در ویدیویی که تلویزیون arte فرانسه روز جمعه 7 فوریه 2025 در یوتیوب منتشر کرده و لینک آن را در انتهای همین پست می گذارم به بررسی نقش ژئوپلیتیک هوش مصنوعی و تأثیرات آن بر روابط بین الملل می پردازد. آن چه در ادامه می خوانید خلاصه ای از این ویدیو است که امیدوارم مورد توجه قرار گیرد.
1. **رقابت جهانی در حوزهی هوش مصنوعی**:
- در سال ۲۰۲۳، ۶۱ مدل پیشرفتهی هوش مصنوعی متعلق به آمریکا، ۱۵ مدل به چین و ۲۱ مدل به اروپا تعلق داشت. این آمار نشان میدهد که اروپا نیز در این رقابت حضور دارد، اما آمریکا و چین پیشتاز هستند.
- ولادیمیر پوتین و ایلان ماسک هر دو بر این موضوع تأکید کردهاند که تسلط بر هوش مصنوعی میتواند به تسلط بر جهان منجر شود و حتی ایلان ماسک معتقد است که هوش مصنوعی می تواند خطراتی بیش از سلاحهای هستهای ایجاد کند.
2. **پروژههای کلان هوش مصنوعی**:
- **آمریکا**:
پروژهی "Stargate" با بودجهی ۵۰۰ میلیارد دلار توسط شرکتهایی مانند OpenAI، Oracle و Softbankدر حال توسعه است. هدف این پروژه، سرمایهگذاری در تحقیقات هوش مصنوعی و ایجاد زیرساختهای لازم مانند مراکز داده و ابررایانههاست.
- **چین**:
شرکت چینی "DeepSeek" یک مدل هوش مصنوعی ارائه کرده که با هزینهی بسیار کمتری (۶ میلیون دلار) نسبت به مدلهای آمریکایی مانند ChatGPT توسعه یافته است. این نشاندهندهی تلاش چین برای رقابت با آمریکا با استفاده از منابع محدودتر است.
**اروپا و فرانسه**:
- فرانسه با برگزاری اجلاسهای بینالمللی در مورد هوش مصنوعی، تلاش میکند تا خود را به عنوان یک بازیگر مهم در این حوزه معرفی کند. با این حال، در اروپا، آلمان و بریتانیا پیشتاز هستند.
- اروپا بهطور کلی با ۲۱ مدل پیشرفتهی هوش مصنوعی، در رتبهی سوم جهانی قرار دارد.
3. **هوش مصنوعی در جنگها**:
- در جنگ اوکراین و غزه، از هوش مصنوعی برای شناسایی اهداف و بهبود دقت حملات استفاده شده است. برای مثال، ارتش اسرائیل از هوش مصنوعی برای شناسایی اعضای حماس و اهداف مرتبط استفاده کرده است.
- روسیه نیز از هوش مصنوعی برای اهداف امنیتی و کنترل داخلی استفاده میکند، اما در مقایسه با آمریکا و چین، پیشرفت کمتری داشته است.
4. **چالشهای اخلاقی و حکمرانی**:
- هوش مصنوعی میتواند هم برای اهداف مثبت (مانند کاهش تلفات جنگی) و هم برای اهداف مخرب استفاده شود. این موضوع نیاز به تنظیم مقررات بینالمللی دارد.
- تفاوت بین نظامهای دموکراتیک و اقتدارگرا در استفاده از هوش مصنوعی بسیار مهم است، زیرا در نظامهای دموکراتیک، مکانیسمهای نظارتی و ضد قدرت وجود دارد.
5. **آیندهی حکمرانی جهانی هوش مصنوعی**:
- نیاز به همکاری بینالمللی برای ایجاد قوانین و مقرراتی است که استفادهی مسئولانه از هوش مصنوعی را تضمین کند. این همکاری میتواند به بازسازی چندجانبهگرایی کمک کند.
نتیجهگیری:
هوش مصنوعی به یک ابزار استراتژیک در رقابتهای ژئوپلیتیک تبدیل شده است. آمریکا و چین پیشتاز هستند، اما اروپا نیز در حال تلاش برای حفظ جایگاه خود است. استفاده از هوش مصنوعی در جنگها و چالشهای اخلاقی مرتبط با آن، نیاز به تنظیم مقررات بینالمللی دارد. همکاری جهانی برای ایجاد چارچوبهای نظارتی میتواند به کاهش خطرات و استفادهی مسئولانه از این فناوری کمک کند.
منبع: https://www.youtube.com/watch?v=S-o3nDc4tLE&t=47s