علی اکبری
علی اکبری
خواندن ۴ دقیقه·۲ سال پیش

در باب روح مصاحبه یا اینکه چرا در جواب سوال " مطالعاتتون در حوزه ی اچ آر چیه؟" نباید بگیم شاهنامه!

شاید یه روزی برسه که بشه فرآیند مصاحبه رو هم با هوش مصنوعی مدل کرد و بدون نیاز به کارشناس منابع انسانی با سوال های آماده و جواب های پردازش شده نیرو استخدام کرد. اما امروز نه.
سهراب سپهری یک جایی میگه:

" هر که در حافظه چوب ببیند باغی/صورتش در وزش بیشه شور ابدی خواهد ماند"

به نظر من یکی که تو حوزه اچ آر فعالیت میکنه باید مثل چیزی باشه که سهراب میگه. یه بصیرتی ورای ظواهر داشته باشه تا بتونه شایستگی افراد رو فارغ از چند تا سوال و جواب ساده، جست و جو کنه و اونها رو در قامت با شکوهی که می تونن تو سازمان داشته باشن، ببینه.

حدود دو ماهی میشه که این دایره منحوس سبزرنگ دور عکس پروفایل لینکدینم افتاده و بیش از هرچیزی مصاحبه میکنم تا یه کارشناس تراز سهراب سپهری پیدا کنم چون مطمئنم چنان سازمانی بهترین جای ممکن برای کار کردن خواهد بود. اما چیزی که دیدم ترسم رو از جایگزینی انسان با ربات در فرآیندهای منابع انسانی رو بیشتر کرد. اینکه معمولا چند المان محدود در رزومه و صحبت های شما تعیین کننده نهایی نتیجه مصاحبه خواهد بود و مصاحبه کننده ها صرفا با لیستی از چک باکس های فرضی (یا حتی واقعی) صرفا تصمیم میگیرن برای شما کدام یک از موارد رو تیک بزنن. البته منطق مصاحبه های شدیدا ساختاریافته و کارشناس های جذب با آموزش های فشرده و هندبوکی کاملا قابل فهمه. چرا وقتی میشه هزینه ی آموزش رو با جذب کسی که روندهای متداول رو بارها تکرار کرده کاهش داد، به دنبال بررسی عمیق تر و مصاحبه معنادارتر رفت؟ دور زدن چنین سوگیری هایی متاسفانه نیاز به تلاش زیاد و مقادیری ریفرال داره. پایین تر چند توصیه کنایی به دوستانم در حوزه ی اچ آر دارم که ممکنه در آینده ی کاری و مصاحبه های پیش رو کمک کننده باشه:

  • اگر مدتیه سازمانتون رو عوض نکردین و فکر میکنین در حال رشد هستین بر حذر باشید. هر شش ماه جابجا بشید و ساختار سازمان های مختلف رو تجربه کنین. همینکه اسم ها رو یاد بگیرین کافیه. برند سازمان هایی که در اون مشغول بودین بسیار مهمه عزیزان.
  • در مصاحبه تا جایی که ممکنه بزرگنمایی کنین. کارهاتون رو بدون اشکال نشون بدین. حتی کارهایی که دیگران انجام دادن و شما صرفا اسمش رو شنیدین به اسم خودتون بزنین. خیالتون راحت کسی در موردش از شما سوال نمیپرسه و خبری از به چالش کشیدن شما نخواهد بود.
  • استفاده از زبان غامض و جارگون اچ آر بسیار توصیه میشه. برای ثقیل تر شدن ماجرا حتی میشه اصطلاحات رو به زبان الفی یا دوتراکی هم بیان کرد. حتما اشاره کنین که این مفاهیم رو همین چند روز پیش تو HBR خوندین.
  • واقعا انتظار دارین به شما فیدبک مصاحبه رو بدن؟ حتی وقتی مستقیما از مصاحبه کننده ها سوال میپرسین؟ شوخی میفرمایید.
  • اگر هیچ خبری از هیچ کسی نشد و ایمیل و تماسی دریافت نکردین، پیگیری از سمت شما بی معنیه. انشالله مصاحبه های دیگه.
  • آمادگی سوالات مثلا هوشمندانه ای که قراره مچ شما رو بگیره داشته باشین. (If you know you know)
  • جایی میخوندم یکی از شایستگی های حوزه ی منابع انسانی توضیح مسائل پیچیده ی تخصصی به زبان ساده و بحث در موردشونه. این خیلی خوبه ولی نه تو ایران. بنابراین تا جایی که میشه مبهم، خیلی کلی، و پیچیده توضیح بدین. رجوع شود به بند سوم.
  • معمولا مصاحبه کننده ها به دنبال چند المان خاص در جلسه مصاحبه هستن، چندتایی مصاحبه دستگرمی برید و توجه کنین از چه حرفایی خوششون میاد و فقط راجع به همین ها توضیح بدین.

بی انصافیه اگر همه ی دوستان و همکارانی که تو این مدت ملاقات کرده ام رو با یه چشم ببینم. یکی از تجربه های خوبی که داشتم صحبت راجع به همین موارد بالا تو یکی از جلسه های مصاحبه بود. اینکه یه تبادل افکار عمیقی شکل بگیره بدون اینکه نگران این باشی که چه تاثیری رو نتیجه ی مصاحبه داره، بسیار دلچسبه. از یک کارشناس منابع انسانی به یک کارشناس منابع انسانی دیگه. البته این تجربه ی خوب همه نشان از کاربلد بودن مصاحبه کننده در ایجاد یه جو حرفه ای و در عین حال صمیمانه س.

اگرچه این روزها بسیار تحت فشار و ناراحتم (کیه که نباشه) ولی امیدوارم بتونم دوباره خودم رو ذره ذره اثبات کنم و تا جایی که در توانم هست از پا گذاشتن به مسیری که ازش متنفر بودم و اخیرا باهاش رودررو شدم، خودداری کنم. در نهایت امیدوار بودم تمام تصمیماتم و برنامه هایی که در این سالها در مهبانگ توسعه دادم به شدت به چالش کشیده بشه. تک تک قدم هایی که برداشتم مورد سوال و مداقه قرار بگیره. هرچند به مقصود نرسیدم و چنین چیزی نیافتم اما قول میدم به عهد دیرین خودم پایبند باشم و تا وقتی در این حوزه فعالم با منابع انسانی، انسانی برخورد کنم. همونقدر پیچیده، چند بعدی و دارای عمق فکری. باید انسان به منابع انسانی برگرده. اسمش رو هر چیز دیگه ای هم که بگذاریم(که اخیرا هم مد شده) باز هم نیازمند اینه که انسانی باشه.

Who can find you clear springs of waters, but I can!
Who can tell you the age of the moon, but I can!
Who can call the fish from the depths of the sea, yes I can!
Who can change the shapes of the hills and the headlands, I can!






مصاحبهمنابع انسانی
فارغ التحصیل MBA دانشگاه تهران، کارشناس ارشد منابع انسانی گروه مِهبانگ
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید