کلمه GFRC مخفف عبارت Glass Fiber ReinForced Concrete است. GFRC یا مسلح شده با الیاف شیشه تقویت و مسلح شده و به واسطه اشتراک سیلیس در سیمان بکار رفته و الیاف، یک کریستالیزاسیون بین بتن و الیاف به وجود می آید که موجب افزایش مقاومت کششی بتن خواهد شد که در نتیجه از به وجود امدنترک های سطحس و عمقی دربتن تا حد مناسبی جلوگیری به عمل می آورد. این روش نسبت به روش های اجرایی سنتی بسیار اقتصادی و به صرفه می باشد. همچنین از نظر ایمنی بسیار بهتر و بالاتر از ساخت و سازها و روش های اجرایی سنتی است.
معمولاً روش نصب اصولی و پیشنهادی سیستم اجرای خشک میباشد که به سازه ایی بعنوان زیرسازی احتیاج دارد که بر روی سازه اصلی نصب شده و سپس پنلها با دیتیلهای مختلفی از قبیل جوش قطعات به زیر سازی ، اتصال از طریق پیچ و یا فریم سازی و قراردادن پنلها در فریمها امکان پذیر میباشد ولی گاهی اوقات بدلیل اصرار کارفرمایان به کاهش هزینه های اجرا و همچنین عدم آشنایی به مزایای سیستمهای نوین اجرای نما اصرار به سیستم قدیمی نصب از طریق ملات یا دوغابی دارند که در این حالت میتوان با قراردادن مفتولهای گالوانایز درون پنلها میتوان به روش اسکوپ آنرا اجرا کرد.
از انجایی که نمای جی اف ار سی به صورت خشک نصب می شود، ابتدا باید توسط پروفیل فلزی زیرسازی شود. در زیرسازی نمای جی اف ار سی از سازه اصلی ساختمان دستک هایی گرفته می شود و شبکه قوطی کشی طبق نقشه های از قبل آماده شده اجرا می گردد. سپس قطعات جی اف ار سی که مجهز به اسکوپ های فلزی می باشد توسط پیچ های مخصوص روی شبکه فلزی نصب می گردد.
مجری نمای جی اف ار سی ، باید متخصص و کاملا مشرف بر این نما باشد.معمولاً از دو روش مختلف برای اجرایGFRC بر روی نمای ساختمان استفاده می‌شود: اسپری کردن و پیش دوغاب کردن. بیایید نگاهی سریع به هر دو روش ترکیبی مقرون به صرفه بیندازیم.
اسپری کردن
در روند اسپری کردن Spray-upبرای نمای خشک، از آنجا که دوغاب بتن مایع به قالب پاشیده می‌شود، عملکردی بسیار شبیه شاتکریت است. در این فرآیند از نازل مخصوص اسپری برای اجرا و پاشش دوغاب بتن سیال و برش و پاشش همزمان الیاف شیشه استفاده می‌شود. پیش از اجرا الیاف شیشه از یک سمت و دوغاب از سمتی دیگر دارد دستگاه ملات‌پاش می‌شوند. الیاف در حین ورود به دستگاه پاششی، برش می‌خورند. اسپری کردن به این روش جی اف آر سی بسیار قوی ایجاد می‌کند، اما خرید تجهیزات می‌تواند کمی گران باشد.
اسپری دستی همه کاره‌ترین و محبوب‌ترین تکنیک تولید است و روشی است که معمولاً توسط شرکت‌های نوپا انتخاب می‌شود. از نازل مخصوص اسپری برای پاشش همزمان فیبرهای شیشه خرد شده و دوغاب سیمانی بر روی قالب استفاده می‌شود. سپس برای ادامه این کار، ملات با استفاده از غلتک فنری با دست متراکم شده و سپس لایه دوم اسپری شده و دوباره فشرده می‌شود. قطعه حاصل ترکیبی با توزیع مناسب الیاف و بتن خواهد بود. استفاده از روش اسپری اجازه می‌دهد تا از درصد بالای شیشه استفاده شود که بیشترین خصوصیات مکانیکی را به نما می‌دهد. همچنین به نوبه خود این اجازه را می‌دهد تا ضخامت سطح نما کاهش یابد.
مزایای اجرای نمای جی اف آر سی(GFRC) به روش اسپری کردن
استفاده از الیاف بلند حداکثر مقاومت ممکن را برای قطعات ساخته شده به این روش ایجاد می‌کند.
معایب اجرای نمای جی اف آر سی(GFRC) به روش اسپری کردن
به تجهیزات تخصصی گران قیمت و مخصوصی احتیاج دارد که این عوامل باعث می‌شود در عین کیفیت
بالای قطعات، طرفداران زیادی نداشته باشد.
پرمیکس
روش پرمیکس به معنی پیش مخلوط است. همانطور که از نام آن پیداست، الیاف شیشه در دوغاب سیمانی مخلوط شده و سپس مواد حاصل در قالبهای متنوع پمپاژ می‌شوند. ملات بعد از قرار گیری در قالب‌ها، فشرده می‌شود. بر خلاف روش اسپری، برای پرمیکس نیازی به دستگاه برش الیافی نیست اما هنوز هم می‌تواند به دلیل پاشش مخلوط الیاف شیشه و بتن، روشی پرهزینه باشد.
در روش پرمیکس هم میتوان از اسپری کردن کمک گرفت اما به دلیل کوتاه بودن الیاف‌های شیشه، دیگر در این حالت الیاف توسط دستگاه برش نمی‌خورند. پرمیکس یک دوغاب ویژه GFRC است که می‌تواند بدون نیاز به مداخله مکانیکی در قالب ریخته و فشرده شود. فرآیند Premix اغلب برای تولید استاندارد محصول انتخاب می‌شود. قالبهای مورد استفاده در این روش پیچیده‌تر از قالبهای اسپری هستند و اجازه می‌دهند طراحی بهینه‌تری داشته باشیم. بعد از ساخت قطعات به این روش، تا زمان اجرا بر روی سطوح در فضایی با دما و رطوبت کنترل شده قرار داده می‌شوند.
مزایای اجرای نمای GFRC به روش پرمیکس
هزینه کمتری نسبت به روش اسپری کردن دارد، اگر چه نازل مخصوص پاشش و پمپ همچنان مورد نیاز
است.
معایب اجرای نمای GFRC به روش پرمیکس
جهت گیری فیبرها تصادفی تر از استفاده از اسپری است و الیاف کوتاه‌تر و در نتیجه مقاومت کمتری
دارند.
یکی از گزینه‌های نهائی برای ایجاد جی اف آرسی استفاده از یک روش ترکیبی است که از نازل ارزان قیمت برای استفاده از پوشش نما و دوغاب قالب‌بندی شده استفاده می‌کند. درروش ترکیبی Sprayed Premix ماده دوغاب شده روی قالب پاشیده می‌شود. این ترکیب از مزایای هر دو روشSpray Hand و Cast Premix بهره می‌گیرد و در حال تبدیل شدن انتخاب اصلی بسیاری از پروژه‌های کوچک در معماری است. این یک روش مقرون به صرفه برای شروع است، اما مهم است که با دقت دوغاب سطح نما و دوغاب پشتی ایجاد کنید تا از سازگاری و آرایش مشابه اطمینان حاصل شود.
مزایای اجرای نمای GFRC به روش ترکیبی
روشی مقرون به صرفه برای شروع کار است. در این روش، هزینه تهیه یک قیف و کمپرسور هوا بسیار کمتر از نازل‌های اسپری مورد استفاده برای اسپری یا پرمیکس خواهد بود.
از آنجایی که دوغاب سطح نما و پوشش پشتی در زمانهای مختلف اجرا می‌شوند، باید توجه دقیق شود تا اطمینان حاصل شود که دوغاب‌ها آرایش و نظم مشابهی دارند تا از به هم ریختگی ظاهری نما، جلوگیری شود.
تجهیزات و عوامل انسانی نصب جی اف آر سی شامل کلیه کارگران، مواد، تجهیزات و سایر خدمات مربوطه می باشد که برای نصب تایل جی اف آر سی لازم است و در اسناد قرارداد شرح داده شده است. قرار دادن سخت افزار اتصال بر روی سازه شاسی کشی شده ساختمان یا در بتن قالب گیری شده بر عهده پیمانکار است که تایل جی اف ار سی را نصب می کند یا بتن را در محل قرار می دهد.
مشاور بایستی به طور منظم به مدت حداقل پنج سال در نصب پانل های جی اف ار سی یا پانل های بتنی پیش ساخته معماری مشابه موارد مورد نیاز در این پروژه مشغول به کار می شوند و توانایی مدیریت پروژه و مدیریت کارکنان در حال حاضر برای نصب واحدهای مورد نیاز بدون ایجاد تاخیر در برنامه های پروژه را داشته باشد.
پانل های GFRC باید با استفاده از مصالح نفوذناپذیر محافظت می شوند تا آلودگی به حداقل برسد. نصاب ها مسئول حمل و نقل (مگر اینکه نقل قول در محل کار f.o.b. باشد) و دپو تایل جی اف ار سی می باشند. اسپیسرهای منعطف بدون رنگ و آلودگی باید توسط سازنده و نصاب تهیه شود تا در هنگام حمل و نگهداری از تایل جی اف آر سی جدا شود. برای تمیز نگه داشتن و جلوگیری از آسیب دیدگی، باید از همه قطعات جی اف آر سی در محل کار محافظت شود.
پیمانکار عمومی یا معمار / مهندس باید خطوط نصب، مرکز و نقاط را با جزئیات کافی برای نصب واحدهای GFRC ، سطوح تحمل صاف و واقعی فراهم کند و برای قرار دادن دقیق و ترازبندی پیچ نصب، صفحات یا رولپلاک روی سازه اقدامات لازم را انجام می دهد. نصاب باید ابعاد محل کار را مطابق قرارداد خود بررسی کند. هرگونه مغایرت بین ابعاد طراحی و ابعاد سایت که می تواند مطابق با اسناد قرارداد بر نصب تأثیر منفی بگذارد، مورد توجه پیمانکار و معمار عمومی قرار می گیرد. در صورت وجود مغایرت، نصب تا زمان اصلاح و یا اصلاح الزامات نصب و بازبینی توسط معمار و مهندس ادامه نخواهد یافت.
نصب:
پیمانکار باید مناطق تخلیه مناسب، خشک و دارای زهکشی را فراهم کند به نحوی که GFRC بتوانند تحت وزن و مقاومت خود سالم باقی بماند. تایل GFRC باید با دستگاههای بالابر مناسب در نقاط تهیه شده توسط سازنده بلند شوند و سطح ، لوله ، چهارگوش ها و درست را در حد تحملهای مجاز تنظیم کنند. در صورت اتصال دائمی واحدها ، نصب کننده باید پشتیبانی و مهاربندی موقت را در صورت لزوم برای حفظ موقعیت ، ثبات و ترازبندی فراهم کند.
قطعات GFRC باید با پیچ و مهره یا جوشکاری در محل خود ثابت شوند ، همانطور که در نقشه های نصب شده تایید شده نشان داده شده است. جوشکاری میدانی باید توسط جوشکارهای واجد شرایط و با استفاده از تجهیزات و مواد سازگار با ماده پایه انجام شود. سطوح GFRC در حین جوشکاری میدانی محافظت می شوند و جوش ها باید رنگ آمیزی شوند تا محافظت در برابر خوردگی فراهم شود. جهت رعایت الزامات نصاب به PCI MNL 117، مراجعه کنید.
لکه گیری:
تمام وصله های میدانی باید توسط نصاب دهنده با استفاده از موادی که توسط سازنده GFRC تهیه شده است برای مطابقت با رنگ و بافت مواد اطراف انجام شود. تمیز کردن قطعات GFRC پس از نصب فقط به عهده نصاب است. روشهای تمیز کردن باید توسط مجری تصویب شود. بعد از نصب ، نصاب باید با استفاده از برس الیافی و اسفنج ، ناحیه آلوده یا گلکاری شده سطح GFRC را با مواد شوینده و آب تمیز کرده و کاملاً با آب تمیز بشویید. برای جلوگیری از آسیب رساندن به سطوحGFRC و مواد مجاور از آن بسیار مراقبت کنید. سطح کثیف شده باید بلافاصله پس از استفاده از پاک کننده کاملاً با آب تمیز شسته شود.
نصاب مسئول هرگونه خرد شدن، جوش خوردن، ترك خوردن و یا خسارت دیگر به واحدها پس از تحویل f.o.b است. کارخانه تولید کننده ، مگر اینکه در هنگام حمل و نقل و یا ذخیره سازی سایت توسط دیگران ایجاد شود. پس از اتمام نصب، خسارت بیشتر به عهده پیمانکار است.
بازرسی و پذیرش:
بازرسی نهایی و پذیرش پانل های GFRC ساخته شده توسط معمار انجام می شود تا مطابقت با برنامه ها و مشخصات را بررسی کند. ساخت و ساز به پایان رسیده در محل باید در حالت معمولی با فاصله 3 متر با چشم غیر مسلح مشاهده شود و ظاهر آن یکنواخت و دلپذیر باشد و در فاصله 20 فوت هیچ نقصی از خود نشان ندهد. ترک خوردگی جزئی تار عنکبوتی در پوشش رویه قابل قبول است، به شرطی که بر ظاهر مطابق با بخش های فوقانی تأثیر نگذارد.
