آنوریسم مغزی یک برآمدگی یا تورم غیرطبیعی در یکی از رگ‌های خونی مغز است. این تورم زمانی رخ می‌دهد که دیواره‌های ضعیف یک رگ خونی نمی‌تواند فشار خون جاری را تحمل کند و منجر به ایجاد حبابی در دیواره رگ می‌شود. آنوریسم می‌تواند بدون علائم باشد، اما اگر پاره شود، باعث خونریزی مغزی و مشکلات جدی یا حتی مرگ می‌شود.
عوامل مختلفی در ایجاد آنوریسم مغزی نقش دارند، از جمله:
1. عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل شرایط ژنتیکی خاص، مانند بیماری‌های بافت همبند یا اختلالات کلیوی، بیشتر در معرض آنوریسم مغزی قرار دارند.
2. فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند به مرور زمان دیواره‌های رگ‌ها را تضعیف کرده و خطر ایجاد آنوریسم را افزایش دهد.
3. سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی تضعیف دیواره‌های رگ‌های خونی است که احتمال تشکیل آنوریسم را بیشتر می‌کند.
4. مصرف الکل و مواد مخدر: استفاده از الکل و برخی مواد مخدر می‌تواند به ضعیف شدن رگ‌های خونی منجر شود.
آنوریسم مغزی به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند:
آنوریسم ساکولار (کیسه‌ای): شایع‌ترین نوع آنوریسم است که به صورت یک حباب کوچک یا کیسه در دیواره رگ‌های مغزی ایجاد می‌شود.
آنوریسم فوزیفور: این نوع آنوریسم بیشتر در رگ‌های بزرگ مغز رخ می‌دهد و باعث تورم کلی یک بخش از رگ می‌شود.
آنوریسم میکروآنوریسم: نوع کوچکی از آنوریسم است که بیشتر در رگ‌های کوچک مغز مشاهده می‌شود و ممکن است بدون علامت باقی بماند.
آنوریسم زمانی به خونریزی مغزی تبدیل می‌شود که دیواره ضعیف آن نتواند فشار داخلی رگ را تحمل کند و پاره شود. این پاره‌شدگی باعث نشت خون به فضای اطراف مغز و ایجاد فشار بر بافت‌های مغزی می‌شود. این وضعیت، که به آن خونریزی زیرعنکبوتیه (Subarachnoid Hemorrhage) می‌گویند، می‌تواند منجر به سردرد ناگهانی و شدید، تهوع، تاری دید، تشنج و حتی کما شود.
روش‌های درمانی بسته به اندازه و محل آنوریسم و شرایط بیمار متفاوت است و شامل گزینه‌های زیر می‌شود:
کلیپینگ (Clipping): در این روش جراحی، کلیپی بر روی پایه آنوریسم قرار می‌گیرد تا جریان خون به آن قطع شود.
درمان اندوواسکولار (Coiling): این روش کم‌تهاجمی شامل ورود یک کویل به داخل آنوریسم از طریق یک کاتتر است که باعث مسدود شدن آن می‌شود.
استنت‌گذاری: در مواردی که آنوریسم بزرگ یا پیچیده است، از استنت برای پشتیبانی و تقویت دیواره رگ استفاده می‌شود.
پیشگیری از آنوریسم مغزی تا حد زیادی به کنترل عوامل خطرزا و ایجاد یک سبک زندگی سالم وابسته است. این اقدامات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
کنترل فشار خون: استفاده از داروها و روش‌های طبیعی برای کاهش فشار خون.
ترک سیگار: سیگار کشیدن به شدت به دیواره‌های رگ آسیب می‌رساند و ترک آن یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است.
کاهش مصرف الکل و مواد مخدر: مصرف الکل و مواد مخدر باید به حداقل رسانده شود تا از ضعف دیواره‌های رگ‌ها جلوگیری شود.
رژیم غذایی سالم و ورزش: تغذیه مناسب و ورزش به تقویت رگ‌های خونی و کاهش ریسک آنوریسم کمک می‌کنند.
در نهایت، مشاوره با پزشک و انجام چکاپ‌های دوره‌ای می‌تواند به شناسایی زودهنگام و مدیریت بهتر آنوریسم مغزی کمک کند.
