سالها پیش کتاب «شش کلاه تفکر» اثر ادوارد دوبونو را خریدم و خواندم.
کتاب در مورد تصمیم گیری و نگاه به مسئله از ۶ زاویه مختلف و با ۶ نوع طرز تفکر متفاوت است.
البته آن زمان خیلی نتوانستم با کتاب ارتباط برقرار کنم و حتی مشکل اصلی هم برای من این بود که رنگ این کلاهها،به درستی در خاطرم نمیماند.
اما چندی پیش در یک ویدیوی آموزشی از جیم کوییک،دیدم که خلاصه این کتاب را دوباره بازگو کرده است و حتی برای به خاطر سپاری رنگ کلاهها،آنها را به یک مورد مرتبط تشبیه کرده است.
این بار به نظرم مطلب واضحتر و فهمیدنی تر آمد و به همین خاطر،تصمیم دارم که آن را برای شما نیز بازگو کنم.
اگر خوب فکر کنید می بینید که زندگی بازتابی از افکار شماست. زندگی شما بازتاب تصمیماتی است که تا این لحظه در زندگی گرفتهاید.
پس اگر شما بتوانید بهتر تصمیم بگیرید و بهتر مسائل را حل کنید و وضوح و تمرکز بهتری داشته باشید،می توانید که دستاوردهای بیشتری نیز در زندگی داشته باشید.
در تکنیک ۶ کلاه تفکر که توسط ادوارد دوبنو ساخته شده است،شما برای تصمیم گیری بهتر هر بار از یک زاویه به مسئله نگاه کرده و به طبع،شناخت و تحلیل صحیحتری از موضوع خواهید داشت.
چرا که دیدن یک موضوع به روشهای مختلف معمولاً یک استراتژی خوب برای گرفتن تصمیمات بهتر است.
شما در این روش به جنبههایی از مسئله نگاه خواهید کرد که با طرز فکر عادی شما در مورد مسائل متفاوت است.
یعنی شما همیشه از یک لنز به مشکلات نگاه میکنید،اما با استفاده از این تکنیک می توانید خیلی همه جانبهتر و از زوایای مختلف مسئله را مورد بررسی قرار دهید.
این مدل به شما کمک میکند که به جای تجربه کردن چیزهای مختلف بتوانید مسئله را از ۶ زاویه مختلف ببینید که برای بیانش از استعاره کلاه استفاده میشود.
در این روش شما به صورت فرضی از ۶ کلاه با رنگهای مختلف استفاده کرده و آنها را به سر گذاشته و با آنها به مسئله نگاه میکنید.
کلاهها به رنگهای سفید،قرمز،مشکی،زرد،سبز و آبی هستند.
هر بار که شما با مشکل خاصی مواجه هستید و باید در مورد آن تصمیم گیری انجام دهید،می توانید از این روش برای درک بهتر مسئله استفاده نمایید.
کلاه اول سفید است.وقتی کلاه سفید به سر میگذارید به آن مشکل یا تصمیم از این لنز که آن یک مسئله واقعی و حقیقی است نگاه کنید.
پس دنبال اطلاعاتی که در دسترس هست باشید و آن مسئله را عینی و واقعی ببینید.
ببینید به چه اطلاعاتی نیاز دارید و چطور باید آنها را به دست بیاورید.این کلاه برای منطقی نگاه کردن به مسائل است.
برای به خاطر سپاری رنگ آن همیشه به لباس سفیدی که پزشکان میپوشند فکر کنید.چراکه که آنها همیشه مسائل را از دید عینی و واقعی میبینند و به دنبال اطلاعاتی دقیق و مشخص هستند.
کلاه بعدی به رنگ قرمز است.وقتی آن را به سر میگذارید باید به مشکل یا تصمیم،از زاویه دید احساسی نگاه کنید.
این کلاه دید احساسی و شهودی به شما میدهد و به جای واقعیات به احساس شما تکیه دارد.
چیزی هست که نمیشود شرحش داد و فقط احساس شما است،برای به خاطر سپردنش هم به آتش و گرما فکر کنید و یا به قلبتان که قرمز است.
کلاه دیگر به رنگ سیاه است که کلاه قضاوت کردن و تفکر انتقادی شما هست.
انتقاد از اینکه چرا یک کاری باید اشتباه انجام بشود؟
یک زاویه دید منطقی و منفی که البته زیاد به کار شما خواهد آمد.
چرا که ممکن است خیلی از ما همیشه دیدمان مثبت باشد،ولی مثبت فکر کردن لزوماً همیشه هم خوب نیست.
در واقع با استفاده از این کلاه شما دید منطقیتری پیدا خواهید کرد.
پس کلاه سیاه،نماد فرد انتقاد کننده است و زاویه دیدی که در آن قضاوت میکنید و در نظر میگیرید که چه مشکلات و موانعی ممکن است در هنگام کار پیش بیاید.
برای یادآوری نقش کلاه سیاه هم می توانید یک قاضی را تصور کنید که ردای سیاه پوشیده است.
باید تصور کنید که شما همان قاضی نقد کننده هستید.
کلاه بعدی کلاه زرد است.این کلاه یادآور یک زاویه دید مثبت بین میباشد.
در واقع این کلاه برای مثبت بینی منطقی است.
وقتی کلاه زرد را پوشیدید و به مشکل یا تصمیم نگاه میکنید به جنبههای مثبت و مزایایش نگاه کنید.به خوبیهایش و اینکه چه چیزهای خوبی میتواند اتفاق بیفتد،فکر کنید.
برای به یاد آوردن نقش کلاه زرد به نور خورشید فکر کنید،نور خورشید که زرد هست و نشانه مثبت بینی میباشد.
کلاه سبز کلاه خلاقیت است و باید با آن به امکانات و ایدههای تازه فکر کنید.
با خلاقیتتان به مشکل یا مسئلهای که دارید فکر کنید،با این کلاه به دنبال راه حلهای جدید و متفاوت باشید.
تفکر خلاقانه داشته باشید و فرضیهها و ایدههای تازه را بررسی کنید.
برای اینکه یادتان بماند کلاه سبز مربوط به خلاقیت است،به گیاهان سبز فکر کنید.چرا که رشد گیاهان تازه،ایده ها و امکانهای تازه را یادآور میشود.
کلاه آخر به رنگ آبی است.کلاه آبی را مثل یک کنترل اصلی تصور کنید،که با کمک آن بقیه مسائل را از سطح بالاتر میبینید.یعنی با آن به کل مسئله و فرایندها و راه حلها،اشراف پیدا میکنید.
در واقع این کلاه،مثل مدیر و هماهنگ کننده همه کلاههای دیگر است.
پس باید به نقطه نظر همه کلاههای دیگر گوش بدهید و بعد با این کلاه تصمیم نهایی را بگیرید.
برای اینکه کارکرد کلاه آبی به یادتان بماند،به آسمان آبی فکر کنید که از بالا بر همه چیز اشراف دارد کلاههای دیگر را کنترل می کند.
امیدوارم که از این به بعد در مراحل تصمیم گیری خود در مسائل مختلف از این روش استفاده نموده و نتایج مثبت آن را در زندگی شخصی خود به عینه ببینید.
در پایان از شما صمیمانه تشکر می کنم که نوشتار من را مطالعه کردید و مشتاقانه امیدوارم که شما همچنان پیگیر مطالب دیگر من نیز باشید.
دوستدار شما
علی میرکمالی
یکشنبه
بیستم و ششم شهریورماه یکهزار و چهارصد و دو
1402/6/26
باکمال احترام از شما دعوت می کنم؛«کرونوتایپ،خواب و یادگیری»که من به تازگی در سایت ویرگول منتشر کردم را نیز بخوانید،بدانید و به کاربرید:
اگر مایل به دیدن مطالب کاملتر و ویدئو های بیشتر در زمینه یادگیری مهارت هستید،به شما پیشنهاد می کنم که به کانال تلگرام من به آدرس زیر بپیوندید: