گاز یخچال یک سیال است، که با استفاده از تبخیر و میعان سبب خنک شدن محفظه داخلی یخچال فریزر می شود. طریقه کار یخچال به جریان مبرد بستگی دارد. بخار مبرد در کمپرسور فشرده می شود و به صورت بخار داغ به لوله های کندانسور منتقل می شود، بخار داغ در کندانسور گرمای خود را از دست می دهد، سپس با افزایش حجم در شیر انبساط، بخار مبرد تبدیل به مایع خنک می شود و در لوله های اواپراتور جریان می یابد، در داخل لوله های اواپراتور، گرمای مواد غذایی داخل محفظه یخچال را می گیرد و مجدد به بخار تبدیل می شود. این بخار توسط کمپرسور مکیده می شود و این چرخه ادامه پیدا می کند. پس با استفاده از تبخیر و میعان مبرد و جریان پیدا کردن آن در کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور گرمای مواد غذایی داخل یخچال گرفته می شود و این مواد فاسد نمی شوند.
در زمان های دور از گاز آمونیاک به عنوان مبرد استفاده می کردند ولی به دلیل سمی بودن، استفاده از آن ممنوع اعلام شد. پس از آن، از گازهای CFC (کلرو فلوئورو کربن) به صورت گسترده در وسایل سرمایشی از جمله کولرهای گازی، چیلرها و یخچال ها استفاده شده است. معروف ترین CFC ها فریون 12 است که سمی نیست و در صورت تنفس مشکلی ایجاد نمی شود، قابل اشتعال نیست، در دمای معمولی بخار است و با فلزات واکنش نمی دهد. علاوه بر این دارای ظرفیت گرمایی بالایی هستند و برای ایجاد برودت مناسب هستند. اما، فریون 12 باعث تخریب لایه اوزون می شود و برای محیط زیست مناسب نیست. امروزه از فریون R290 به عنوان مبرد مناسب برای تجهیزات سرمایشی استفاده می شود.
اصلی ترین نشانه تمام شدن گاز یخچال، سرد نشدن محفظه داخلی و بالا رفتن دمای داخل یخچال است. در این حالت، چون محفظه داخلی خنک نیست، ترموستات فرمان قطع به کمپرسور نمی دهد و کمپرسور مدام در حال کار کردن است، در نتیجه کمپرسور و کندانسور همواره داغ هستند. چون مبرد به اتمام رسیده، عمل تبخیر و میعان به صورت ناقص انجام می شود و کار کردن پیوسته کمپرسور، سبب خنک شدن یخچال نمی شود؛ از طرفی چون کمپرسور مداوم عمل می کند، پس از مدتی خراب می شود. پس اگر کمپرسور مداوم کار کند و یخچال خنک نشود گاز یخچال رو به اتمام است.
در یخچال هایی که سیستم برفک زدایی ندارند، برفک زیاد در قسمت ابتدایی لوله های اواپراتور نیز می تواند از عوامل به اتمام رسیدن مبرد باشد. هنگامی که گاز یخچال نشت پیدا کند و گاز درون لوله های خنک‌کننده کندانسور و اواپراتور کم شود، چون به دمای مناسب نمی رسد، به صورت پیوسته کار می کند و اواپراتور برفک می زند، این یکی از علائم کمبود گاز می باشد.
منبع:
سایت تخصصی تعمیر یخچال
