حضور چربی و روغن در جریان فاضلاب، به طور اضافهای به مشکلات گرفتگی و انسداد در مسیر جمعآوری و لولهها منجر میشود، همچنین اثربخشی فرآیندهای تصفیه هوازی و بیهوازی را کاهش میدهد و در نتیجه پساب با کیفیت پایین میتواند به اکوسیستمهای آبی و ذخایر آب زیرزمینی آسیب برساند. به همین دلیل، اهمیت استفاده از سیستمهای جداسازی چربی از فاضلاب بهطور چشمگیری افزایش یافته است. یکی از راهحلهای مورد استفاده برای جداسازی چربی از فاضلاب، استفاده از پکیج DAF فاضلاب میباشد که در ادامه به توضیح نحوه عملکرد، کاربردها و سایر ویژگیهای این پکیجها خواهیم پرداخت.
بهمنظور تصفیه فاضلاب و امکان استفاده مجدد از آن، لازم است که جامدات از مایع جدا شوند. فاضلاب از 99 درصد آب و 1 درصد سایر مواد آلاینده تشکیل شده است. حضور چربی در فاضلاب یکی از نکات مهم است که در سیستم تصفیه فاضلاب باید در مراحل اولیه حذف شود؛ زیرا اگر چربی به مراحل بعدی فرآیند منتقل شود، ممکن است باعث اختلال در فرآیند تصفیه شود. پکیج چربیگیر DAF یک سیستم جداسازی چربی از مایع است که در ادامه بیشتر درباره آن توضیح داده میشود.
شناورسازی با هوای محلول (DAF) بر مبنای یک فرآیند فیزیکی-شیمیایی انجام میشود. در این روش، هوا به صورت حبابهای ریز به جریان فاضلاب تزریق میشود و در عین حال از مواد شیمیایی نیز استفاده میشود تا ذرات معلق در فاضلاب به شناورها تبدیل شوند. این حبابها به ذرات معلق متصاعد متصاعد میشوند و باعث سریعتر شناور شدن آنها به سطح پساب میگردند. در این فرآیند، شناورسازی با هوای محلول به سرعت حدود 5 برابر بیشتر از فرآیند تهنشینی معمولی انجام میشود و در نتیجه زمان و فضا را صرفهجویی میکند. سپس لایه لجن شناور به صورت خودکار و مداوم با استفاده از سیستم اسکرابر حذف میشود. با استفاده از این روش، پسابی با میزان کمتری جامدات معلق و چربی تصفیه میشود و به طور معمول BOD آن نیز کاهش مییابد.
سیستم شناورسازی هوای محلول در آب یا به عبارت دیگر، چربیگیر فاضلاب DAF، در واقع یک فرآیند حذف جامدات معلق، روغنها و سایر آلایندهها از طریق استفاده از شناورسازی با حبابهای هوا است. در این روش، هوا در یک مخزن تحت فشار به آب حل میشود، سپس به جریان فاضلاب تزریق میشود و در حین مخلوط شدن با جریان فاضلاب و در معرض تماس مستقیم با آلایندهها قرار میگیرد، به صورت حبابهای ریز از محلول جدا میشود.
در این فرآیند، حبابهای هوا که شکل میگیرند به ذرات موجود در فاضلاب متصل میشوند. این اتصال باعث افزایش شناوری ذرات میشود و آنها را به سطح آب شناور میبرد. زمانی که جامدات به سطح آب شناور رسیدند، توسط اسکیمر مکانیکی از سطح آب جدا میشوند و به مخزن جمعآوری لجن منتقل میشوند.
یک نکته مهم در کارکرد این دستگاه این است که در برخی موارد از مواد پلیمری یا منعقدکننده برای اتصال حبابهای هوا به ذرات استفاده میشود تا ذرات بیبار شوند و به سطح بیایند.
این روش اصولی در پکیج چربیگیر DAF به این صورت است که ذراتی که میخواهیم از جریان فاضلاب جدا کنیم، باید دارای وزن مخصوصی کمتر یا معادل وزن مخصوص آب باشند. تزریق حبابهای هوا با چگالی کم و اتصال آنها به ذرات جامد، سبب کاهش چگالی ذرات و به تبع آن، به سطح آمدن آنها میشود. این حبابها به ذرات متصل میشوند، وزن مخصوص آنها را به زیر یک واحد کاهش داده و آنها را به سطح مخزن میبرند.
به طور کلی، یک پکیج چربیگیر DAF از تجهیزات مختلفی برای انجام فرآیند جداسازی چربی استفاده میکند. این تجهیزات شامل موارد زیر میشوند:
1. مخزن اصلی شناورسازی و فرایند: این مخزن به عنوان محلی که فرآیند جداسازی چربی انجام میشود عمل میکند. در این مخزن، هوا به صورت حبابهای ریز تزریق شده و با جامدات مختلف در فاضلاب ترکیب میشود.
2. اسکیمر مکانیکی جمعآوری لجن سطحی (پارویی): این تجهیزات به منظور جمعآوری لجن شناور و جداشده از سطح مخزن شناورسازی استفاده میشود. این اسکیمر با حرکت پارویی لجن را جمعآوری کرده و به مخزن جمعآوری لجن انتقال میدهد.
3. مخزن تحت فشار جهت حل شدن هوا در آب: در این مخزن، هوا به آب تحت فشار حل میشود و محلول هوا آمادهای برای تزریق به فاضلاب فراهم میکند.
4. کمپرسور یا بلوئر هوادهی: این تجهیزات برای تأمین هوای لازم برای تزریق به فاضلاب جهت ایجاد حبابهای ریز برای جداسازی چربی استفاده میشوند.
5. تجهیزات انعقاد شیمیایی در صورت لزوم (تانک، میکسر، دوزینگ پمپ و ...): در برخی موارد، برای افزایش کارایی فرآیند، ممکن است نیاز به انعقاد شیمیایی با استفاده از تجهیزاتی مانند تانکها، میکسرها و دوزینگ پمپها باشد.
6. لوله و اتصالات و تجهیزات جانبی - پمپ انتقال و بازگردانی فاضلاب و ...: تجهیزات جانبی شامل لولهها، اتصالات و پمپهایی برای انتقال و بازگردانی فاضلاب بین مخازن و تجهیزات مختلف در پکیج چربیگیر است.
این تجهیزات به صورت ترکیبی در یک پکیج چربیگیرDAF استفاده میشوند تا فرآیند جداسازی چربی از فاضلاب به بهترین شکل ممکن انجام شود.