در دوران روم باستان قدیمی ترین پمپ وکیوم پمپ مکنده بود. مخترع پمپ وکیوم دانشمند آلمانی به نام اتووان گریکه بود که حدود 370 سال پیش به طور تخصصی طراحی و ساخت نسخه ابتدایی پمپ وکیوم را آغاز کرده بود. کاربرد مهم پمپ وکیوم در سه قرن گذشته باعث رشد این دستگاه شده است. امروزه دستگاه پمپ وکیوم هم پیچیدگی و هم بازدهی بیشتری نسبت به قبل دارد.
پمپ وکیوم (Vacuum Pump) یا ترجمه آن (پمپ خلا) دستگاهی است برای ایجاد خلا در یک محفظه ی آب بندی شده. به این صورت که با تخلیه مولکولهای هوا باعث ایجاد خلا نسبی در آن محفظه می شود. پس کاربرد اصلی پمپ وکیوم برای ایجاد فشار منفی از طریق مکش می باشد. این عملیات از چند دهم تا چندین متر مکعب در ساعت قابل انجام است. الکتروموتور و سیلندری که در پمپ وکیوم تعبیه شده است با توجه به میزان وکیوم مورد نیاز ظراحی شده و چون مصرف انرژی در پمپ وکیوم اهمیت دارد هدف از تولید پمپ وکیوم با سیلندر و الکتروموتور مناسب بیشترین بازدهی و مصرف کمتر انرژی می باشد. دستگاه پمپ وکیوم سه نوع مختلف دارد که با توجه به اندازه و قدرت هر کدام توان آنها با هم متفاوت است.
مکش اصل کار پمپ وکیوم است. پمپ وکیوم انواع حالت ماده مثل گاز و مایع را مکش می کند. در این فرآیند که فشار منفی گفته می شود، فشار محیط وکیوم از فشار بیرون کمتر می شود و در نهایت محیط خلا ایجاد می شود. پمپ وکیوم دو مدل دارد 1- پمپ وکیوم یک مرحله ای 2- پمپ وکیوم دو مرحله ای. در مدل یک مرحله ای هم فشار کمتر است و هم میزان خلا کمتر است و با قطع جریان برق عملیات وکیوم قطع می شود. میزان وکیوم کردن هر دستگاه با متر مکعب بر ساعت اندازه گیری می شود و این میزان هم روی قیمت دستگاه پمپ وکیوم و هم کاربرد آن تآثیرگذار است.
1- پمپ وکیوم آب در گردش
2- پمپ وکیوم روغنی
3- پمپ وکیوم خشک
حرکت دورانی و خارج از مرکز پروانه در محفظه ی پمپ که داری میزان مناسبی آب است باعث بوجود آوردن رینگ آب در جهت گردش پروانه می گردد.محیط هایی با قدرت مولکول بر واحد حجم، بسیار پایین ایجاد کنند. چرخش مداوم پروانه در داخل آب محدود شده بین قسمت مکش و دهش پمپ و جداره ی داخلی، رینگ آب در یک طرف افزایش می یابد و عمل مکش یا وکیوم صورت می گیرد.
عملکرد اینگونه از وکیوم ها همانند وکیوم های خشک بوده، با این تفاوت که تیغه ها در محفظه ی روغن حرکت کرده و باعث ایجاد خلاء می شود به منظور رسیدن به دقت خلاء بالاتر عموما از وکیوم های روغنی استفاده می شود. وکیوم های روغنی به دو نوع تک مرحله و دو مرحله تقسیم می شوند
مپ های وکیوم خشک دارای یک روتور که در داخل آن شیار هائی وجود دارد که تیغه هایی از جنس گرافیک می باشد، با چرخش روتور در محفظه ای که خارج از مرکز است تیغه همانند پارو هوا را منتقل کرده و باعث ایجاد خلاء می شود. این پمپ ها در صنایع آزمایش گاهی، صنایع کاغذ و مقوا، صنایع چوب و بطور کلی در صنایعی که بخار آب یا روغن باعث بروز اختلال شود مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از کاربردهای پمپ وکیوم استفاده از آن در کولر گازی است که برای خارج کردن رطوبت و خارج کردن گازهای غیر قابل تقطیر مورد استفاده قرار می گیرد. بعضی از پمپ های وکیوم مینیاتوری که وزن کمی دارند برای تجهیزات پزشکی کاربرد دارند. کاربرد پمپ وکیوم در آزمایشگاهها برای انجام امور تحقیقاتی و آزمایشهایی که نباید اکسیژن و گازهای دیگر وجو داشته باشند.
پمپ وکیوم دست دوم به خاطر تحمل فشار بالا شاید آسیب دیده باشد و می بایست توسط فروشنده پمپ وکیوم گارانتی شده باشد و هر چند که خرید پمپ وکیوم دست دوم نسبت به مدل آکبند آن به صرفه نیست. برای خرید پمپ وکیوم باید در نظر داشته باشید که چه میزان خلا می خواهید در یک شیفت کاری داشته باشید که هم خرید به صرفه داشته باشید و هم دستگاه متناسب با کارتان را بخرید. فروشگاه وکیوم گستر می تواند به شما مشاوره بدهد که بهترین و مناسبترین دستگاه پمپ وکیوم را بخرید.
