظت پلاسما خون می گردد.
در پلاسمای غلیظ، دامنه فعالیت آنزیم محدود می شود. بدین ترتیب مواد زائد در بدن باقی می مانند و زمینه برای شکل گیری بیماری های گوناگون فراهم می گردد.
علاوه بر این، تانن سبب فعالیت بیش از حد سلول های اپیتلیال کلیه می گردد که به مرور زمان اختلالاتی را در کارکرد کلیه به وجود می آورد.
در مواردی، مصرف بی رویه چای، اسید موجود در معده را افزایش می دهد. لذا احتمال می رود اعتیاد به چای شکل گیری عارضه درد و زخم معده را تشدید کند.
تحقیقات حاکی از آن دارند که اگزالیک اسید موجود در گیاه چای، مسموم کننده است و سبب ایجاب اختلالات متابولیسمی در بدن می شود. اگزالیک اسید با رسوب گذاری در کلیه، زمینه را برای شکل گیری بیماری سنگ های کلیوی فراهم می کند.
عوارض جانبی اعتیاد به چای در بدن شامل موارد زیر می شود:
• تحریک پذیری
• تپش قلب
• میگرن
• تشدید احتمال حمله ی قلبی
• تکرر ادرار
• کشیدگی در عضلات
• لرزش در بدن
• بی خوابی
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش اعتیاد به چای
گام اول
نخستین گام برای کاهش اعتیاد به چای، کاهش میزان مصرف است. ضرورت دارد کاهش میزان مصرف چای به تدریج شکل بگیرد. به طور مثال در روز اول فنجان های کوچک چای را جایگزین فنجان های بزرگ کنید.
سپس تعداد فنجان های نوشیدن چای را به 2 الی 1 به صورت روزانه محدود نمایید. احتمال می رود با کاهش میزان مصرف، نشانه های ناخوشایند ترک نیز کاهش پیدا کنند.
گام دوم
دومین گام برای کاهش اعتیاد به چای، برخورداری از خواب کافی است. اکثر معتادان به چای در هنگام بروز احساس خستگی به مصرف چای روی می آورند. بی شک با خواب کافی، زمینه برای بروز احساس خستگی مهیا نمی شود.
گام سوم
گام سوم کاهش اعتیاد به چای، به هیدراته سازی بدن اختصاص دارد. هیدراته کردن بدن، احتمال شکل گیری خستگی، سرگیجه و سردرد را پس از قطع چای کاهش می دهد.
بهترین نوشیدنی برای هیدراته کردن بدن شامل آب و نوشیدنی های فاقد کافئین می باشد.
در واقع، یکی از راهکار های مؤثر برای پیشگیری و کاهش اعتیاد به چای، جایگزین سازی دمنوش های طبیعی به جای چای است. دمنوش های طبیعی و گیاهی از خواص درمانی بی شماری بهره مند هستند. علاوه بر این، می توانند میزان اعتیاد شما به چای را کاهش دهند.
در ادامه دمنوش های گیاهی و فاقد کافئین را عنوان می کنیم:
• دمنوش به لیمو، زنجبیل، زردچوبه، برگ نعناع، آویشن و بابونه
• شیر طلایی، ترکیب شیر با زرد چوبه
• آب چغندر
• آب سیب
• آب هویج گرم
• چای گیاهی
• ترکیب شیربادام گرم با جوز هندی یا دارچین
بهتر است بدانید پس از قطع مصرف چای، نشانه های اعتیاد حدود 12 الی 24 ساعت پس از منع مصرف در رژیم غذایی بروز پیدا می کنند. شدت علائم ترک چای، در 9 روز نخست به اوج می رسد و پس از 9 روز میزان نشانه های اعتیاد کاهش پیدا می کند.
خاصیت چای سبز و چای سفید به مراتب بیشتر از چای سیاه است. علاوه بر این، افزودن هل در چای، کمک شایانی به کاهش اعتیاد به چای می کند.
